جراحی لثه (به انگلیسی: Gum surgery)، در دنیای دندانپزشکی دلایل متفاوتی دارد؛ جراحی لثه بعد از ارتودنسی، جراحی لثه تحلیل رفته و جراحی لثه برای روکش دندان برخی از این دلایل است. با این وجود، جراحی لثه بعد از ارتودنسی به دلیل تحلیل لثه ناشی یکی از دلایل عمده افراد برای جراحی لثه است. اگر می‌خواهید بدانید جراحی لثه چیست، آیا جراحی لثه درد دارد یا خیر، هزینه جراحی لثه تحلیل رفته چقدر است و غیره، با ما همراه باشید. در این مطلب جراحی لثه و انواع آن را کاملا بررسی خواهیم کرد.
جراحی لثه چیست؟
در نتیجه مسواک زدن شدید دندان‌ها یا نحوه رشد دندان‌ها در دهان، بافت لثه اطراف دندان ممکن است برای پوشش کل سطح ریشه کافی نباشد. به این ترتیب سطح ریشه با قرار گرفتن در معرض محیط خارجی می‌تواند نسبت به مایعات گرم و سرد یا جریان هوا حساس شود. امروزه امکان استفاده از انواع مختلف جراحی‌های لثه برای ضخیم کردن بافت لثه و پوشش ریشه‌های دندان وجود دارد. در صورتی که این مشکل در نتیجه مسواک زدن شدید دندان‌ها یا سایر عادت‌های نامناسب ایجاد شده باشد، تا زمانی که از عوامل اصلی ایجاد این شرایط اجتناب نشود، همواره احتمال بازگشت مشکل وجود خواهد داشت.
همچنین اگر شما دندان‌هایتان را برای مدتی طولانی به خوبی تمیز نکنید، املاحی از بزاق همراه با صدها هزار باکتری روی دندان‌ها جمع می‌شوند که به آن پلاک میکروبی می‌گویند. اگر پلاک میکروبی به خوبی تمیز نشود، تبدیل به جرم بالای لثه‌ای و زیر لثه‌ای می‌شود. جرم بالای لثه‌ای معمولا با جرم‌گیری رفع می‌شود و نیازی به جراحی لثه ندارد. اما جرم‌هایی که زیر لثه تشکیل می‌شوند، با تکنیک‌های دیگری مانند جراحی لثه برداشته می‌شود. البته پیش از جراحی لثه باید از باقی ماندن جرم‌های زیر لثه پس از انجام جرم‌گیری مطمئن شد.
مدت زمان جراحی لثه چقدر است؟
جراحی لثه معمولاً در طول یک جلسه کوتاه ملاقات با دندان‌پزشک متخصص درمان لثه انجام شده و اغلب با استفاده از تکنیک‌های بی‌حسی معمول صورت می‌گیرد. در ادامه لازم است یک جلسه ملاقات با دندان‌پزشک در طول مدت یک یا دو هفته پس از جراحی انجام شود تا به این ترتیب فرآیند بهبود لثه و موفقیت در درمان توسط وی بررسی شود.
متخصصان ما در کلینیک تخصصی ارتودنسی دکتر قریشی دارای تعهد خاص در ارتباط با کمک به بیماران برای بازیابی سلامتی دهان و دندان هستند. در صورت احساس نیاز به استفاده از عمل جراحی بر روی لثه‌ها نگران نباشید. شما می‌توانید هم‌اکنون با شماره تلفن ۰۲۱۲۲۰۷۳۷۸۵ و ۰۲۱۲۲۰۶۸۶۴۶ با همکاران ما تماس گرفته و با دریافت اطلاعات مورد نیاز، برای جلسه ملاقات با متخصصین ما هماهنگی لازم را انجام دهید.
