هدگیر یک روش درمانی بسیار مهم و مداوم برای برخی از بیماران است. در برخی موارد استفاده از هدگیر میتواند از کشیدن دندان یا کشیدن یک دندان دائمی جلوگیری کند. همچنین هدگیر دندان میتواند تا حد زیادی بر رشد و تعادل فک و بافت نرم صورت تأثیر بگذارد. هدگیر نیروهایی را ایجاد میکند که رشد صورت و فک را در جهت مطلوب هدایت میکنند. همچنین از هدگیر برای حرکت دادن دندانها به موقعیتهای بهتر یا جلوگیری از حرکت دندانها استفاده میشود. استفاده منظم از هدگیر به گونهای که تجویز شده است، منجر به ایجاد بهترین نتایج میگردد. اگر از دستورالعملهای داده شده پیروی نکنید، درمان ارتودنسی شما طول خواهد کشید و برنامه درمانی شما ممکن است تغییر کند.
فهرست عناوین
انواع هدگیر ارتودنسی
شاید برایتان عجیب باشد دندانهایی که به این حد محکم در جای خود ثابت هستند با اعمال نیروی نسبتاً ملایم به مرور زمان حرکت میکنند. علت حرکت دندانها این است که در واقع دندانها به صورت مستقیم به استخوان جوش نخورده اند بلکه به کمک ساختارهای رشته ای شکلی به نام رباط پریودنتال به استخوان وصل شده اند.
رباط پریودنتال بافتهایی زنده هستند که قابلیت کشیده شدن، جمع شدن و حرکت کردن در مقیاس میکروسکوپی دارند. با استفاده از نیروی ملایم و کنترل شده مانند نیرویی که از براکت، پلاستیک و سیم ارتودنسی اعمال میشود میتوان دندانها را به تدریج در داخل استخوان فک حرکت داد. این کار درست همانند حرکت دادن یک تیرک چوبی در داخل شن است.
هدگیر گردنی
هدگیر گردنی یک سیم U یا W شکل دارد که به نوار روی دندانهای پشتی وصل میشود. سپس سیم روی یک بند که در اطراف پشت گردن قرار میگیرد، جا داده میشود. به همین علت به آن هدگیر گردنی میگویند. استخوانهای گردن، مهرههای گردنی نامیده میشوند و هدگیر با ایجاد نیرو در برابر این استخوانها، دندانهای شما را حرکت میدهد. این دستگاه اغلب برای به سمت عقب فرستادن دندانها و ایجاد فضا برای حرکت بیشتر استفاده میشود.
هدگیر پشت سری یا پس سری
برخی انواع هدگیر تسمه ای دارند که در پشت سر یا گردن قرار میگیرد.
هدگیر کشش معکوس
و در برخی انواع دیگر که به آنها هدگیر معکوس گفته میشود. تسمه در جلوی سر در ناحیه پیشانی و یا چانه قرار میگیرد تا حرکتی در جهت عکس هدگیر معمولی ایجاد نماید. هدگیر میتواند به رشد ساختارهای صورت نیز تأثیر بگذارد به همین علت باید از آن پیش از نوجوانی در سنی که کودک در حال رشد است استفاده شود.
نحوه استفاده
برای به دست آوردن بهترین نتایج از هدگیر خود، از این دستورالعملهای ساده پیروی کنید:
- هنگامی که هدگیر را روی سر قرار میدهید، به یاد داشته باشید که حلقههای روی فیس باو (قسمت فولاد ضد زنگ هدگیر) به سمت بالا هستند. ابتدا یک حلقه را به داخل لوله مولر بکشید و سپس دیگری را در جای خود قرار دهید.
- هنگام برداشتن هدگیر خود همیشه دقت لازم را به عمل آورید. اگر هدگیر با بی دقتی برداشته شود، قسمتی که در داخل دهان شما قرار میگیرد و به دندانهایتان متصل میشود، میتواند به لبها، گونهها، صورت و احتمالاً چشم شما آسیب برساند.
