یکی از مراحل ارتودنسی، رادیوگرافی ارتودنسی دندان است که باید در طول درمان، انجام شود. ارتودنسی یکی از روش‌های درمانی در دندان‌پزشکی محسوب می‌شود که برای از بین بردن و برطرف کردن ناهنجاری‌ها و بی‌نظمی‌های دندانی مورداستفاده قرار می‌گیرد.
برای کسب بهترین نتیجه از این روش درمانی، باید تمام مراحل درمان را به بهترین نحو ممکن پشت سر بگذارید. یکی از اقدامات در این زمینه، مربوط به عکس‌برداری و رادیوگرافی ارتودنسی دندان است. با این تصاویر می‌توانید از وضعیت دندان‌ها و نحوه قرارگیری آن‌ها، اطلاعات کاملی به دست آورید. در ادامه بیشتر به این مدل از رادیوگرافی می‌پردازیم.
فهرست عناوین
رادیوگرافی ارتودنسی دندان چیست؟
رادیوگرافی ارتودنسی در واقع همان تصاویر دندان‌ها هستند که مهم‌ترین ابزار برای ارزیابی بالینی درمان ارتودنسی محسوب می‌شوند. رادیوگرافی ارتودنسی دندان یکی از مهم‌ترین مراحل در روند ارتودنسی دندان محسوب می‌شود که در چند دوره مختلف باید انجام شود. معمولا متخصص ارتودنتیست، قبل از شروع درمان و برای بررسی وضعیت دندان‌های بیمار، عکس‌برداری را برای او تجویز می‌کند تا بتواند با کسب اطلاعات و آگاهی بیشتر، اقدام به نصب براکت‌های ارتودنسی بکند.
بهترین زمان برای عکس رادیولوژی ارتودنسی
یکی از سؤالاتی که معمولا درباره عکس رادیولوژی ارتودنسی پرسیده می‌شود، بهترین زمان و موقعیت برای انجام این کار است. شما برای کسب بهترین و مطلوب‌ترین نتیجه از رادیوگرافی ارتودنسی، باید در بهترین زمان ممکن این کار را انجام دهید. از بهترین مواقع می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.
قبل از درمان ارتودنسی
همان‌طور که اشاره کردیم، این تصاویر می‌توانند به عنوان بهترین ابزار ارزیابی ارتودنسی به کار گرفته شوند. درواقع طرح‌واره درمان با ارتودنسی دندان‌ها، باید بر اساس اطلاعاتی که از تصاویر به دست می‌آید، برنامه‌ریزی شود. تمام مشکلات دهان و دندان بیمار از این طریق موردبررسی قرار گرفته و تشخیص و تجویز نهایی انجام می‌شود.
در طول درمان ارتودنسی
یکی دیگر از موقعیت‌هایی که باید حتما اقدام به رادیوگرافی ارتودنسی دندان بکنید، در طول یا انتهای درمان ارتودنسی است. از این تصاویر در این مرحله برای بررسی و چک کردن وضعیت دندان‌ها استفاده می‌شود. در این مرحله معمولا متخصص ارتودنتیست باید تنظیمات کوچکی را انجام دهد تا بتواند دندان‌ها و خط لبخند بیمار را در شرایط بهتر و مطلوب‌تری قرار دهد. این تصویربرداری در ۶ ماه پایانی درمان، می‌تواند باعث اصلاحات مطلوب و بهتری شود.
پس از درمان ارتودنسی
بلافاصله بعد از اینکه رمان ارتودنسی دندان‌های شما انجام شده و مراحل ارتودنسی به اتمام رسد، متخصص می‌خواهد که با رادیوگرافی نتایج به دست‌آمده را ارزیابی کرده و موردبررسی قرار دهد. انجام ندادن این تصویربرداری و چکاب‌های موردنیاز در این زمینه، می‌توانند لبخند جدید و اصلاحات دندانی شما را تهدید کنند. از این رو یکی دیگر از مواقعی که بهترین زمان برای رادیوگرافی ارتودنسی دندان شناخته می‌شود، بعد از اتمام درمان ارتودنسی است.
برای ارتودنسی چه عکس هایی لازم است؟
برای اینکه اطلاعات موردنیاز از دندان‌های فرد به دست‌آمده و کاربردی باشند، باید عکس‌های لازم در این زمینه به صورت کامل تهیه شوند. در این قسمت انواع رادیوگرافی‌های لازم و موردنیاز در روند ارتودنسی دندان را به شما معرفی می‌کنیم.
