الاستیک یا کش ارتودنسی چیست؟

اگر ارتودنسی کرده باشید احتمالا کش ارتودنسی را می‌شناسید. اتصال کش ارتودنسی یکی از مراحل مهم در ارتودنسی دندان است. علت کش انداختن در ارتودنسی و همین طور قابلیت‌های کش ارتودنسی در کنار مدت زمان استفاده از کش ارتودنسی در بین دندان‌ها از مهمترین دلایل تمایل افراد در شناخت اروینگ و کش ارتودنسی است.

به طور معمول متخصص ارتودنسی انواع کش‌ ارتودنسی را به عنوان بخشی از درمان ارتودنسی تجویز می‌کند. اگر بخواهید مطابق برنامه از بریس‌های خود استفاده کنید، الاستیک‌ها بخش مهمی از برنامه درمانی شما هستند. بدون استفاده از کش های ارتودنسی مناسب، بعید است که شما به نتیجه مطلوب خود برسید! این وسیله ابتدایی و به ظاهر ساده نقش مهمی در درمان ارتودنسی دارد، این مقاله به منظور ارائه اطلاعات مفید در مورد کش یا الاستیک ارتودنسی تهیه شده است. با ما همراه باشید.

 

کش ارتودنسی برای چیست؟

کش ارتودنسی که به آن اصطلاحا الاستیک ارتودنسی دندان نیز گفته می‌شود، یک نوار لاستیکی کوچک است که برای اصطلاح روابط بین دو فک در اتودنسی دندان کاربرد دارد. این کش بین براکت‌های بالا و پایین و یا قسمت های جلو یا عقبی دندان‌ها قرار گرفته و به قرار گرفتن دندان در جای تعیین شده کمک می‌کند.

کش یا  الاستیک ارتودنسی یک نوع از کش‌های مخصوص است که در ارتودنسی با هدف درمان انواع مال الکوژن یا مشکل همپوشانی فک از آن استفاده می‌شود. مشکلات همپوشانی فک از جمله اوربایت، کراس بایت، اندربایت و اپن بایت با بریس ارتودنسی به تنهایی قابل اصلاح نیستند و مدت زمان ارتودنسی آنها بسیار طولانی است. اکثر متخصصان برای اصلاح کردن این مشکلات علاوه بر بریس‌های ارتودنسی از کش ارتودنسی نیز استفاده می‌کنند. به این ترتیب هم مدت زمان درمان کاهش می‌یابد و هم نیازی به استفاده دیگر روش‌ها نخواهد بود. در ویدیو زیر بیشتر با الاستیک ها آشنا شوید:

 

کش ارتودنسی یا به عبارتی عامیانه تر کش دندان در ارتودنسی در رنگ‌های مختلف برای نشان دادن ظاهری زیبا تر تولید و در طول درمان ارتودنسی دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد. چند نوع از کش ارتودنسی به ترتیب زیر قابل معرفی هستند.

انواع کش ارتودنسی

الاستیک ارتودنسی از نظر کاربردی به دو صورت وجود دارد، هر یک از این دو نوع الاستیک برای اهداف خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

• کش ارتودنسی O – Ring  : این سبک کش ارتونسی در دور هر براکت قرار گرفته و برای نکهداشتن سیم‌ها در شیار براکت کاربرد دارد. رنگ های کش ارتودنسی در این مدل نیز مورد توجه افراد خصوصا کودکان قرار گرفته است. کش ارتودنسی O-Ring بعنوان یک نگهدارنده‌ی سیم ارتونسی در داخل براکت شناخته شده است. الاستیک لیگاشور (orthodontic tie) کوچک است و برای هر براکت به صورت جداگانه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• کش ارتودنسی رابربند :این نوع کش ارتودنسی بطور حدودی بزرگتر از کش ارتودنسی  O-Ring است. از این مدل کش ارتودنسی برای وارد کردن فشار به فک استفاده می‌شود تا بایت اصلاح شود. کش ارتودنسی رابربند نیز در رنگ‌های مختلف تولید و قابل استفاده اشت.