- هرگز پیش از برداشتن باندها هدگیر خود را حرکت ندهید.
- هرگز هدگیر را روی صورت خود بلند نکنید.
- هنگام انجام فعالیتهای ورزشی یا دویدن هدگیر را بردارید.
- هر بار که به ملاقات دندانپزشک خود میروید، هدگیر را به همراه داشته باشید. اگر هدگیر کثیف شده باشد یا فیت نباشد، متخصص ارتودنسی آن را تنظیم خواهد کرد یا به شما پدهای جدیدی میدهد که تمیز هستند.
- پیش از این شروع به دویدن یا انجام فعالیتهای ورزشی، از جمله بازیهای خشن مطمئن شوید که هدگیر را برداشتهاید. حتی زمانی که شما فقط در حال تفریح هستید، ممکن است مشکلی اتفاق بیفتد.
- مراقب باشید که دیگران هدگیر شما را نکشند یا دست نزنند. در مواردی که این احتمال وجود دارد که هدگیر کشیده شود یا از جای اصلی خود خارج شود، از آن استفاده نکنید.
مدت زمان مورد نیاز جهت استفاده از هدگیر
هدگیر باید روزانه ۱۲ تا ۱۴ ساعت استفاده شود! اگرچه این کار دشوار است اما این مدت زمان اغلب برای رسیدن به نتایج مطلوب مورد نیاز میباشد. در ابتدا، میتوانید جهت سازگار شدن با هدگیر از آن برای فواصل کوتاه استفاده نمایید. همچنین میتوانید گرههای هر دو طرف را برای مدت زمان کوتاهی شل کنید. هنگامی که برای اولین بار از هدگیر استفاده میکنید، دندان آسیای شما ممکن است دچار درد شود. این درد طبیعی است. در طول زمان با استفاده از هدگیر به تدریج به آن عادت خواهید کرد و دیگر دردی که در ابتدا داشتید را حس نمیکنید. مهمتر از همه این که باید هر روز از هدگیر استفاده کنید! استفادهٔ منقطع از هدگیر نتایج مطلوبی به شما نمیدهد و مانند استفاده مداوم از آن نیست. هر یک روزی که از هدگیر استفاده نمیکنید، موجب میشود تا پیشرفت درمان ارتودنسی شما به مدت چهار روز به تعویق افتد! هرگز خودتان برای تنظیم هدگیر تلاش نکنید. در صورتی که برای تنظیم هدگیر خود دچار مشکل هستید، جهت رزرو نوبت با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
آیا هدگیر در ارتودنسی صدمه میزند؟
هنگام شروع استفاده از هدگیر در ارتودنسی، داشتن کمی ناراحتی جزئی و درد طبیعی است. مخصوصا در چند شب اول استفاده از هدگیر برای بیمارها پیش آمده است که با بهره از هدگیر، دچار درد شدهاند. در چنین مواردی، باید در اولین فرصت، به دکتر ارتودنسی خودتان مراجعه کنید. همچنین برای آگاهی بیشتر از مشکلات فوریتی ارتودنسی، میتوانید نوشتار حل مشکلات فوریتی براکت ارتودنسی در خانه را مطالعه نمایید.
اگرچه هدگیر در ارتودنسی ممکن است ظاهر نامناسبی داشته باشد اما میتواند دندانها را در مدت زمان کوتاهی به موقعیت بهتری جابهجا کند و در نهایت لبخندی زیبا به شما تقدیم نماید.
با گذشت زمان، هنگام جویدن ممکن است در دندانها کمی احساس ناراحتی داشته باشید و ممکن است تحرک جزئی در دندان آسیاب وجود داشته باشد. در واقع این امر کاملا طبیعی است، معمولا این بدین معناست که هدگیر به درستی کارش را انجام میدهد.