رادیوگرافی پانورامیک
رادیوگرافی پانورامیک یا پانوراما، یکی از انواع تصویربرداری در این زمینه بوده که می‌تواند به بررسی کلیت دندان‌ها، فک‌ها و همچنین سایر اجزای دهانی بپردازد. در این نوع از تصویرپردازی معمولا قیمت داخلی دهان به صورت یکپارچه و به ۳۶۰ درجه در نظر گرفته شده و نمای کلی از دندان‌های فرد به دست می‌آید.
کف دهانی
این رادیوگرافی با عنوان کونالی هم شناخته شده و یکی دیگر از انواع تصاویر موردنیاز در رادیوگرافی ارتودنسی دندان به شما می‌رود. در این روش تصویربرداری سه‌بعدی از فک و دندان‌ها و سایر اجزای دهانی انجام می‌شود تا تمام ایرادات و عیوب آن‌ها، به صورت کامل نمایان شوند. این روش دقت بالایی داشته و با تصاویر سه‌بعدی حاصل شده، به عنوان یکی از بهترین روش‌های تشخیصی شناخته می‌شود.
پانتوموگرافی
میدانیم که ارتودنسی برای از بین بردن مشکلات و نواقص دندان‌ها و فک مورداستفاده قرار می‌گیرد. با استفاده از پانتوموگرافی می‌توانید به خوبی متوجه مشکلات دندان و فک بشوید. این دستگاه به صورت دایره‌ای دور سر بیمار چرخیده و تصاویر موردنیاز را تهیه می‌کند.
اکلوزال
این تصویربرداری در حالتی گرفته می‌شود که بیمار در وضعیت بایت قرار داشته باشد. با استفاده از این مدل تصویربرداری، می‌توانید متوجه وضعیت دندان‌ها در حالتی که در یک ردیف قرار گرفته‌اند بشوید. ارتودنتیست از این تصاویر می‌تواند اطلاعات گسترده‌ای درباره اوربایت و سایر مشکلات یا ناهنجاری‌های دهان و دندان به دست آورد.
سفالومتریک
یکی دیگر از روش‌های تصویربرداری سه‌بعدی که برای ارتودنسی دندان مفید بوده و می‌تواند اثرگذاری بالایی در فرایند درمان داشته باشد، سفالومتریک است. با این روش می‌توان تصاویر خوبی از جمجه، فک‌ها، دندان‌ها و سایر اجزا به دست آورد. ارتودنتیست می‌تواند از این روش در راستای بررسی و اعمال تغییرات اصلاحات، استفاده کرده و به نتیجه مطلوبی دست پیدا کند.
عکس‌برداری‌های متنوعی در این زمینه انجام می‌شود، اما اینکه برای ارتودنسی چه عکس‌هایی لازم بوده و کاربرد بیشتری دارد، توسط ارتودنتیست و بر اساس وضعیت و شرایط دندان‌های شما مشخص می‌شود. موارد ذکرشده در قسمت‌های قبلی، کاربردی‌ترین نمونه‌ها در این راستا هستند.
چه اطلاعاتی از رادیولوژی ارتودنسی به دست می‌آید
در راستای بررسی عکس رادیولوژی ارتودنسی، لازم است بدانیم که این عکس‌برداری، چه اطلاعاتی را در اختیار ارتودنتیست قرار می‌دهد. در این قسمت به بررسی مهم‌ترین اطلاعات به دست آمده از نتایج ارتودنسی می‌پردازیم.
وضعیت دندان‌های عقل
یکی از موضوعاتی که قبل از آغاز درمان ارتودنسی باید به آن پرداخته شود، بررسی وضعیت و شرایط دندان‌های عقل است. با استفاده از تصویربرداری‌های انجام شده در این زمینه، شما می‌توانید اطلاعات گسترده‌ای درباره اندازه، محل قرارگیری و وضعیت رشد دندان‌های عقل به دست آورید.
دندان‌های نهفته
یکی از عارضه‌هایی که ممکن است دچار آن شوید، نهفتگی دندان است. این حالت می‌تواند اثرات منفی بر روی نتیجه ارتودنسی به دنبال داشته باشد و یا در نهایت باعث از دست رفتن دندان به دلیل عفونت شود. با استفاده از رادیوگرافی ارتودنسی دندان، می‌توانید اطلاعات ویژه‌ای درباره دندان‌های نهفته به دست آورده و از قبل از اینکه دچار عفونت شود یا به سایر دندان‌های شما آسیب برساند، اقدامات لازم را برای درمان انجام دهید.
