الاستیک ارتودنسی یا حلقه کشی (Elastics) به طور کلی برای کمک به بهبود نحوه تماس دندانهای دو فک مورد استفاده قرار میگیرد. غالبا از الاستیک برای کمک به بستن فاصله بین دندانها یا اطمینان از بسته شدن فاصله در جهت درست، بهبود کراس بایت و خط میانی لبخند استفاده میشود.
الاستیک حلقه کشی کوچکی است که به نگین براکت وصل میشود. الاستیک یک قطعه غیر ثابت است که خود بیمار میتواند آن را درآورده و بر جای بگذارد.
نگین براکت که الاستیک به آن وصل میشود حاوی یک قلاب کوچک است که حلقه کشی دور آن قرار میگیرد. الاستیک باید مرتباً طبق دستور متخصص ارتودنسی تعویض شود.
الاستیک ارتودنسی باید تعداد ساعاتی که ارتودنتیست گفته است استفاده شود در غیر این صورت نتایج درمان به مخاطره میافتد.
الاستیک ارتودنسی در انواع اندازه و رنگهای مختلف وجود دارد. انواع حلقه کشی بر اساس مشکلی که اصلاح میکنند دسته بندی میشوند. برای مثال الاستیک کلاس دو به شیوه ای استفاده میشود که به اصلاح مال اکلوژن کلاس دو کمک میکند. روشهای مختلف استفاده از الاستیک ارتودنسی در تصاویر زیر مشخص شده است.
فهرست عناوین
الاستیک ارتودنسی بین دو فک
الاستیک کلاس دو برای اصلاح اوربایت
الاستیک کلاس سه برای اصلاح آندربایت
الاستیک عمودی برای حفظ موقعیت دندانها نسبت به یکدیگر
الاستیک ضربدری جلو برای اصلاح خط میانی لبخند
الاستیک علاوه بر تفاوت در شکل و جهت، در اندازه نیز متفاوت است. اندازه های مختلف الاستیک برای اعمال درجات مختلف نیرو و جهات مختلف آن لازم است.
برای مثال بیماری که الاستیک کلاس دو بلند استفاده میکند در صورتی که از الاستیک کوتاه و کوچک استفاده کند نمیتواند دهان خود را خوب باز کند.
همچنین ممکن است نیروی بیش از حد به دندانها وارد شود. بنابراین ارتودنتیست برای هر بیمار الاستیک متفاوتی ممکن است استفاده کند. نوع الاستیک بسته به شرایط و شکل دهان بیمار متفاوت است.
دستورالعمل استفاده از الاستیک به طور کلی یا تمام وقت و یا شبانه است. الاستیک تمام وقت معمولاً در شرایطی توصیه میشود که نیاز به حرکت دندان و اصلاح بایت وجود دارد.
در شرایطی استفاده شبانه از الاستیک توصیه میشود که موقعیت دندانها باید حفظ شود و نیازی به حرکت با کمک الاستیک وجود ندارد. تفاوت بین استفاده تمام وقت و شبانه بسیار مهم است. چرا که دندانها و بایت تنها در صورت استفاده مداوم حرکت میکنند. بنابراین در صورتی که طبق دستور ارتودنتیست الاستیک را استفاده نکنید به نتایج درمانی دست پیدا نمیکنید. بنابراین طول دوره درمان افزایش یافته و ممکن است نتایج خوبی حاصل نشود.
برخی از بیماران ممکن است بخواهند استفاده نادرست از الاستیک را با دو الاستیک جبران کنند. این کار هیچ سودی ندارد و کمکی به حرکت دندانها نمیکند. چرا که طول مدت اعمال نیرو اهمیت بیشتری در مقایسه با شدت اعمال نیرو دارد. دو برابر کردن الاستیک تنها درد بیشتری به بیمار تحمیل میکند. برای حرکت مؤثر در آنها باید دقیقاً طبق دستور ارتودنتیست عمل کنید.
آلرژی به لاتکس
برخی از بیماران ممکن است به لاتکس آلرژی داشته باشند. از آنجایی که معمولاً حلقه کشی از لاتکس تهیه میشود در صورتی که به لاتکس آلرژی دارید به ارتودنتیست بگویید تا از الاستیک جنس دیگری برای شما استفاده کند. برخی از حلقه های کشی به جای لاتکس از وینیل ساخته میشوند و از نظر کارایی تفاوتی با لاتکس ندارند.
الاستیکهای دیگر در ارتودنسی
علاوه بر حلقه کشی بزرگی که به عنوان الاستیک برای بهبود بایت استفاده میشود، حلقه کشی کوچکتری نیز در براکت استفاده میشود که وظیفه آنها نگهداشتن سیم ارتودنسی متصل به نگین براکت است.
به این حلقه های کشی، لیگاچور گفته میشود. لیگاچور در انواع رنگها قابل تهیه است. هر بار که به ارتودنتیست مراجعه میکنید باید لیگاچورهای پلاستیکی تعویض شوند چرا که به مرور زمان کشیده و شل میشوند.
ارتودنتیست از ابزار مخصوصی برای جا انداختن لیگاچور دور نگین براکت استفاده میکند. همچنین ممکن است به جای آن از یک زنجیره پلاستیکی که مجموعه ای از حلقههای کشی متصل به هم است استفاده شود که به آن پاوِرچین گفته میشود. از این زنجیره پلاستیکی برای جلوگیری از ایجاد فاصله بین دندانها و یا بستن فاصله بین دندانها استفاده میشود.
الاستیک و اصلاح مشکل بایت کلاس ۲
چرا الاستیک استفاده میشود؟
الاستیک به اصلاح بایت کمک میکند. در بیشتر موارد براکت به تنهایی نمیتواند مشکلات بایت را اصلاح نماید.
الاستیک چه مدت باید استفاده شود؟
الاستیک باید تمام مدت بیست و چهار ساعته استفاده شود. در سه روز اول توصیه میشود حتی هنگام غذا خوردن و مسواک زدن هم الاستیک را در نیاورید. پس از سه روز میتوانید هنگام خوردن و مسواک زدن الاستیک را در بیاورید اما باید به خاطر داشته باشید که بلافاصله پس از اتمام کار، فورا الاستیک را در دهان بگذارید.
الاستیک باید حداقل یک بار در روز تعویض شود.
در صورتی که به الاستیکهای بیشتری نیاز دارید از ارتودنتیست بگیرید. در صورتی که الاستیک را به درستی و طبق دستور ارتودنتیست استفاده نکنید، طول دوره درمان افزایش خواهد یافت.
در شکل بالا الاستیک از دندان نیش بالا (سومین دندان از خط میانی لبخند) تا دندان آسیاب بزرگ (دندان ششم از خط میانی) فک پایین کشیده شده است.