آپنه خواب و خروپف یک اختلال جدی در خواب است. اتفاقی که در آپنه خواب و خروپف می افتد این است که فرد به صورت مکرر دچار وقفه تنفسی در خواب می شود. این مسئله می تواند به نوبه خود آپنه خواب در کودکان و بزرکسالان را تبدیل به مسئله ای نگران کننده کند. به همین دلیل اکثرا می خواهند بدانند که علت آپنه خواب چیست و آیا آپنه خواب خطرناک است؟ در ادامه این مطلب با دلایل، راه های درمان، و خود اختلال آپنه خواب و خروپف بیشتر آشنا خواهیم شد.
فهرست عناوین
انواع آپنه خواب و خروپف
قبل از آنکه بررسی کنیم علت آپنه خواب چیست و درمان آپنه خواب چگونه انجام می شود، انواع آپنه خواب و خروپف را معرفی می کنیم. اگر شما نیز در خواب با صدای بلند خروپف و بعد از خواب همچنان احساس خستگی می کنید، ممکن است شما هم به اختلال آپنه خواب و خروپف مبتلا باشید.
۱. آپنه خواب انسدادی
آپنه خواب انسدادی در میان انواع آپنه خواب و خروپف بسیار رایج بوده و زمانی اتفاق می افتد که عضلات گلو شل شده باشند. این نوع از اختلال آپنه ناشی از انسداد راه تنفسی است.
۲. آپنه خواب مرکزی
در آپنه خواب مرکزی راه تنفسی بسته نمی شود. اما مغز به علت بی ثباتی در مرکز کنترل تنفسی نمی تواند به ماهیچه ها سیگنال صحیح برای تنفس را ارسال کند و موجب آپنه خواب و خروپف می شود.
۳. آپنه خواب مختلط
این نوع از آپنه خواب و خروپف زمانی ایجاد می شود که فرد هم به آپنه انسدادی و هم به آپنه مرکزی مبتلا باشد.
نشانه های آپنه خواب و خروپف
نشانه های این اختلال به متخصص درمان آپنه خواب در تشخیص این مسئله که علت آپنه خواب چیست و تعیین درمان آپنه خواب کمک می کند. با این وجود، گاهی علائم و آپنه خواب انسدادی و مرکزی با هم ترکیب می شود و تشخیص نوع آپنه خواب برای دکتر متخصص آپنه خواب مشکل خواهد بود. رایج ترین نشانه های آپنه خواب و خروپف (انسدادی و مرکزی) به عبارت اند از:
• پریدن از خواب همراه با تنگی نفس که به احتمال زیاد نشان دهنده آپنه خواب مرکزیست
• خرپف بلند که معمولا بیشتر در آپنه خواب انسدادی رخ می دهد
• تنفس منقطع در طول خواب که شخص دیگری شاهد آن است
• سردرد صبحگاهی، نداشتن تمرکز، و بد خلقی
• بیدار شدن همراه با خشکی دهان و گلو درد
• بی خوابی و یا پر خوابی در طول روز
علت آپنه خواب چیست؟
یک متخصص درمان آپنه خواب، نوع این اختلال و روش درمان آپنه خواب در کودکان و بزرگسالان را با توجه به علت آن مشخص می کند. در ادامه می بینیم که علت آپنه خواب چیست:
علت آپنه خواب انسدادی
در ابتدای مطلب اشاره کردیم که این آپنه خواب در کودکان و بزرگسالان زمانی رخ می دهد که ماهیچه های پشت گلو شل شده باشد. در اثر این شل شدن، راه تنفس فرد باریک و یا حتی بسته می شود. در این حالت، فرد اکسیژن کافی دریافت نکرده و سطح اکسیژن خون کاهش پیدا می کند. مغز این ناتوانی در تنفس را حس، و فرد را برای مدتی کوتاه بیدار می کند تا راه تنفس خود را باز کند. این بیدار شدن در آپنه خواب و خروپف گاهی آنقدر کوتاه است که فرد آن را به یاد نمی آورد.
