شاید شما هم اصطلاح اکلوژن و مال اکلوژن را شنیده باشید و برایتان این سوال پیش آمده باشد که اکلوژن چیست؟ اکلوژن به عنوان ارتباط تماسی دندانها و فک بالا و پایین در هنگام بسته بودن دهان تعریف می‌شود. اهمیت اکلوژن در این است که بر نیمرخ صورت فرد و سلامت دهان تاثیر بسزایی دارد.
اکلوژن دندان نامتناسب را ممکن است بتوان با درمانهای دندانپزشکی مانند درمان ارتودنسی اصلاح کرد. در اینجا به بررسی برخی از مفاهیم اساسی میپردازیم که متخصص ارتودنسی دندان هنگام طبقه بندی اکلوژن بررسی میکنند.
چفت نشدن دندانها روی هم از علائم بارز مال اکلوژن است. اگر به عارضه مال اکلوژن به موقع رسیدگی نشود، در تمیز کردن صحیح دندانها اختلال به وجود آورده و باعث بروز مشکلاتی در لثه و پوسیدگی در دندان می‌شود
عارضه مال اکلوژن چیست؟
مال اکلوژن عارضه‌ای است که به مرور شکل صحیح قرار گرفتن دندانها روی هم را برهم می‌زند. حالت غیر طبیعی فک‌ها در اثر قرار نگرفتن مناسب زاوایه دندانها نسبت به فک بالا و پایین اختلال مال اکلوژن نامیده می‌شود.
این اختلال در اثر وراثت و یا عادات بد رفتاری در کودکی و همین طور مشکلات ژنتیکی مثل ایجاد انحراف در حالت لب و فک بروز می‌دهد. عدم رسیدگی به موقع و با مشاهده علائم مال اکلوژن منجر به اختلالات در مفصل گیجگاهی فکی و مشکلاتی در یادگیری تکلم می‌شود.
طبقه بندی اکلوژن دندان
به نقل از منابع معتبری مثل westhoustonorthopedo، در دندانپزشکی از کلمه اکلوژن برای توصیف نحوه قرار گرفتن دندانها در کنار هم هنگام گاز گرفتن استفاده می‌شود. هنگامی که دندانها به درستی روی هم قرار نمی‌گیرند، به عنوان مال اکلوژن شناخته می‌شود. مال اکلوژن چندین معیار دارد:
- نحوه قرار گرفتن دندانهای مولر روی هم
- نحوه قرار گرفتن دندانهای نیش روی هم
- موقعیت دندانها نسبت به یکدیگر
با توجه به این توصیف، میتوان انواع اکلوژن دندانی را به صورت زیر دسته بندی کرد:
- اکلوژن نرمال
- مال اکلوژن کلاس ۱
- مال اکلوژن کلاس ۲
- مال اکلوژن کلاس ۳
در ادامه ویژگی هر دسته بندی را به شما توضیح می‌دهیم و بررسی میکنیم که عوارض هر مال اکلوژن چیست.
اکلوژن نرمال
در اکلوژن دندانی نرمال، دندانهای مولر یا همان آسیا در فک بالا، دقیقا روی دندانهای مولر فک پایینی قرار میگیرند و کاملا با هم تراز هستند. همچنین دندانهای جلویی هم کاملا با یکدیگر تراز بوده و هیچکدام، عقب تر یا جلوتر از فک دیگر قرار ندارند.
مال اکلوژن کلاس ۱
این طبقه بندی زمانی استفاده می‌شود که فک‌ها در موقعیت درستی قرار داشته و تراز باشند اما دندانهای فک بالا و پایین، کمی جلوتر یا عقب تر از همدیگر قرار گرفته باشند و دقیقا روی هم تراز نشوند. در این ناهنجاری ممکن است بین دندانها فاصله وجود داشته باشد، دندانها کج رشد کرده یا روی هم افتاده باشند.
مال اکلوژن کلاس ۲
اگر می‌پرسید این نوع اکلوژن دندان چیست، باید بگوییم که در آن، فک بالا جلوتر از فک پایین قرار گرفته باشد. مال اکلوژن کلاس ۲ خود به دو دسته تقسیم می‌شود:
- دسته اول کلاس ۲: دندانهای جلویی بالایی به سمت جلو کج شده اند و جلوزدگی قابل توجهی دارند. این ناهنجاری به عنوان اورجت هم شناخته می‌شود.
- دسته دوم کلاس ۲: دندانهای جلویی بالایی به سمت داخل شیب دارند و باعث همپوشانی دندانهای پایینی می شوند که به این نا هنجاری، دیپ بایت گفته می‌شود.
در این مال اکلوژن، ممکن است دندانها شلوغ شده، کج شده یا چرخیده باشند.
مال اکلوژن کلاس ۳
این طبقه بندی زمانی استفاده می شود که فک و دندان های پایینی جلوتر از دندان های بالایی باشند. به این ناهنجاری، آندربایت نیز می‌گویند و بر اثر ابتلا به آن، دندانها ممکن است شلوغ، کج یا چرخیده باشند.
علت بروز مال اکلوژن مال چیست؟
عوامل زیادی وجود دارند که می‌توانند روی بروز ناهنجاری‌های اکلوژن دندان تاثیر داشته باشند. برخی از مهمترین دلایل بروز انواع اکلوژن دندان، شامل موارد زیر هستند:
- ژنتیک
- مکیدن انگشت توسط نوزاد
- افتادن زود هنگام دندانهای شیری
- عادات دهانی نامناسب
- آسیب به صورت
ارتباط مال اکلوژن با سردرد
در یک مجله عملی به نام pubmed.ncbi.nlm.nih.gov، یک تحقیق در خصوص ارتباط مال اکلوژن و سردرد در نوجوانان ۱۲ تا ۱۵ ساله منتشر شده است. طی این تحقیق مشخص شد که این عارضه و ناهنجاری می‌تواند روی بروز سردرد تاثیر داشته باشد و درمان آن تا حد زیادی سردردهای افراد را از بین خواهد برد.