رشد فک
میدانیم که در اغلب مواقع، ارتودنسی دندان باید در سنین پایین انجام شود تا بهتری و مطلوب‌ترین نتیجه را برای فرد به دنبال داشته باشد. در صورتی که فرد وارد دوره بزرگسالی شده و رشد فک او متوقف شده باشد، ارتودنتیست نمی‌تواند از وسیع کننده کام در روند ارتودنسی دندان استفاده کند. وسیع کردن کام می‌تواند فضای بیشتری را در اختیار دندان‌ها قرار داده و احتمال فشردگی نامرتبی آن‌ها را به میزان قابل‌توجهی کاهش دهد.
بیماری‌های دهان و دندان
یکی دیگر از اطلاعاتی که از این طریق به دست می‌آید، مربوط به بیماری‌های دهانی مانند هرگونه پوسیدگی دهان، پرشدگی‌ها و … است. ارتودنتیست قبل از اینکه از بریس های ارتودنسی برای جا به جا کردن دندان‌ها استفاده کند، باید حتما اطلاعات مفید و جامعی درباره این موضوع داشته باشد. این اطلاعات از این تصاویر گرفته شده به دست می‌آیند.
وضعیت قرارگیری دندان
یکی دیگر از نکات مهمی که قبل از شروع مراحل ارتودنسی باید به آن پرداخته شود، مربوط به وضعیت دندان‌ها و حل قرارگیری آن‌هاست. آگاهی از وضعیت دندان‌ها در بالا یا زیر خط لثه، کمک ویژه‌ای در آماده‌سازی طرح ارتودنسی می‌کند. این تصاویر با اشعه ایکس، می‌توانند وضعیت نزدیکی دندان به اعصاب و سینوس‌ها را مشخص کنند.
شایعاتی درباره عکس رادیولوژی ارتودنسی
امروزه باورهای غلطی درباره رادیولوژی ارتودنسی دندان وجود دارد. در برخی از مواقع ممکن است افراد به دلیل اعتماد به این باورهای غلط، از تصویربرداری امتناع کرده و اجازه این کار را به ارتودنتیست خود ندهند. در راستای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، لازم است تا چند نمونه از شایعات رایج مربوط به این موضوع را معرفی کنیم.
- تصاویر رادیوگرافی دندان‌پزشکی برای کودکان ضرر دارد
- اشعه ایکس در تصویربرداری ارتودنسی برای مادران باردار خطر دارد
- رادیوگرافی دندان‌پزشکی از سایر موارد خطرناک‌تر بوده، چراکه به مغز نزدیک‌تر بوده و می‌تواند اثرگذاری بیشتری داشته باشد
- رادیوگرافی با اشعه ایکس سرطان‌زاست
بر اساس تحقیقات انجام شده در این زمینه، هیچ‌کدام از این شایعات صحت نداشته و توصیه می‌کنیم که بی‌دلیل به آن‌ها اعتماد نکنید. این تصویربرداری به نوعی روند تشخیصی بوده و می‌تواند بر روی فرایند درمان اثرگذاری بالایی داشته باشد. بر این اساس می‌توانیم ادعا کنیم که عدم انجام این تصویربرداری، می‌تواند عوارض بیشتری نسبت به انجام دادن آن به دنبال داشته باشد.
انواع روش‌های عکس‌برداری دندان برای ارتودنسی
با پیشرفت تکنولوژی، تجهیزات مورداستفاده در دندان‌پزشکی هم پیشرفته‌ای چشمگیری داشته و در سطح مطلوبی قرار گرفته‌اند. همین موضوع باعث شده تا امروزه از روش‌های مختلفی برای عکس‌برداری دندان استفاده شود. این روش‌ها اهداف و اثرگذاری‌های مختلفی دارند و در موارد متفاوتی از آن‌ها استفاده می‌شود. در این بخش به چند نمونه از روش‌های عکس‌برداری که بیشتر از بقیه شایع بوده و مورداستفاده قرار می‌گیرند می‌پردازیم.
- عکس‌برداری بایت وینگ با اشعه ایکس
- عکس‌برداری اپیکال با اشعه ایکس
- تصویربرداری آکلوزال با اشعه ایکس
- عکس‌برداری با اشعه ایکس خارج دهانی
- عکس‌برداری دیجیتال
- سی‌تی‌اسکن
- نوموگرام
- توموگرافی کامپیوتری دندانی
- عکس‌برداری MRI
- عکس‌برداری رنگی
هزینه عکس دندان برای ارتودنسی
یکی از سؤالاتی که معمولا برای افراد در این زمینه پیش می‌آید، مربوط به هزینه عکس دندان برای ارتودنسی است. به صورت کلی نمی‌توانیم هزینه مشخصی را در این زمینه اعلام کنیم، چراکه این موضوع به فاکتورها و عوامل مختلفی وابسته است که حتما باید در نظر گرفته شوند. از مهم‌ترین عوامل در این زمینه، باید به زمان عکس‌برداری اشاره کنیم. ممکن است قبل و بعد ارتودنسی دندان و یا در زمان ارتودنسی، اختلاف قیمتی در این زمینه وجود داشته باشد.