چه کسانی برای استفاده از عمل جراحی لثه مناسب هستند؟
عمل جراحی لثه ممکن است در مواقعی لازم باشد که بیمار نیاز به اصلاح وضعیت عاج دندان برای استفاده از ترمیم داشته، به دنبال افزایش زیبایی خط لثه خود بوده، یا عمق حفره‌های (پاکت) ایجاد شده در ناحیه بین دندان و لثه به خاطر ابتلا به بیماری پریودنتال ۳ میلی‌متر یا بیشتر باشد. به منظور کسب اطلاعات بیشتر درباره این جراحی و روش‌های درمان مورد استفاده برای آن، لازم است با دندان‌پزشک متخصص درمان لثه در این رابطه ملاقات شود.
انواع عمل‌های جراحی لثه
انواع جراحی لثه بر روی بافت لثه معمولاً به روش‌های زیر انجام می‌شوند:
- پیوند لثه. از این جراحی برای ترمیم بافت لثه یا افزایش زیبایی طرح لبخند فرد استفاده می‌شود. در این روش بافت سالم مورد نیاز از سایر نقاط همچون سقف دهان گرفته شده و با عمل جراحی به بخشی از لثه که نیاز به درمان دارد، پیوند زده می‌شود. با ترمیم بافت پیوندی، این جراحی باعث می‌شود ناحیه تحت درمان شرایط عادی و سلامتی خود را به دست آورد. در این روش همچنین می‌توان از پیوند پوست از سایر نقاط بدن نیز در صورت نیاز استفاده کرد.
- پیوند استخوان. از این جراحی برای ترمیم بافت استخوانی و بافت‌های نرم از بین رفته به خاطر پیشرفت بیماری لثه استفاده می‌شود. در طول این درمان دندان‌پزشک متخصص لثه بافت لثه را از دندان‌ها جدا کرده و نواحی آسیب‌دیده را به‌طور کامل تمیز می‌کند. در ادامه، استخوان‌های آسیب‌دیده با مواد پیوند استخوان (طبیعی یا مصنوعی) پر شده و با استفاده از روکش مناسب پوشانده می‌شوند. در نهایت بافت لثه در محل مناسب بخیه زده خواهد شد. به این ترتیب با گذشت چند ماه، بافت آسیب‌دیده ترمیم یافته و استخوان و بافت نرم مناسب در محل تشکیل خواهد شد.
- اصلاح برآمدگی فک (ridge augmentation). روشی است که برای بزرگ کردن باریکه استخوان فک یا نقص ناشی از برآمدگی آن در محل‌هایی که دندان‌ها از بین رفته یا کشیده شده باشند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این درمان به منظور امکان‌پذیر کردن روش‌های کاشت دندان یا افزایش زیبایی پل ثابت دندان استفاده می‌شود.
- جراحی برداشتن بافت لثه. از این روش برای درمان بیماری های لثه در سطح متوسط تا پیشرفته استفاده می‌شود. در طول این جراحی، دندان‌پزشک بافت لثه را از دندان به‌طور موقت جدا کرده و لبه آن را برمی‌گرداند. به این ترتیب دسترسی بهتر به نواحی آسیب دیده ایجاد خواهد شد. در ادامه تمام بافت آسیب دیده از محل خارج شده و از روش‌های جرم‌گیری و تمیز کردن عمیق ریشه برای پاک کردن جرم و پلاک استفاده می‌گردد. در نهایت، لثه‌ها بر روی دندان‌ها برگشته و در محل بخیه زده می‌شوند.
- جراحی لیزر. از این روش برای درمان برخی از انواع بیماری‌های لثه استفاده می‌شود. مزایای جراحی لثه با لیزر شامل کاهش التهاب لثه، خونریزی لثه و کوتاه بودن طول دوره درمان می‌باشد. برای این درمان متخصص ترمیم لثه از لیزر با طول موج خاص برای برداشتن بافت ناسالم استفاده می‌کند. به این ترتیب در جراحی لثه با لیزر بافت سالم لثه به صورت دست نخورده در محل باقی می‌ماند و به این ترتیب فقط حداقل مقدار بافت از محل برداشته می‌شود. در صورت نیاز می‌توان از جراحی لیزر برای تکمیل درمان چند بار استفاده کرد.
