در مورد فواید درمان ارتودنسی صحبتهای زیادی شده است و بر کسی پوشیده نیست که سلامت و زیبایی دندانها و دهان با درمان ارتودنسی بهبود مییابد، اما درمان ارتودنسی همانند هر درمان پزشکی یا دندانپزشکی دیگری ممکن است عوارضی نیز به دنبال داشته باشد. با آگاهی داشتن از این عوارض ارتودنسی و مشکلات احتمالی میتوانید از از آنها پیشگیری کنید.
فهرست عناوین
ارتودنسی ممکن است باعث پوسیدگی دندان و عفونت لثه شود
در مدتی که براکت به دندانها چسبانده شده است، تمیز کردن دندانها سختتر است چرا که سیم ارتودنسی و براکت جلوی دندان ها قرار دارد و باعث میشود دسترسی به همه سطوح دندان، دشوار باشد.
اگر دندانها به خوبی تمیز نشود ذرات غذا بین آنها گیر کرده و زمینه را برای پوسیدگی دندان و عفونت لثه فراهم میکنند.
برای پیشگیری از این مشکل باید بهداشت دهان را خیلی خوب رعایت کنید و حداقل دو بار در روز مسواک بزنید.
کشیدن نخ دندان مخصوص ارتودنسی در دوران براکت نیز بسیار مهم است و فواصل بین دندانها و براکت را تمیز میکند.
واکنش آلرژی به درمان ارتودنسی
در موارد نادر ممکن است فردی که سیستم براکت در دهان دارد به بخشی از مواد به کار رفته در آن آلرژی داشته باشد.
معمولاً آلرژی به لاتکس حلقه کشی الاستیک یا لیگاچور و یا فلز به کار رفته در سیستم براکت است.
در صورتی که به لاتکس یا نیکل آلرژی دارید این موضوع را پیش از شروع درمان ارتودنسی به متخصص ارتودنسی خود بگویید.
در چنین مواردی میتوان از فلزات دیگر و یا سرامیک به جای فلز مرسوم براکت و همچنین از حلقه کشی بدون لاتکس استفاده کرد.
آفت و صدمه دیدن بافت نرم پس از ارتودنسی
هنگامی که براکت دارید ممکن است سطح داخلی گونه، لبها و لثه در محل تماس با براکت و سیم ارتودنسی، تحریک شده و زخم شود؛ همچنین ممکن است در محلی که بافتهای حساس قرار دارند و به بخشهای فلزی براکت ساییده میشوند آفت بزند.
در صورت بروز هر یک از این مشکلات با ارتودنتیست تماس بگیرید. برای کاهش درد و تحریک و پوشاندن زواید سیستم براکت اقداماتی صورت میگیرد.
تحلیل رفتن ریشه دندان از عوارض ارتودنسی
بازجذب و تحلیل رفتن ریشه دندان در دوران براکت ارتودنسی ممکن است اتفاق بیفتد که منجر به کوتاه شدن ریشه میشود؛ گاهی اوقات تنها نوک ریشه کمی کوتاه میشود و مشکل بلند مدت و مهمی ایجاد نمیشود اما در موارد نادر ممکن است نیمی از ریشه دندان و یا حتی بیشتر، تحلیل برود. این امر تأثیر زیادی بر سلامت دندان و ثبات آن میگذارد.
اگر چه علت دقیق این اتفاق کامل مشخص نیست اما استفاده طولانی مدت بیش از دو تا سه سال از براکت احتمال این اتفاق را افزایش میدهد.
بسیاری از ارتودنتیست ها برای بررسی وضعیت ریشه های دندان پیش از شروع درمان، در میانه آن و در پایان، عکس پرتوی ایکس میگیرند.
لکه های کلسیم زدایی و پوسیدگی دندان در زمان ارتودنسی
گاهی در اطراف براکت لکه های سفید رنگی ایجاد میشود که ناشی از جدا شدن کلسیم از دندان و به اصطلاح کلسیم زدایی است.
همان طور که گفته شد با حفظ بهداشت دهان از بروز این مشکلات جلوگیری میشود.
لکه های کلسیم زدایی در اثر پاک نشدن درست پلاک سطح دندانها ایجاد شده و زمینه را برای پوسیدگی دندان فراهم میکنند. برای جلوگیری از این مشکل باید مصرف قند و شیرینی جات و غذاهای اسیدی را در دوران درمان ارتودنسی کاهش دهید.
آنکیلوز در زمان ارتودنسی
آنکیلوز وضعیتی نادر اما جدی است. آنکیلوز به وضعیتی گفته میشود که در آن ریشه به استخوان فک جوش خورده است و قابلیت حرکت ندارد. در صورتی که دندان به استخوان جوش بخورد براکت نمیتواند آن را حرکت دهد. در حالت عادی دندانها توسط بافتهای رشته ای به نام رباط پریودنتال به استخوان وصل هستند. رباط پریودنتال تحت تأثیر کشیدگی یا فشار قابلیت حرکات کوچک و جمع شدن یا کشیده شدن را دارد. هنگامی که یک دندان آنکیلوز شده باشد همه دندانهای پیرامون آن با اعمال نیرو از طرف براکت شروع به حرکت میکنند در حالی که این دندان ثابت است در نتیجه نظم دندانها به هم ریخته و از راستای خود خارج میشوند.
سابقه ضربه دیدن دندان و بازکاشت آن توسط دندانپزشک احتمال آنکیلوز را زیاد میکند اما به هر صورت پیشبینی آنکیلوز دشوار است.
بازگشت دندانها به موقعیت قبلی پس از ارتودنسی
بازگشت دندانها یا ریلاپس به معنی حرکت کردن مجدد دندانها پس از درآوردن براکت است.
برای جلوگیری از این مشکل باید مدتی نگهدارنده ارتودنسی (ریتینر) استفاده شود تا دندانها در موقعیت خود تثبیت شوند.
اگر ریتینر درست استفاده نشود احتمال بازگشت دندانها بسیار زیاد است به خصوص اگر بلافاصله پس از درآوردن براکت، ریتینر را درست استفاده نکنید.
یادتان باشد حتی چند سال بعد از پایان درمان ارتودنسی هم دندانها میتواند حرکت کنند که علت آن تغییرات مرتبط با سن است. استفاده طولانی مدت از ریتینر از این پدیده جلوگیری میکند.