نگهدارنده ارتودنسی کاربردش بعد از درمان ارتودنسی خواهد بود ، دقیقا پس از پایان درمان ارتودنسی و خارج کردم براکت ها از دهان ریتینر جای آن را خواهد گرفت.
در عرض فقط چند دقیقه همه این سیمها و براکتها حذف خواهند شد و شما میتوانید آزادانه هر چه که میخواهید بخورید، زبانتان را در دهان بچرخانید و دندانهای خود را به راحتی تمیز کنید.
اما توجه داشته باشید که حتی وقتی به این مرحله خوشحالکننده میرسید، هنوز هم درمان ارتودنسی ما کامل نشده است ؛ در واقع مرحله بعدی درمان شما که مرحله نگهداری نام دارد، تازه شروع میشود.
در مطب دکتر قریشی، آماده شدن برای مرحله نصب نگهدارنده ارتودنسی یا ریتینر بعد از ارتودنسی معمولاً از همان روزی که براکت های ارتودنسی برداشته میشوند، شروع میشود.
برای این منظور ابتدا دندانهای شما به طور کامل تمیز میشود و سپس ما یک سری عکس اشعه ایکس و الگوی خمیری از شکل دندانهای شما تهیه میکنیم تا ببینیم که ارتودنسی چقدر مؤثر بوده است و وضعیت رشد دندانهای عقل شما چگونه است ؛ بعد از آن در مورد نوع نگهدارنده ارتودنسی مناسب برای شما تصمیم گرفته و روند آمادهسازی آن را آغاز میکنیم.
چرا از نگهدارنده ارتودنسی استفاده میشود؟
مرحله نگهداری بعد از ارتودنسی، یک مرحله تکمیلی بسیار مهم است که معمولاً با استفاده از ابزارهای مخصوصی به نام پلاکها و نگهدارندههای ارتودنسی انجام میشود ؛ اما ممکن است بپرسید حالا که دندانهای ما صاف و مرتب شده است، اصلاً چرا باید از پلاک دندان بعد از ارتودنسی استفاده کنیم؟
به زبان ساده میتوان گفت به این دلیل است که اگر از پلاک استفاده نکنید، دندانهای شما شروع به برگشتن به همان جایی میکند که قبلاً بودهاند!
اصولاً دندانها به شکل خیلی محکمی در داخل استخوان فک قرار نگرفتهاند، بلکه به وسیله یک شبکه از رشتههایی به نام لیگامنتهای پریودنتال در جای خود نگه داشته شدهاند.
وقتی که دندانها به خاطر درمان ارتودنسی از جای خود حرکت میکنند، چند ماه طول میکشد تا این لیگامنتهای پریودنتال با وضعیت جدید دندان مطابقت پیدا کند ، بنابراین اگر میخواهید حالت صاف و مرتب دندانها حفظ شود و وقت و هزینهای که به این کار اختصاص دادهاید به هدر نرود، باید حتماً از پلاکهای ارتودنسی طبق دستور دندانپزشک خود استفاده کنید.
انواع نگهدارنده ارتودنسی
انواع مختلفی از ریتینر و نگهدارنده ارتودنسی وجود دارد که همه آنها باید به صورت سفارشی و اختصاصی برای شما ساخته شود. به طور کلی امروزه سه نوع اصلی از پلاکهای ارتودنسی وجود دارد که هر کدام از آنها برای شرایط خاصی مناسب است.
ما آن نوعی (یا انواعی) از نگهدارنده ارتودنسی که برای مورد خاص شما کارآیی بهتری داشته باشد را معرفی میکنیم و به شما میگوییم که دقیقاً چه زمانی و به چه مدتی باید از آن استفاده کنید.
نگهدارنده متحرک ارتودنسی
رایجترین نوع پلاکها، یک نوع نگه دارنده ارتودنسی یا پلاک متحرک به نام هاولی (Hawley) است که به شکل یک قطعه نازک و شبیه به زبان از جنس اکریلیک است که به شکل متناسب با دهان شما ساخته میشود و با یک سیم، دندانهای شما را در جای خود نگه میدارد.
این نوع از پلاک متحرک ارتودنسی، ساختار ساده و با دوامی دارد و به راحتی از دهان برداشته میشود.
حتی میتوانید رنگ و طرح سقف پلاستیکی آن را به سلیقه خودتان انتخاب کنید ، علاوه بر آن ساختار آن را میتوان به گونهای تنظیم کرد که انحرافات جزئی در وضعیت دندانها را نیز اصلاح کند.
یک نوع رایج دیگر از نگهدارندهها، الاینرهای شفاف هستند که شکل ظاهری آنها شبیه به بریسهای نامرئی میباشد.
این نگهدارندهها به صورت اختصاصی و از جنس پلاستیک نازک و شفاف ساخته میشوند.
طراحی آنها به گونهای است که دقیقاً بر روی دندانهای شما منطبق میشود.
مهمترین مزیت این نوع از پلاکهای ارتودنسی آن است که حالت مخفی دارند و سیمی که در دهان دیده شود در ساختار آنها وجود ندارد ؛ علاوه بر آن، الاینرهای شفاف به راحتی از دهان برداشته میشوند اما ممکن است دوام و پایداری آنها کمتر از پلاکهای هاولی باشد.