حال ممکن است بپرسید علت سردرد بر اثر ابتلا به اکلوژن دندان چیست؟ در پاسخ باید بگوییم هر گونه ناهنجاری و نامنظم بودن دندانها، می‌تواند بر مفصل گیجگاهی (TMJ) تاثیر بگذارد و از این طریق، به سردرد یا حتی میگرن منجر شود.
روش‌های پیشگیری از بروز مال اکلوژن دندان
اصلی‌ترین دلیل ابتلا به انواع مال اکلوژن دندانی، ژنتیک است و به همین دلیل، راه زیادی برای جلوگیری از این مشکل وجود ندارد. با این حال والدین باید استفاده از شیشه شیر و پستانک را برای کودک خود محدود کنند. همچنین باید کودکان را تشویق کنند که انگشت‌های خود را نمکند.
چطور میتوان عارضه مال اکلوژن را تشخیص داد؟
برای تشخیص این ناهنجاری، لازم است که حتما به یک پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک با معاینه فیزیکی و بررسی وضعیت فک و دندانها، می‌تواند اکلوژن نرمال یا مال اکلوژن را تشخیص دهد. البته گاهی اوقات ممکن است به عکس برداری برای تشخیص دقیق‌تر نیاز باشد.
بعد از معاینه دقیق وضعیت فک و دندان، پزشک به شما می‌گوید که بهترین راه برای اصلاح اکلوژن چیست.
علائم بروز مال اکلوژن
مشخص‌ترین علائمی که بروز عارضه فک و دندان مال اکلوژن را نشان می‌دهند، به صورت ذیل بیان شده است.
- غیر طبیعی بودن قرارگیری دندانها بر روی هم
- مشکلاتی که در هنگام غذا خوردن، جویدن مواد غذایی و گاز زدن انواع میوه‌جات رخ می‌دهد.
- مشکلات آشکاری که در ادای کلمات و حرف زدن بوجود می‌آید.
- تفس از راه دهان صورت گیرد.
- نامتوازن و نازیبا بودن قرارگیری فک بالا و پایین بر روی هم
هر کدام از این عوارض با توجه به ویژگی‌های بیان شده در قسمت انواع مال اکلوژن در صورت عدم رسیدگی به موقع ممکن است، برای افراد مشکلات زیادی را به دنبال داشته باشد.
قدرت تکلم ناواضح، نامتناسب بودن حالت فک و دندانها و غیره، ممکن است با مرور زمان برای افراد به یک هنجار تبدیل شود. با مراجعه به یک متخصص فک و صورت و دندانپزشک برای رفع عارضه مال اکلوژن اقدام کنید.
انواع راه‌های درمان مال اکلوژن
برای از بین بردن مال اکلوژن دو راه و روش درمان وجود دارد. مدت زمان درمان مال اکلوژن وابسته به وضعیت فک و دندان‌هایتان و قرارگیری در انواع کلاس مال اکلوژن می‌تواند متغیر باشد.
هر فردی می‌تواند با در نظر گرفتن وضعیت مال اکلوژن فک و دندانهای خود نسبت به درمان آن اقدام نماید. در این قسمت با دو روش رایج درمان این عارضه فک و دندان آَشنا می‌شویم.
ارتودنسی ثابت و درمان مال اکلوژن
در این روش درمانی ابزارات مخصوص به ارتودنسی به کار برده می‌شود. براکت‌ها بطور مستقیم به دندان نصب شده و امکان حرکت دادن آنها ممکن نیست. براکت‌های سرامیکی یا فلزی روی دندانها چسبیده و با رشته سیم‌هایی به هم متصل هستند.
در این روش درمان مال اکلوژن به مرور زمان ارتودنسی ثابت با ایجا نیرو به دندانها فشار آورده و آنها را به تدریج حرکت داده و در محل متناسب قرار می‌دهد. در واقع این فرآیند به آرامی و به مروز زمان به اصلاح موقعیت دندان و فک می‌پردازد.
در این شرایط به دلیل ثابت بودن ارتودنسی رسیدگی به بهداشت دهان و دندان باعث نیجه بخش بودن درمان مال اکلوژن می‌شود.
درمان مال اکلوژن با ارتودنسی نامرئی
از این نوع ارتودنسی بیشتر برای فک بالا و دندانهای بالا که وضعیت نسبتا بهتری دارند کاربرد دارد. در این نوع ارتودنسی علاوه بر درمان مال اکلوژن رسیدگی به بهداشت دهان و دندان بهتر صورت می‌گیرد.
با استفاده از نخ دندان و مسواک به راحتی می‌توانید دندان‌هایتان را تمیز کنید. توجه به توصیه‌های پزشک در این روش درمان مال اکلوژن منجر به سلامت دندانها و جلوگیری از پوسیدگی آنها می‌شود.
شناخت اکلوژن و انواع آن به درمان به موقع مال اکلوژن کمک میکند. اگر علائم این ناهنجاری فک و دندان را در فرزندانتان مشاهده می‌کنید هر چه سریعتر نسبت به درمان آن قدام کنید.
مشکلات ناشی از اکلوژن دندان نامناسب مثل نامتناسب شدن حالت چهره و همین طور عدم تسلط و تکلم مناسب منجر به پایین آمدن اعتماد به نفس افراد و اجتماع گریزی آنها می‌شود؛ با مراجعه به یک متخصص درصدد رفع مال اکلوژن دندان و فک باشید.
تداوی اکلوژن چیست؟؟؟؟
عالی بود