- جراحی افزایش طول تاج دندان. این درمان برای برداشتن و تغییر شکل بافت اضافی لثه و نمایان کردن بخش بیشتری از ساختار طبیعی دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این روش می‌توان بر روی کل خط لثه یا فقط یک دندان استفاده کرد. اغلب به عنوان یک روش دندانپزشکی زیبایی، افزایش طول تاج دندان می‌تواند در شرایط خاص برای ایجاد ساختار نگه‌دارنده بیشتر برای حمایت از ترمیم‌های دندان (برای مثال روکش یا بریج) مفید باشد.
جراحی لثه بعد از ارتودنسی
از جراحی لثه برای جرم‌گیری که بگذریم، برخی از افرادی که تحت درمان ارتودنسی قرار گرفته‌اند، ادعا می‌کنند که پس از مدتی دچار تحلیل لثه شده‌اند و به جراحی لثه بعد از ارتودنسی نیاز دارند. برای فهمیدن ارتباط بین ارتودنسی و تحلیل لثه باید در مورد تحلیل لثه، ارتودنسی و تاثیر این دو بر هم اطلاعاتی داشته باشیم. در ادامه امکان نیاز به جراحی لثه بعد از ارتودنسی را بررسی می‌کنیم.
طول درمان و نحوه ارتودنسی دندان ممکن است در شرایطی منجر به تحلیل لثه به صورت جزئی شود؛ اما ارتودنسی دندان به تنهایی عامل تحلیل لثه و نیاز به جراحی لثه بعد از ارتودنسی نیست. در واقع شایع‌ترین علت این عارضه همان پلاک‌های دندانی است. از این پلاک‌های میکروبی مواد اسیدی ترشح می‌شوند. این مواد به تدریج سطح لثه را از بین برده، و باعث عقب‌نشینی یا تحلیل لثه خواهند شد.
اگر بیمار در حین درمان ارتودنسی دندان به خوبی مسواک نزند بهداشت را رعایت نکند، دچار مشکلات لثه‌ای خواهد شد. البته متخصص ارتودنسی معمولا قبل از انجام ارتودنسی دندان مشکلاتی از این قبیل را تشخیص داده و در جلسات اولیه آنها را رفع اقدام می‌کند. بنابراین اگر مشکل تحلیل لثه داشته باشید و بخواهید ارتودنسی دندان را انجام دهید، باید ابتدا تحت درمان لثه قرار بگیرید تا در آینده به جراحی لثه بعد از ارتودنسی نیاز پیدا نکنید.
تحلیل لثه؛ دلایل و نشانه‌ها
همان‌طور که دیدیم، علت اصلی نیاز به جراحی لثه بعد از ارتودنسی و همچنین قبل از آن، تحلیل لثه است. اما دلایل بروز این عارضه و نشانه‌های آن چیست؟
علاوه بر عدم رعایت بهداشت به عنوان عامل اصلی تحلیل لثه و جراحی لثه بعد از ارتودنسی، بیماری‌ها و عوامل دیگری نیز می‌تواند در بروز آن تاثیرگذار باشند. گاهی مسواک زدن با فشار هم می‌تواند این مشکل را کند. اما عوامل شایع‌تری از جمله سیگار کشیدن، افزایش پلاک و جرم دندان، تغییرات هورمونی در زنان، سابقه بیماری لثه در خانواده و حتی دیابت و ایدز دلیل اصلی بسیاری از مشکلات لثه از جمله تحلیل لثه است.