پس از شناخت نسبی کش ارتودنسی و آشنایی با نحوه عملکرد این ابزار در دوره درمان ارتونسی دندان و دلایل رایج استفاده از کش ارتودنسی اشاره خواهیم داشت.

 

 

الاستیک‌های دیگر در ارتودنسی

علاوه بر حلقه کشی بزرگی که به عنوان الاستیک برای بهبود بایت استفاده می‌شود، حلقه کشی کوچک‌تری نیز در براکت استفاده می‌شود که وظیفه آنها نگهداشتن سیم ارتودنسی متصل به نگین براکت است.

به این حلقه‌ های کشی، لیگاچور گفته می‌شود. لیگاچور در انواع رنگ‌ها قابل تهیه است. هر بار که به ارتودنتیست مراجعه می‌کنید باید لیگاچورهای پلاستیکی تعویض شوند چرا که به مرور زمان کشیده و شل می‌شوند.

ارتودنتیست از ابزار مخصوصی برای جا انداختن لیگاچور دور نگین براکت استفاده می‌کند. همچنین ممکن است به جای آن از یک زنجیره پلاستیکی که مجموعه ‌ای از حلقه‌های کشی متصل به هم است استفاده شود که به آن پاوِرچین گفته میشود. از این زنجیره پلاستیکی برای جلوگیری از ایجاد فاصله بین دندان‌ها و یا بستن فاصله بین دندان‌ها استفاده می‌شود.

 

کش ارتودنسی چه کاربردی دارد؟

الاستیک ارتودنسی را برای هدایت حرکت فک یا دندان در جهت‌های مورد نظر استفاده می‌کنند. این کار با استفاده از ارتودنسی های ثابت قابل انجام نیست و باید حتما از کش‌ها در این زمینه استفاده کرد. معمولا از این کش‌ها برای عقب یا جلو کشیدن فک‌ها استفاده می‌شود، حتی ممکن است برای حرکت یکی از فک‌ها در جهت عرضی از این کش استفاده شود.

در اثربخشی درمان با کش ارتودنسی همکاری کاربر نقش موثری دارد، توجه به ‌توصیه‌های پزشکی، همکاری و داشتن یک برنامه منظم در استفاده از کش ارتودنسی در مدت زمان درمان به حصول یک نتیجه خواهد انجامید. معمولا این الاستیک‌ها به شکل مرتب روی براکت‌های خاص قرار داده می‌شوند و باید به طور مرتب جایگزین شوند تا موثر باشد.

 

 

مهمترین دلیل استفاده از کش ارتودنسی در هنگام درمان کمک به قرار گرفتن دندان‌ها در جای مشخص و همین طور برطرف کردن ناهنجاری های مشاهده شده در فک‌های بالا و پایین به مرور زمان می‌باشد. الاستیک ارتودنسی به منظور اصلاح بایت یا نحوه همپوشانی دندان‌ها به کار می‌روند.

هنگامی که فرد بیمار با مشکل آندربایت یا اوربایت مواجه باشد، سیم و براکت های ارتودنسی به تنهایی نمی‌توانند مشکل دندان‌ها را بر طرف نمایند. در این موارد متخصص ارتودنسی تصمیم می‌گیرد از نوعی کش مخصوص به نام کش ارتودنسی استفاده کند.

در واقع برهم ریختگی بیش از حد دندان‌ها و ناهماهنگی فک‌های بالا و پایین افراد نیاز استفاده از انواع کش ارتودنسی برای ایجاد حرکت در جهت‌های تعیین شده را پس از نصب براکت و سیم بر روی دندان‌ها بوجود می‌آورد.

 

جنس کش ارتودنسی

کش‌های ارتودنسی از لاتکس و یا مواد غیر لاتکسی تهیه می‌شوند. کش‌های جنس لاتکس رایج‌ترین شکل کش‌های ارتودنسی هستند اما از آنجایی که برخی افراد به لاتکس حساسیت دارند می‌توان از نوع غیر لاتکسی آن نیز استفاده کرد. کش‌های لاتکس معمولا تا ۲۴ ساعت قدرت کشش خود را حفظ می‌کنند.

