متخصصان ارتودنسی برای اصلاح فک و قرار دادن دندانها در جایگاه صحیح خود از روشهای مختلف ارتودنسی استفاده میکنند. در ارتودنسی ثابت، بریسها و سیمها نقش اصلی را دارند و با ایجاد فشار ملایم روی دندانها، مشکلات فکی و نامرتبی دندانها را برطرف میکنند. یکی از مراحل مهم در ارتودنسی ثابت، باندینگ ارتودنسی است. باندینگ به معنای چسباندن براکت ارتودنسی روی دندانهاست.
شیوه باندینگ ارتودنسی
برای باندینگ ارتودنسی، از چسبی با چند لایه و ضخامت کم استفاده میشود. ابتدا دهان بیمار با ابزار رتراکتور باز نگه داشته میشود تا دسترسی به دندانها راحتتر باشد و مراحل باندینگ دقیق انجام شود.
چسب استفاده شده باید قدرت کافی برای نگه داشتن براکتها و بریسها روی دندان را داشته باشد. باندینگ ارتودنسی معمولاً به دو روش مستقیم و غیرمستقیم انجام میشود و میتواند با استفاده از نور مخصوص یا مواد شیمیایی فعال شود.
کیفیت چسبندگی نهایی براکتها به مهارت و تجربه ارتودنتیست بستگی دارد؛ هرچه تجربه و دقت پزشک بالاتر باشد، نتیجه درمان دقیقتر و ماندگارتر خواهد بود.
انواع باندینگ ارتودنسی
باندینگ ارتودنسی به سه روش اصلی انجام میشود که هر کدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند:
۱. باندینگ غیرمستقیم
در این روش، براکتها ابتدا روی یک مدل گچی از دندانها قرار میگیرند و سپس به دندانهای بیمار منتقل میشوند. مزیت اصلی باندینگ غیرمستقیم این است که نصب براکتها سریعتر انجام میشود و بیمار زمان کمتری روی صندلی مینشیند. همچنین دهان بیمار مدت کوتاهتری توسط ابزارهای بازکننده دهان نگه داشته میشود.
هرچند این روش سرعت نصب اولیه را افزایش میدهد، اما ممکن است طول دوره درمان کمی طولانیتر شود. دلیل آن احتمال جابهجایی براکتها و نیاز به جلسات بیشتر برای تنظیم دقیق است.
۲. باندینگ مستقیم
در روش مستقیم، هر براکت بهطور جداگانه مستقیماً روی دندانها قرار میگیرد. این روش دقیقترین تکنیک باندینگ است و دندانپزشک کنترل کامل روی محل قرارگیری براکتها دارد. با اینکه نصب مستقیم زمان بیشتری میبرد، دقت بالاتر آن باعث پیشبینی بهتر نتایج درمان میشود.
۳. باندینگ انتخابی
این روش معمولاً برای دندانهای مولر (آسیاب بزرگ) یا دندانهای خاصی در فک استفاده میشود و هدف آن باندینگ همه دندانها نیست. باندینگ انتخابی برای اصلاح دقیق برخی دندانها به کار میرود و متخصص بر اساس نیاز بیمار تصمیم میگیرد از این روش استفاده کند.
انتخاب روش باندینگ به شرایط دهان و دندان هر بیمار بستگی دارد و ارتودنتیست باتجربه بهترین گزینه را برای رسیدن به نتیجه دقیق و موفق انتخاب میکند.
