ژنیوپلاستی یا ارتودنسی، کدام بهتر است؟ این سوال جواب روشنی ندارد و برای هر فرد می توانید متفاوت باشد زیرا ژنیوپلاستی یک عمل جراحی زیبایی چانه است که برای اصلاح برجستگی یا عقب بودن چانه انجام میشود. این روش معمولاً برای افرادی توصیه میشود که تغییرات ساختاری شدید نیاز دارند و راهکارهای غیرجراحی پاسخگو نیستند.
از سوی دیگر، ارتودنسی میتواند بهعنوان جایگزینی غیرجراحی برای برخی مشکلات فک و چانه مورد استفاده قرار گیرد. با ارتودنسی میتوان فک پایین را جلوتر کشید یا کمی عقب برد تا نسبت آن با فک بالا متناسب شود و ظاهر صورت بهبود یابد.
انتخاب بین ژنیوپلاستی و ارتودنسی به عوامل متعددی بستگی دارد، از جمله شدت مشکل فک، سن، سلامت عمومی و اهداف زیبایی شما.
در ادامه، در این مقاله به توضیح جزئیات هر یک از روشها و مزایا و محدودیتهای آنها میپردازیم.
مقایسه ژنیوپلاستی یا ارتودنسی
| ویژگی | ژنیوپلاستی | ارتودنسی |
| ماهیت روش | جراحی (تهاجمی) | غیرجراحی (غیرتهاجمی) |
| هدف اصلی | اصلاح شکل و موقعیت چانه و تعادل صورت | مرتب کردن دندانها، تنظیم فک و بهبود قالب صورت |
| سختی | بالا؛ نیاز به بیهوشی، برش داخلی دهان و مراقبت پس از عمل | کم؛ بدون بیهوشی، درد یا خونریزی |
| زمان نتیجه | سریع؛ پس از دوره کوتاه نقاهت (~۱ هفته) | طولانی؛ ۶ ماه تا ۳ سال بسته به شدت مشکل |
| هزینه | بالا؛ شامل جراحی، بستری و مراقبتهای پس از عمل | کمتر؛ بدون هزینههای جراحی و بستری |
| کارایی | فرمدهی چانه؛ مرتب کردن دندانها ندارد | مرتب کردن دندانها و تنظیم فک؛ تأثیر محدود روی چانه |
| عوارض شایع | درد، تورم، خونریزی، عفونت، گاهی مشکلات تنفسی | درد موقت، فشار، التهاب لثه، ناراحتی اولیه |
| نیاز به مراقبت | کوتاهمدت؛ ۷ تا ۱۰ روز نقاهت و مراقبتهای ویژه | بلندمدت؛ تا پایان ارتودنسی و مراقبت مداوم از دندانها و براکتها |
در ادامه ویژگی های مهم را به صورت مستقل و دقیق تر بررسی می کنیم. با ما همراه باشید.
مقایسه ژنیوپلاستی یا ارتودنسی از نظر سختی
ژنیوپلاستی یک عمل جراحی محسوب میشود که نیاز به بیهوشی کامل و برش در ناحیه داخلی دهان و لثه دارد. اگرچه در ظاهر صورت زخم ایجاد نمیشود، اما این روش به دلیل ماهیت جراحی، درجه سختی بالایی دارد و نیازمند مراقبتهای پس از عمل است.
اما ارتودنسی بسیار سادهتر است. این روش بدون بیهوشی، درد یا خونریزی انجام میشود و برای درمان ناهنجاریهای فک و چانه در درجه سختی پایینتری قرار دارد. به همین دلیل، ارتودنسی برای بسیاری از مشکلات جزئی تا متوسط فک و چانه گزینهای کمخطر و کمتهاجمیتر محسوب میشود.
مقایسه ژنیوپلاستی و ارتودنسی از نظر کارایی و هدف
ژنیوپلاستی برای زیبایی و فرمدهی چانه کاربرد دارد، در حالی که ارتودنسی برای اصلاح ترتیب دندانها و هماهنگی فکها به کار میرود. در بعضی موارد، پزشک ممکن است ابتدا ارتودنسی و سپس ژنیوپلاستی را توصیه کند تا بهترین نتیجه زیبایی و عملکردی حاصل شود.
مقایسه هزینه ارتودنسی و ژنیوپلاستی
هزینه درمانهای ارتودنسی و ژنیوپلاستی به شدت مشکل، نوع روش انتخابی و پیچیدگی درمان بستگی دارد. ارتودنسی به عنوان یک روش غیرجراحی معمولاً هزینه متوسط و قابل پیشبینیتری دارد و شامل مراحل مختلف تنظیم براکتها، مراقبتهای طول درمان و نوع دستگاه انتخابی (فلزی، سرامیکی یا نامرئی) میشود و حتی شما می توانید از ارتودنسی قسطی استفاده کنید !
اما ژنیوپلاستی به دلیل ماهیت جراحی، نیاز به بیهوشی، ابزار جراحی و مراقبتهای پس از عمل، هزینه بالاتری دارد و در بعضی موارد ممکن است چند برابر ارتودنسی شود.
