دکتر ارتودنسی که در واقع به آن متخصص ارتودنسی می گویند ، کسی است که بعد از فارغ التحصیل شدن از دانشگاه دندانپزشکی و دوره عمومی دندانپزشکی به صورت جداگانه در دانشگاه دوره تخصصی ارتودنسی را گذرانده باشد.
دوره تخصص ارتودنسی در اکثر کشورها بین ۲ تا ۴ سال متغیر میباشد و در ایران این دوره ۳ تا ۴ سال است.
تاریخچه این رشته مانند دندانپزشکی حدود ۲۰۰ سال میباشد . دندانپزشکی ریشه در علم پزشکی دارد . بنا به گفته انجمن دندانپزشکان آمریکا : باستان شناسان مومیایی هایی که دور دندانشان سیم فلزی داشته یافته بوده اند .
میزان شیوع ناهنجاری متفاوت بوده ولی با استفاده از ایندکس درمان ارتودلی ( Index of orthodontic treafment need ) 30 % درصد جمعیت دارای ناهنجاری هستند که از درمان ارتودنسی سود میبرند .
درمان ارتودنسی میتواند هم بر روی حرکت دندانی و هم روی نحوه رشد کلین تاثیرگذار باشد . در مواردی که مشکلات شدید از جمله سندرم های خاص و شکاف لب و کام وجود داشته باشد، درمان نیاز به همکاری چند متخصص از جمله متخصص ارتودنسی جراح فک و جراح پلاستیک دارد .
حتی در این موارد دوره ۱ ساله جداگانه به صورت فلوشیپ برای درمان های ارتوپدی کرانیوفاسیال وجود دارد.
نحوه فارغ التحصیل شدن در این رشته هم در کشورهای مختلف متفاوت میباشد در این جا به بررسی نحوه دریافت تخصصی ارتودنسی در کشورهای دیگر میپردازیم.
فهرست عناوین
دکتر ارتودنسی در کشور های مختلف
دکتر ارتودنسی در آمریکا
برای اینکه شخصی بتواند وارد رشته ارتودنسی شود باید دارای یکی از مدرک های BDS , DHD , DDS باشد . ورود به تخصص در رشته ارتودنسی به شدت رقابتی میباشد . دوره ی ارتودنسی در آمریکا معمولا ۲ تا ۳ سال میباشد البته رشته PHD ارتودنسی هم وجود دارد و این رشته حدودا ۵ سال زمان میبرد . بنابر این مدرک میتواند * در رشته ارتودنسی ( MSC ) یا دکترا ( PHD ) باشد.
هر برنامه آموزشی در دانشگاه اهاف و فلسفه خود را دارد . ولی بیشتر برنامه های آموزشی در آمریکا بر روی درمان با سیم براکت Straigh wire متمرکز میباشد.
تمام افرادی که فارغ التحصیل میشوند لازم است امتحانات کتبی بورد آمریکا ( ABO ) را بگذرانند. اما نیازی به گذراندن امتحان بورد شفاهی آمریکا نمیباشد
به منظور داشتن بورد تخصصی ارتودنسی آمریکا شرکت کنندگان باید ۶ بیمار درمان شده را به اعضای بورد ارتودنسی آمریکا ارائه کنند و سپس در مقابل داوران از طرح درمان خود دفاع کنند.
این مدرک باید در دوره های ۱۰ ساله تمدید گردد و متخصص ارتودنسی میتواند عنوان دیپلمات و دارنده بورد تخصصی ارتودنسی آمریکا را به عنوان خود اظافه کند .
دکتر ارتودنسی در اروپا
در انگلیس دوره آموزش ارتودنسی ۳ ساله است . بعد از اتمام دوره و عضویت در کالج سلطنتی نیاز به این است که فرد دوره ۲ ساله و آموزش دیدن در مطب را تحت نظر متخصص ارتودنسی بگذراند . تا بتواند در کالج سلطنتی برای مدرک تخصص ارتودنسی امتحان دهد.
در بیشتر نقاط اروپا وضعیت مشابهی وجود دارد.
دکتر ارتودنسی در کانادا
تعداد محدودی دانشگاه و بیمارستان در زمینه رشته ارتودنسی در پذیرش دستیار تخصصی در کانادا نقش دارند . تحصیل در این مقاطع ۳ سال طول میکشد علاوه بر آن دوره PHD هم در دانشگاه آلبرتا وجود دارد . این دوره ها به صورت تمام وقت بوده و شامل مباحث تئوری و عملی و درمان بیماران در کلینک است .
نکته مهم این است که شخص بعد از گذراندن دوره بورد تخصصی و قبول شدن در آن آزمون میتوان عنوان متخصص را داشته باشد و بدون قبول شدن بورد تخصصی عملا شخص نمیتواند به عنوان متخصص ارتودنسی فعالیت کند . این امتحانات در سال آخر دوره دستیاری برگزار میشود و بعد از آن ارتودنیست میتواند عنوان RCDC را به عنوان خود اضافه کند.
دکتر ارتودنسی در ایران
در ایران دوره تخصص ارتودنسی ۳ ساله میباشد دندانپزشکان عمومی بعد از فارغ التحصیلی در امتحان آزمون ورودی شرکت میکنند و نمرات بالاتر وارد دوره دستیاری ارتودنسی میشوند قبلا تعداد دانشکده هایی که تخصص ارتودنسی داشتند ۵ عدد بود ( تهران ، اصفهان ، شیراز ، مشهد ، شهید بهشتی ) ولی در طول ۱۰ سال گذشته تعداد دانشکده های دندانپزشکی به شدت افزایش یافته و تعداد متخصصین در این رشته افزایش یافته و هر ساله حدود ۴۰ تا ۵۰ متخصص ارتودنسی فارغ التحصیل میشوند.
بعد از فراغت از دانشگاه شرکت در امتحانات بورد تخصصی ارتودنسی ضروری بوده و داشتن بورد تخصصی ارتودنسی یک مزیت در این رشته محسوب میشود و افرادی که دارای بورد تخصصی هستند میتوانند به عنوان اعضاء هیات علمی دوره های افزایش رتبه خود از استادیاری به دانشیاری و استادی را طی کنند .
اینجانب دکتر سعید قریشی دوره دندانپزشکی عومی را در سال ۱۳۷۷ به اتمام رساندم و در سال ۱۳۷۹ وارد رشته تخصصی ارتودنسی در دانشگاه مشهد شدم در سال ۱۳۸۲ از این دانشگاه فارغ التحصیل شدم و رتبه اول بورد تخصصی ارتودنسی را در سال ۱۳۸۲ دریافت کردم . در سال ۲۰۱۴ برای تحصیل در رشته ارتودنسی وارد دانشگاه آلبرتا ( university of Alberta ) شدم و در سال ۲۰۱۵ بورد تخصصی ارتودنسی از کانادا را دریافت نمودم و در حال حاضر دارای پروانه و اجازه کار به عنوان متخصص ارتودنسی در ایالت بریتیش کلمبیا را دارا میباشم.