مراحل باندینگ ارتودنسی
باندینگ ارتودنسی معمولاً طی چند مرحله ساده و بدون درد انجام میشود:
- پولیش دندانها
- قرار دادن رترکتورها
- استفاده از ژل اسیدی (کاندیشنر )
- شستوشوی دندانها
- استفاده از پرایمر
- چسباندن براکتها
- پاکسازی باقیمانده چسب
- سفت کردن چسب
- قرار دادن سیمها
مدت زمان باندینگ ارتودنسی
مدت زمان باندینگ ارتودنسی معمولاً حدود ۲۰ دقیقه طول میکشد و در یک جلسه انجام میشود. بیشترین وقت این مرحله صرف قرار دادن و تنظیم دقیق براکتها روی دندانها میشود. روش سفت کردن چسب نیز روی زمان تأثیر دارد؛ استفاده از نورهای LED یا پلاسما چسب را سریعتر از مواد شیمیایی محکم میکند، به طوری که نورهای پلاسما میتوانند هر براکت را در حدود ۳ ثانیه ثابت کنند. علاوه بر این، تجربه و مهارت متخصص ارتودنسی نقش مهمی در کوتاه شدن زمان انجام باندینگ دارد و باعث میشود فرآیند سریع، دقیق و بدون ناراحتی اضافی برای بیمار انجام شود.
باندینگ مجدد براکت های شل شده
اگر براکتهای ارتودنسی شل شوند یا بیفتند، امکان باندینگ مجدد آنها وجود دارد. ابتدا متخصص ارتودنسی وضعیت براکت را بررسی میکند؛ اگر تغییر شکل یا آسیب ندیده باشد، میتوان همان براکت را دوباره نصب کرد. در صورتی که براکت کج شده یا آسیب دیده باشد، باید تعویض شود و براکت جدید جایگزین گردد. برای این کار، ابتدا چسب باقیمانده از براکت قبلی از روی دندان پاک میشود و سپس مراحل نصب همانند باندینگ اولیه انجام میشود تا براکت جدید به طور محکم و دقیق روی دندان قرار گیرد.
مطلب مفید: شل شدن ارتودنسی
مقایسه باندینگ و دیباندینگ در ارتودنسی
باندینگ مرحله آغاز درمان است که براکتها روی دندانها چسبانده میشوند، در حالی که دیباندینگ ارتودنسی مرحله پایانی درمان است که براکتها و سیمها برداشته شده و دندانها آماده استفاده از ریتینر میشوند. در جدول زیر تفاوتهای کلیدی هر مرحله به صورت خلاصه آورده شده است:
| ویژگی | باندینگ (Bonding) | دیباندینگ (Debonding) |
| هدف | نصب براکتها و آغاز درمان ارتودنسی | برداشتن براکتها و پایان درمان |
| مرحله درمان | آغاز | پایان |
| فرآیند | آمادهسازی دندان، چسباندن براکت، سفت کردن چسب با نور یا مواد شیمیایی | برداشتن براکتها و سیمها، پاکسازی چسب باقیمانده، پولیش دندانها |
سخن پایانی
باندینگ ارتودنسی یکی از مراحل مهم و اساسی در درمان ارتودنسی ثابت است که نقش کلیدی در موفقیت و دقت نتیجه نهایی دارد. انتخاب روش مناسب باندینگ، رعایت دقیق مراحل توسط متخصص مجرب و مراقبتهای بعدی از براکتها، میتواند درمان را سریعتر، راحتتر و مؤثرتر کند. با توجه به اینکه باندینگ و دیباندینگ بخشی از فرآیند درمان محسوب میشوند، بیماران میتوانند با اطمینان از شروع تا پایان درمان، بهترین نتیجه را تجربه کنند و لبخندی زیبا و مرتب داشته باشند.
سوالات متداول
آیا باندینگ ارتودنسی درد دارد؟
خیر، انجام باندینگ بدون درد است.
آیا باندینگ به مینای دندان آسیب میزند؟
خیر، اگر توسط متخصص مجرب انجام شود، آسیبی به دندان وارد نمیشود.
اگر براکت بعد از باندینگ بیفتد چه کنم؟
خونسرد باشید و بدون دستکاری براکت، سریعاً با کلینیک تماس بگیرید تا مجدداً نصب شود.
آیا هزینه باندینگ جداگانه حساب میشود؟
خیر، باندینگ و دیباندینگ معمولاً شامل هزینه کل درمان است. فقط چسباندن مجدد براکتهای افتاده ممکن است جداگانه محاسبه شود.