 

ویژگی های الاستیک ارتودنسی

ویژگی‌های کش ارتودنسی بر اساس تغییر در اندازه آن متفاوت است. قدرت کشسانی در سایزهای مختلف است که باعث تغییر در میزان کشسانی آنها است. کش‌های ارتودنسی دارای سه ویژگی مهم و اساسی هستند:

استحکام کش

قدرت کش ها معمولا دارای سطوح مختلف از سبک تا فوق سنگین متغیر است. این مقدار با اونس  نشان داده می‌شود و از میزان ۲.۵ اونس در الاستیک‌های سبک تا ۶.۵ اونس در الاستیک‌های فوق سنگین در تغییر است. قدرت کشش الاستیک ها به تدریج افزوده می‌شود.

قطر کش

قطر درواقع همان عرض کش است. قطر الاستیک‌ها بر اساس کشش لازم برای اتصال دو براکت متفاوت است. کوچکترین قطر الاستیک ارتودنسی ۸.۱ اینچ و بزرگترین قطر ۸.۳ اینچ است.

 

مدت زمان استفاده از کش ارتودنسی چقدر است؟

مدت زمان استفاده از کش ارتودنسی بستگی به نظر متخصص دارد، اگرچه غیر ممکن به نظر می‌رسد اما برخی متخصصان حتی استفاده ۲۴ ساعته الاستیک ارتودنسی را توصیه می‌کنند. در برخی موارد ممکن است پزشک توصیه کند که حتی در زمان غذا خوردن نیز کش ارتودنسی استفاده شود چرا که حرکت دندان‌ها در زمان جویدن سریع‌تر است. معمولا تنها در زمان مسواک زدن، نخ دندان و یا قرار دادن کش جدید کاربر مجاز است که کش را از دهان خارج کند.

اگر قبل از غذا خوردن آن‌ها را بیرون آورده‌اید، مطمئن شوید که کشهای ارتودنسی را بلافاصله بعد از اتمام وعده غذایی خود جایگزین کنید. هرچند، استفاده از الاستیک‌ها در حین خوردن غذا موجب تسریع در حرکت دندان‌ها می‌شود و مدت زمان درمان را نیز کوتاه‌تر می‌کند. همچنین به شدت توصیه می‌شود که بیماران هنگام خوابیدن از کش‌ها استفاده کنند. الاستیک‌ها باید روزانه تقریباً ۳ تا ۴ بار تعویض شوند زیرا باقی ماندن آن‌ها در دهان باعث می‌گردد تا قابلیت کشسانی و عملکرد خود را از دست بدهند. بهتر است که در هر وعده غذایی کش های ارتودنسی خود را تعویض کنید.

 

 

دلیل استفاده دائم از الاستیک ارتودنسی

کش ارتودنسی باید به صورت مداوم استفاده شود! درآوردن و گذاشتن مجدد الاستیک‌ها تقریباً مانند این است که از آن‌ها هیچ گونه استفاده‌ای نکرده‌اید. به یاد داشته باشید همیشه یک بسته اضافی حاوی کش را همراه خود در مدرسه، محل کار و مکان‌های دیگر داشته باشید. اگر کش‌های ارتودنسی شما به اتمام رسیده‌اند، بلافاصله با دندانپزشک خود تماس بگیرید. منتظر ماندن برای نوبت بعدی موجب تأخیر مشهود در روند درمان شما خواهد شد.

بروز زخم در فک، دهان و دندان‌ها برای چند روز اول بعد از اضافه کردن الاستیک به روند درمانی، امری طبیعی است. با این حال، استفاده از کش ارتودنسی به صورت متناوب می‌تواند ناراحتی دائمی ایجاد کند و سرعت پیشرفت درمان را آهسته کند.

 

الاستیک ارتودنسی را چه زمانی باید تعویض کرد؟

کش‌های ارتودنسی با توجه به قدرت و ضخامتی که دارند باید ۳ الی ۴ بار در روز تعویض شوند. بهتر است برای استفاده مداوم از آنها همیشه یک بسته از کش‌های ارتودنسی را در اختیار داشته باشید. این کش‌ها به مروز زمان خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهند. به گفته بسیاری از متخصصین نهایت مدت زمان استفاده از یک کش ارتودنسی ۱۲ ساعت است.