مطلب مفید: هزینه ارتودنسی در تهران
نیاز به مراقبت پس از ژنیوپلاستی و ارتودنسی
ژنیوپلاستی
ژنیوپلاستی یا ارتودنسی، دوران نقاهت کوتاهمدت (۷ تا ۱۰ روز) دارد. در این مدت ممکن است درد، ورم و کبودی تجربه شود. استفاده از داروهای مسکن طبق دستور پزشک و کمپرس سرد برای کاهش التهاب توصیه میشود.
ارتودنسی
مراقبت طولانیمدت نیاز دارد و شامل سه مرحله است:
- قبل
- حین
- بعد از درمان
مراقبت از دندانها و براکتها تا پایان درمان الزامی است و طول دوره ارتودنسی میتواند ماهها تا چند سال طول بکشد.
مطلب مفید : ارتودنسی چقدر طول می کشد؟
تأثیر سن و رشد استخوانی در انتخاب درمان یکی از فاکتورهای حیاتی در تصمیمگیری بین این دو روش، سن بیمار است. در کودکان و نوجوانانی که هنوز در سن رشد هستند، متخصص ارتودنسی میتواند با استفاده از دستگاههای هدایتکننده رشد (ارتودنسی فانکشنال)، ناهنجاریهای فک و چانه را بدون نیاز به جراحی اصلاح کند. اما در بزرگسالان که رشد اسکلتی متوقف شده است، ارتودنسی تنها قادر به حرکت دادن دندانها و ایجاد “استتار” (Camouflage) برای پوشاندن ناهنجاریهای خفیف اسکلتی است؛ بنابراین اگر ناهنجاری چانه در بزرگسالی شدید باشد، ژنیوپلاستی تنها راه حل قطعی برای تغییر فرم استخوان خواهد بود.
نقش تناسب اجزای صورت و خط نیمرخ انتخاب روش درمان تنها به خود چانه محدود نمیشود، بلکه به تناسب آن با سایر اجزای صورت، بهویژه بینی و لبها بستگی دارد. گاهی اوقات عقب بودن چانه باعث میشود بینی بزرگتر از حد معمول به نظر برسد. در این شرایط، ژنیوپلاستی با جلو کشیدن چانه، تعادل را به نیمرخ صورت بازمیگرداند. از طرف دیگر، گاهی جلو بودن دندانها باعث جلو آمدن لبها و ایجاد خطای دید درباره کوچکی چانه میشود؛ در این حالت، ارتودنسی با عقب بردن دندانها و اصلاح موقعیت لب، باعث میشود چانه برجستهتر و متناسبتر دیده شود، بدون اینکه نیاز به جراحی فک باشد.
مقایسه ژنیوپلاستی و ارتودنسی از نظر عوارض
هم ژنیوپلاستی و هم ارتودنسی ممکن است عوارضی به همراه داشته باشند، اما شدت و احتمال بروز آنها متفاوت است. ژنیوپلاستی به عنوان یک جراحی، ممکن است باعث درد و تورم، خونریزی، عفونت و در موارد نادر مشکلات تنفسی شود. در مقابل، ارتودنسی روش غیرجراحی است و عوارض آن معمولاً خفیف و گذرا هستند، مانند احساس فشار، درد موقت و التهاب لثه که با رعایت بهداشت و مراقبتهای مناسب کاهش مییابند. به طور کلی، ریسک عوارض ارتودنسی نسبت به ژنیوپلاستی کمتر است.
میتوان ژنیوپلاستی و ارتودنسی را همزمان انجام داد؟
برای انجام ژنیوپلاستی همراه با ارتودنسی، ابتدا باید وضعیت دندانها و فکها توسط یک متخصص ارتودنسی ماهر بررسی شود. ارتودنتیست مراحل آمادهسازی لازم قبل از عمل جراحی را انجام میدهد تا فک و دندانها برای جراحی آماده باشند. پس از اتمام ژنیوپلاستی، برای مرتب کردن دندانها و تنظیم نهایی فک دوباره باید به ارتودنتیست مراجعه کرد. این رویکرد مرحلهبندی شده باعث میشود هم نتیجه جراحی دقیقتر و هم نتیجه ارتودنسی بهتر و هماهنگتر باشد.
سخن پایانی
انتخاب بین ژنیوپلاستی و ارتودنسی تصمیمی تخصصی است و نباید به صورت خودسرانه انجام شود. این تصمیم باید توسط پزشک متخصص و با بررسی دقیق وضعیت چانه، فک و دندانها گرفته شود.
- اگر چانه شما بیش از حد برجسته یا عقبرفته باشد، ژنیوپلاستی گزینه مناسبتری است.
- اگر مشکل اصلی شما کجی یا نامرتبی دندانها باشد، ارتودنسی بهترین راهکار است.
ارتودنسی علاوه بر مرتب کردن دندانها، میتواند به بهبود برخی مشکلات فک نیز کمک کند. در مواردی، ممکن است پزشک توصیه کند تا قبل و پس از ژنیوپلاستی ارتودنسی انجام شود تا هم فرم چانه و هم ترتیب دندانها به بهترین شکل هماهنگ شوند.