دیگر فاکتور مؤثر در این زمینه، مربوط به نوع و روش عکس‌برداری است. در بخش‌های قبلی با چند نمونه از روش‌هایی که معمولا برای رادیوگرافی ارتودنسی دندان مورداستفاده قرار می‌گیرند، آشنا شدیم. قیمت تمام شده هرکدام از این موارد با یکدیگر متفاوت است. بهترین روش تصویربرداری باید بر اساس تجویز و نظر ارتودنتیست مشخص شود. بر این اساس می‌توانیم نتیجه بگیریم که قیمت نهایی هم بر اساس نیاز دندان‌ها و شرایط آن‌ها معین می‌شود.
سؤالات متداول
- چند عکس رادیوگرافی در طول ارتودنسی لازم است؟
این سؤال به این موضوع وابسته است که ارتودنسی چقدر طول میکشد، اما به صورت کلی شما به دو عکس قبل و بعد ارتودنسی دندان و یکی هم در ۶ ماهه پایانی روند درمان نیاز دارید.
- آیا رادیوگرافی ارتودنسی دندان با اشعه ایکس، خطرناک است؟
استفاده از اشعه ایکس برای تصویر داری از دندان‌ها، بی‌خطر نبوده، اما خطرات ناشی از این تصویربرداری اصلا جدی نیستند. در سال‌های اخیر کمتر کسی از این خطرات آسیب‌دیده است. با استفاده از راهکارهای به خصوص می‌توان احتمال بروز آسیب در این زمینه را کاهش داد، اما جای هیچ‌گونه نگرانی نبوده و شما با اطمینان خاطر کامل، می‌توانید اقدام به تصویربرداری کنید.
- مناسب‌ترین روش‌های تصویربرداری از دندان برای ارتودنسی کدام اند؟
بهترین و مناسب‌ترین روش‌ها در این زمینه، روش‌های پانورامیک و سفالومتریک هستند که بهترین و مطلوبی‌ترین نتیجه را به دنبال دارند
- دندان نهفته چه اثری در ارتودنسی و سلامت سایر دندان‌ها دارد؟
وجود دندان‌های نهفته می‌تواند باعث به وجود آمدن اختلال در روند و مراحل ارتودنسی شود. این دندان‌ها در معرض عفونت قرار داشته و ممکن است عفونت را به سایر دندان‌های شما منتقل کنند.
- آیا تصویربرداری ارتودنسی دندان در دوران بارداری مادران انجام می‌شود؟
این تصویربرداری هیچ‌گونه ضرری برای مادران باردار نداشته و با استفاده از پوشش‌هایی که در این حالت مورداستفاده قرار می‌گیرند، سطح امنیت ارتقا پیدا می‌کند، اما توصیه می‌کنیم در صورتی که ضرورتی به همراه ندارد، این تصویربرداری و فرایند درمان به بعد از زایمان مادر منتقل شود.
سخن پایانی
ارتودنسی یکی از روش‌های درمانی دندان و فک بوده که می‌تواند تمام ناهنجاری‌ها و بی‌نظمی‌ها را به صورت کامل برطرف کند. قبل از آغاز مراحل ارتودنسی، لازم است تا از طریق رادیوگرافی ارتودنسی دندان، وضعیت و شرایط دندان‌ها، فک و سایر اجزا به خوبی موردبررسی قرار بگیرند. درواقع این رادیولوژی دندان را می‌توانیم یکی از مراحل ارتودنسی بدانیم که در سه مرحله انجام می‌شود. در بخش‌های قبلی به صورت کلی با روش‌های انجام این رادیولوژی، اطلاعات به دست آمده از عکس‌های نهایی و همچنین شایعات غلطی که در این زمینه وجود دارد پرداختیم. همچنین توضیح دادیم که برای ارتودنسی چه عکس هایی لازم است؟ با کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، شما می‌توانید با اطمینان خاطر بیشتر و بدون نگرانی، تصاویر موردنیاز را از دندان‌های خود تهیه کنید.