 

آیا خود کاربر می‌تواند الاستیک‌ها را تعویض کند؟

معمولا متخصص ارتودنسی یا دستیاران او بیمار را با دستورالعمل کامل چگونگی استفاده و تعویض کش‌ها آشنا می‌کنند. بعد از چندبار تکرار این عمل کاربر می‌تواند با تسلط و سرعت بیشتر بدون نیاز به کمک شخص دیگری این کار را انجام دهد.

 

قیمت کش ارتودنسی

این سوال بارها در بین افرادی که دوره درمان ارتودنسی دندان‌های آنها با نصب کش ارتودنسی همراه بوده مطرح است که کش ارتودنسی را از کجا بخرم؟ بهترین راهنما در این حالت پزشک متخصص و ارتودنیست مخصوصی است که کار درمان دندان‌هایتان را انجام می‎دهد. قیمت کش ارتودنسی وابسته به نوع و تعداد آن متغیر است؛ اما به صورت کلی هزینه بالایی ندارد. برای خرید نیز می توانید از پزشک خودتان تهیه کنید و یا از داروخانه های معتبر خریداری کنید.

 

نحوه استفاده صحیح از کش ارتودنسی

دقت کنید که، یک نوع خاص از کش ارتودنسی جهت استفاده به شما داده شده است. از انواع دیگر الاستیک‌ها استفاده نکنید یا تعداد آن‌ها را دو برابر نکنید مگر آن که متخصص ارتودنسی نوع دیگری را توصیه کند. انجام این کارها به تسریع روند درمانی شما کمک چندانی نخواهد کرد.

برخی بیماران فکر می‌کنند با دو برابر کردن الاستیک‌ها دندان‌هایشان سریع‌تر حرکت خواهند کرد در صورتی که این کار می‌تواند مشکلات بیشتری را در فک و دندان شما ایجاد کند. همچنین، از کش‌های ارتودنسی برای مدت زمانی طولانی‌تر از آن چه که توصیه شده است، استفاده نکنید. با گذشت زمان، کش‌ها شروع به از دست دادن خاصیت انعطاف پذیری خود خواهند کرد که این امر می‌تواند بر روند درمان ارتودنسی تأثیر بگذارد. توصیه می‌شود هر زمان که الاستیک‌ها را بر می‌دارید، آن‌ها را دور انداخته و کش‌های جدیدی را جایگزین نمایید.

بارها ثابت شده است که چنانچه بیماران مطابق دستور توصیه شده از کش ارتودنسی استفاده کنند، مدت زمان درمان آن‌ها به طور چشمگیری کاهش می‌یابد.

 

آلرژی به لاتکس

برخی از بیماران ممکن است به لاتکس آلرژی داشته باشند. از آنجایی که معمولاً حلقه کشی از لاتکس تهیه می‌شود در صورتی‌ که به لاتکس آلرژی دارید به ارتودنتیست بگویید تا از الاستیک جنس دیگری برای شما استفاده کند. برخی از حلقه‌ های کشی به جای لاتکس از وینیل ساخته می‌شوند و از نظر کارایی تفاوتی با لاتکس ندارند.

آیا از الاستیک ارتودنسی در روش متحرک استفاده می‌شود؟

خیر در ارتودنسی متحرک از کش ها استفاده نمی‌شود. به طور کلی برای قرار گرفتن کش ها در دهان نیاز به بریس های قلاب‌دار است؛ به همین دلیل در صورتی که بیمار در طول دوره درمان نیاز به کش های ارتودنسی داشته باشد، نباید از ارتودنسی متحرک استفاده کند.

 

در این محتوا هر آنچه که باید درباره کش ارتودنسی و انواع آن بدانید را برایتان به طور کامل شرح داده ایم. به یاد داشته باشید که استفاده از کش های ارتودنسی بستگی به شدت و میزان ناهنجاری بیمار دارد که بعد از مراجعه به متخصص و معاینات لازم، این موضوع مشخص می‌شود.