تحلیل لثه دارای نشانه های متعددی است و متخصصان در مطب ارتودنسی می‌توانند از طریق این نشانه‌ها وجود این بیماری را تشخیص دهند. معمول‌ترین نشانه تحلیل لثه نمایان شدن قسمت پایینی دندان‌هاست که در حالت عادی باید توسط لثه پوشیده شده باشند. سایر نشانه‌های کاهش لثه عبارت‌اند از: خونریزی بعد از مسواک زدن، قرمزی و التهاب لثه، بوی بد دهان، قابل مشاهده بودن ریشه دندان و رنگ قهوه‌ای در انتهای دندان‌ها. عدم توجه به این موارد نیاز به جراحی لثه بعد از ارتودنسی یا جراحی لثه برای روکش دندان را افزایش می‌دهد.
چه کسانی از عمل جراحی لثه استفاده می‌کنند؟
جراحی لثه ممکن است توسط یک دندان‌پزشک، جراح دهان یا متخصص لثه بر روی بیمار انجام شود. متخصص لثه در حقیقت دندانپزشکی است که دارای آموزش و تخصص در حوزه درمان لثه‌ها می‌باشد. پس از این جراحی ایجاد درد و ناراحتی برای بیمار طبیعی است. در این زمان همچنین ممکن است مقداری خونریزی و ورم در نواحی تحت درمان مشاهده شود. به این ترتیب دندان‌پزشک یا متخصص لثه ممکن است برای بیمار مصرف داروهای مسکن، آنتی‌بیوتیک، کمپرس یخ یا استفاده از روش‌های خاص تمیز کردن دهان و دندان را به منظور تسریع فرآیند بهبود تجویز نماید.
شرایط بیمار در طول جراحی لثه چگونه است؟
جراحی لثه یک روش درمان در مطب دندان‌پزشک است که با استفاده از بین حسی موضعی بر روی بیمار انجام می‌شود. به این ترتیب اکثر افراد ناراحتی خاص در طول درمان احساس نخواهند کرد و ممکن است در این شرایط از داروهای آرام‌بخش خفیف برای راحتی بیشتر بیمار در طول درمان استفاده شود.
پس از درمان
هر چند عمل جراحی لثه به خودی خود نباید برای بیمار دردناک باشد، در روز پس از جراحی بیمار با درد و ورم در لثه‌ها مواجه خواهد شد. به همین خاطر لازم است بیمار از کمپرس سرد برای کاهش ورم در ساعت‌های اول پس از درمان و استفاده از مزایای جراحی لثه استفاده کرده و رژیم غذایی نرم برای چند روز اول مصرف نماید. متخصص لثه ممکن است برای بیمار در طول این مدت داروهای مسکن و نیز آنتی‌بیوتیک تجویز کند تا به این ترتیب مطمئن شود فرآیند ریکاوری بیمار بدون ایجاد عوارض و ناراحتی سپری می‌شود. در این زمان لازم است بیمار محل جراحی را تمیز نگه داشته و برای کشیدن بخیه‌ها (در صورت نیاز) هماهنگی لازم را برای جلسه ملاقات با متخصص درمان لثه انجام دهد.
هزینه عمل جراحی لثه
هزینه عمل جراحی لثه به شرایط خاص درمان، تخصص دندان‌پزشک معالج، وسعت ناحیه تحت درمان، نیاز به پیوند استخوان، مقدار مواد لازم و نیز لزوم جایگزینی دندان‌های از بین رفته، بستگی دارد. علاوه بر این، تکنولوژی استفاده شده، محل مطب دندان‌پزشک، نوع بیمه بیمار و روش درمان مورد نیاز از عوامل تاثیرگذار دیگر برای هزینه جراحی لثه هستند.
اگر تا به حال به جراحی لثه نیاز پیدا نکرده‌اید، با رعایت موارد زیر می‌توانید از تحلیل لثه و پرداخت هزینه جراحی لثه تحلیل رفته جلوگیری کنید:
- هر روز از نخ دندان استفاده کنید.
- دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید.
- از رژیم غذایی درست و متوازنی پیروی، و از دخانیات نیز دوری کنید.
- به طور منظم برای چکاپ و جرم‌گیری به مطب ارتودنسی مراجعه کنید.