به همین دلیل هم معمولاً این نوع از پلاکها برای بیمارانی که به عوارض خاصی مانند دندان قروچه و ساییدگی دندان مبتلا هستند، توصیه نمیشود.
قیمت ارتودنسی بستگی به میزان مشکل و نوع ارتودنسی دندان دارد.
در صورتیکه درمانهای مرحله اول با پلاک متحرک ارتودنسی انجام شود هزینه ارتودنسی ثابت نسبت به قیمت ارتودنسی متحرک کمتر خواهد بود، البته بسته به شدت مشکل و تعداد پلاکهای مورد استفاده این هزینه متفاوت خواهد بود.
در مطب یک متخصص ارتودنسی ، هزینه ارتودنسی به صورت پیش پرداخت ( حدود یک چهارم مبلغ کلی ) دریافت می شود.
سپس درمان ارتودنسی ثابت یا متحرک که حدود ۱۸ تا ۲۴ ماه طول می کشد آغاز می شود و بقیه هزینه به صورت اقساط ماهیانه دریافت می گردد.
نگهدارنده ثابت ارتودنسی
برای بعضی از افراد به ویژه آنهایی که در دندانهای جلو و پایین مشکل دارند، پلاک ارتودنسی ثابت میتواند گزینه مناسبی باشد.
همان طور که نام این پلاکها نشان میدهد، آنها از نوع متحرک نیستند و نمیتوان آن را از دهان خارج کرد ؛ البته این پلاکها با وجود آنکه ثابت هستند، در دهان دیده نمیشوند.
برای ساخت این پلاکها، مانند ارتودنسی لینگوال ، از یک سیم استفاده میشود که به سطح پشتی دندانها چسبانده میشود.
این نوع از پلاک را میتوان تا چندین ماه یا حتی مدت طولانیتری در دهان نگه داشت ،گاهی اوقات پلاکهای ثابت برای مواردی که خطر بالای بازگشت دندانها به جای اولشان وجود داشته باشد، تجویز میشود.
دوره خو گرفتن به ریتینر ارتودنسی
اغلب افراد بعد از یک دوره زمانی کوتاه، خیلی خوب به پلاکها و نگهدارندههای ارتودنسی عادت میکنند.
ممکن است در بعضی از افراد، میزان تولید بزاق دهان در چند روز اولی که از نگهدارنده استفاده میکنند، از حالت طبیعی بیشتر شود.
به خاطر داشته باشید که این یک واکنش طبیعی است و در اثر وجود هر جسم خارجی در دهان به وجود میآید.
همچنین ممکن است در ابتدا که پلاکها را نصب میکنید، صحبت کردن هم برای شما کمی مشکل باشد، اما خیلی زود این مشکل برطرف خواهد شد.
پلاکهای متحرک را همیشه باید در هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن از دهان خارج کرد و این تغییر بزرگی است که نسبت به دوره استفاده از بریسها تجربه میکنید.
در ابتدا احتمالاً دندانپزشک از شما میخواهد که نگهدارندههای متحرک را هر روز و در تمام طول روز در دهان نگه دارید.
دوره استفاده از پلاکها به شکل ۲۴/۷ ساعتی معمولاً از چند ماه تا یک سال ادامه خواهد داشت. بعد از آن ممکن است که دندانپزشک تشخیص دهد که استفاده از آن در طول روز دیگر کافی است و میتوانید فقط شبها آن را در دهان بگذارید. در نهایت هم احتمالاً به مرحلهای میرسید که میتوانید فقط چند شب در هر هفته از پلاک متحرک استفاده کنید.
نگهداری و مراقبت از ریتینر و نگهدارنده ارتودنسی
برای آنکه پلاکهای ارتودنسی به حالت تازه و تمیز باقی بمانند، باید به طور مرتب تمیز شوند. پلاکهای نوع هاولی را میتوان به آرامی با یک مسواک معمولی تمیز کرد. اما در مورد الاینرها، مسواک ممکن است روی آنها خش بیندازد.
برای تمیز کردن و مراقبت از پلاکهای ارتودنسی متحرک میتوان از شویندههای مخصوص که به شکل پودر یا قرص عرضه میشود و نیز از تمیز کنندههای مخصوص این پلاکها استفاده کرد. پلاکهای ثابت را نیز میتوان با مسواک و نخ دندان تمیز کرد. از یک مسواک بین دندانی یا نخ دندانهای ریششونده هم میتوان در صورتی که نیاز باشد برای تمیز کردن این پلاکها استفاده کرد.
و در نهایت اینکه به خاطر داشته باشید که همیشه باید جعبه مخصوص پلاکها و نگهدارندههای ارتودنسی را همراه خود داشته باشید و از آن استفاده کنید. خیلی وقتها پیش آمده است که پلاکهای ارتودنسی را در داخل دستمال کاغذی میپیچند و بعد ندانسته آن را دور میاندازند!
همچنین به خاطر داشته باشید که نباید پلاکهای خود را در معرض گرمای زیاد قرار دهید و یا آن را با آب داغ بشویید یا روی بخاری و شوفاژ بگذارید. این کار میتواند باعث تغییر شکل پلاکهای ارتودنسی شود و در این صورت دیگر قابل استفاده نخواهند بود. با مراقبت و استفاده صحیح از نگهدارندهها میتوانید به اهداف مورد نظر خود از ارتودنسی که داشتن دندانهای صاف و مرتب و لبخند زیبا میباشد، دست پیدا کنید.