طبق صحبت پزشکان و متخصص درمان آپنه خواب، ممکن است در خواب از فرد مبتلا صدای خروپف، نفس نفس زدن، و حتی خفگی شنیده شود. این الگو در آپنه خواب و خروپف می تواند تا ۳۰ مرتبه در ساعت (حتی بیشتر) تکرار شود.
علت آپنه خواب مرکزی
اگر به یک دکتر متخصص آپنه خواب مراجعه کنید، به شما خواهد گفت که اختلال آپنه خواب و خروپف مرکزی از مانند اختلال انسدادی رایج نیست. آپنه خواب مرکزی زمانی اتفاق می افتد که مغز نمی تواند سیگنال ها را به ماهیچه های تنفسی ارسال کند. یعنی فرد برای مدتی کوتاه هیچ تلاشی برای تنفس نخواهد کرد. در این حالت فرد مبتلا به آپنه خواب و خروپف ممکن است به خاطر تنگی نفس بیدار شود و برای اینکه خواب عمیقی داشته باشد تقلا کند.
آیا آپنه خواب خطرناک است؟
اولین سوالی که افراد پس ازمراجعه به متخصص درمان آپنه خواب و دکتر متخصص آپنه خواب می پرسند این است که آیا آپنه خواب خطرناک است یا خیر. اگر دکتر متخصص آپنه خواب این اختلال را در شما تشخیص دهد و شما درمان آپنه خواب را انجام ندهید، مشکلات زیر سلامتی شما را تهدید خواهد کرد:
• سکته، نارسایی قلبی، ضربان قلب نامنظم و حملات قلبی
• تشدید ADHD (اختلال کمبود توجه بیش فعالی)
• کاهش کارایی در فعالیت های روزمره
• افزایش فشار خون و دیابت
• افسردگی و سردرد
درمان آپنه خواب
در قسمت قبل دیدیم که پاسخ سوال آیا آپنه خواب خطرناک است می تواند تا حد قابل توجهی مثبت باشد. اما راه درمان آپنه خواب در کودکان و بزرگسالان چیست؟
۱. درمان آپنه خواب و خروپف در خانه
در صورتی که فرد از آپنه خواب و خروپف خفیف رنج ببرد، درمان آپنه خواب در نکات ساده ای مانند کاهش وزن یا ترک سیگار خلاصه خواهد شد. در صورت مراجعه به متخصص درمان آپنه خواب و دکتر متخصص آپنه خواب و داشتن آلرژی، دکتر متخصص حتما توصیه می کند تا آلرژی تان را درمان کنید. اگر این موارد در درمان آپنه خواب و خروپف موثر نشد، استفاده از دستگاه درمان آپنه خواب و یا عمل جراحی آپنه خواب تجویز خواهد شد.
۲. دستگاه درمان آپنه خواب CPAP
دستگاه درمان آپنه خواب فشار مثبت مداوم راه تنفسی (Continuous Positive Airway Pressure) یک درمان آپنه خواب است که در آن یک ماسک روی بینی و دهان فرد هنگام خواب گذاشته می شود. ماسک دستگاه درمان آپنه خواب به یک ماشین وصل شده است که جریان هوای مداوم را بینی می رساند. این جریان هوا راه تنفسی را باز نگه داشته و تنفس را منظم می کند. دستگاه درمان آپنه خواب CPAP رایج ترین درمان آپنه خواب و خروپف است.
۳. عمل جراحی آپنه خواب
عمل جراحی آپنه خواب زمانی برای درمان آپنه خواب تجویز می شود که دستگاه درمان آپنه خواب کارساز نباشد. اگر فرد انحراف بینی، لوزه های بزرگ، یا فک پایین کوچکی داشته باشد، ممکن است به عمل جراحی آپنه خواب نیاز پیدا کند. هر کدام از این موارد باعث کوچک شدن گلوی فرد و نیاز به درمان آپنه خواب با عمل جراحی آپنه خواب خواهد شد.