دندان اضافی نیز مانند دندان نهفته یکی از اختلالات و ناهنجاری‌های دهان و دندان است. دندان اضافه در بزرگسالان و یا دندان اضافه در نوزاد زمانی شناخته می شود که دندان ها بیشتر از تعداد استاندارد در دهان وجود داشته باشند. علاوه بر دندان اضافی، وجود دندان نهفته یکی از ناهنجاری‌های دندان است که باید به وسیله ارتودنسی درمان شود. وجود دندان عقل نهفته و دندان نیش نهفته بسیار شایع است که باید درمان شوند.
دندان اضافی و دندان اضافه نهفته تنها برای ۱ الی ۴ درصد جمعیت جهان اتفاق می‌افتد که ممکن است شما نیز یکی از آنها باشید. در این مطلب به علت دندان اضافه در کودکان و درآمدن دندان اضافی، عوارض، و روش های درمان آن مانند جراحی دندان اضافه در کودکان خواهیم پرداخت.
فهرست عناوین
علت دندان اضافه در کودکان و بزرگسالان
دندان اضافه نهفته و مشاهده دندان اضافی در دهانT می تواند نتیجه فعالیت بیش از حد سلول هایی که رشد جوانه های دندان یا غشا دندانی را تحریک می کنندT باشد. دندان اضافه در بزرگسالان نیز می تواند در نتیجه برخی عوامل محیطی خاص رشد کند. با این وجود، رایج ترین علت دندان اضافه در کودکان، در آمدن دندان اضافه پشت دندان شیری، سقف، و سایر قسمت های دهان عوامل ژنتیکی هستند که در ادامه آنها را بررسی می کنیم:
۱. دندان اضافی در کودک در اثر شکاف کام و لب
اختلال شکاف کام و لب می تواند علت در آمدن دندان اضافه در کودکان و دندان اضافه در نوزاد باشد. در اوایل بارداری، اجزای چهره جنین به صورت مجزا شکل گرفته و سپس به هم جوش می خورند. اگر برخی از این قسمت ها جوش نخورند، نوزاد با شکافی متولد می شود که ممکن است کام، لب، کام و لب به طور همزمان، و نهایتا چگونگی رشد دندان ها را تحت تأثیر قرار دهد و باعث بروز دندان اضافی در کودک شود.
۲. دندان اضافه نهفته در اثر کلیدوکرانیال دیسپلازی
این عامل ژنتیکی است تاثیر بالایی در رشد استخوان ها و دندان ها داشته و موجب بروز ناهنجاری های دندانی می شود. از جمله این ناهنجاری ها می توان به تاخیر در رشد دندان ها، از دست رفتن دندان های شیری، رشد دندان های بد شکل و خارج از استخوان فک، دندان اضافه نهفته، و رشد دندان اضافه در بزرگسالان اشاره کرد که عموما با پولیپ داخل لثه همراه هستند.
۳. سندروم گاردنر و دندان اضافه در بزرگسالان
سندروم گاردنر نیز با احتمال بسیار کم می تواند علت در آمدن دندان اضافه در کودکان و موجب در آمدن دندان اضافی شود. این سندروم نادر یک بیماری ارثی است که تومورهای بی خطری را ایجاد می کند که می توانند سرطانی شوند. رشد ناهنجار این بافت ها می تواند در قسمت های مختلف بدن، از جمله داخل دهان اتفاق بیفتد که منجر به بروز مشکلات دهان و دندان از قبیل دندان اضافه نهفته و درآمدن دندان اضافه در بزرگسالان شود.
۴. سندروم اهلرز دانلوس و دندان اضافی
این سندروم پیوند بافت های داخل بدن با یکدیگر، دیواره های سرخرگ ها، عروق، مویرگ ها و نیز پیوند پوست را تحت تأثیر قرار می دهد. افراد مبتلا به این اختلال عموما انعطاف پذیری شدید بافت های همبند را تجربه می کنند که می تواند لثه ها و دندان های مولر را تحت تاثیر قرار دهد. این عارضه همچنین می تواند علت در آمدن دندان اضافه در کودکان بوده و باعث رشد دندان اضافه پشت دندان شیری یا دندان اضافه در بزرگسالان شود.
۵. بیماری فابری و علت در آمدن دندان اضافه در کودکان
بیماری فابری یک بیماری متابولیک است که در نتیجه کمبود برخی آنزیم های خاص به وجود آمده و موجب ذخیره غیر عادی برخی مواد در بافت های مختلف بدن می شود. این بیماری می تواند منجر به بروز ناهنجاری های مختلف در کل بدن نیز شود، از جمله رشد دندان اضافه در بزرگسالان و دندان اضافه پشت دندان شیری.
استفاده از دندان اضافی مانند دندان اصلی
در بیشتر مواردی که دندان اضافه نهفته، دندان اضافی در کودک و یا دندان اضافه در بزرگسالان تشخیص داده می شود، فرد می پرسد که آیا می توان در عین اصلاح عارضه از دندان اضافی استفاده کرد؟
۱. عدم جراحی دندان اضافه در کودکان با توجه به محل دندان
عدم جراحی دندان اضافه در کودکان و سایر افراد در محله اول به این بستگی دارد که دندان اضافی کجا قرار گرفته است. گاهی دندان اضافه در نوزاد یا دندان اضافه در بزرگسالان بین دو دندان جلوست. دندان اضافی تک (که زوج نیست) می تواند ظاهر فرد را کاملا تحت تاثیر قرار دهد. در نتیجه جراحی دندان اضافه در کودکان اجتناب ناپذیر بوده و دندان اضافی در کودک باید کشیده شود. اما گاهی دندان در انتهاست و اگر دندان دائم قبلی کشیده شده باشد، متخصص می تواند از آن استفاده کرده و دندان اضافی را به جای دندان اصلی قرار دهد.
توجه داشته باشید که در حالت عادی، تعداد دندان ها در فک بالا و پایین باید با یکدیگر منطبق باشند. اگر دندان اضافه پشت دندان شیری تنها در یک فک باشد، نمی توان آن ها را با هم هماهنگ کرد. متخصص زمانی می تواند دندان اضافه در بزرگسالان و یا دندان اضافه پشت دندان شیری بین دندان های کرسی را نکشد و با ارتودنسی آن را بین دندان ها جا بیندازد که در فک مورد نظر، یکی از دندان ها به علت شکستگی افتاده و یا کشیده شده باشد.
۲. سالم بودن ریشه دندان اضافی
سلامت ریشه دندان اضافه در بزرگسالان و دندان اضافه نهفته نیز برای استفاده از آن به جای دندان اصلی مهم است. گاهی دندان اضافه پشت دندان شیری ریشه خوبی ندارد؛ برای مثال کج، کوچک، و یا در انتها دارای انحراف هستند. در صورت وجود انحراف، جدا از علت دندان اضافه در کودکان و سایر افراد، حرکت دادن این دندان ها بسیار مشکل است. زیرا انحراف مانند یک قلاب در انتهای ریشه دندان اضافی قرار گرفته و نمی توان آن را حرکت داد.
علاوه بر این ۲ مورد، بایستی به علت در آمدن دندان اضافه در کودکان و نوع بیماری دندانی و دهانی فرد نیز توجه کرد.
درمان دندان اضافه
به محض تشخیص قطعی وجود یک یا چند دندان اضافه نهفته یا درآمده توسط متخصص، نوع درمان (کشیدن و جراحی دندان اضافه در کودکان یا ارتودنسی) مشخص می شود. این اقدامات در صورتی انجام می شوند که:
- دندان اضافی موجب بروز مشکلات شود و مسیر رشد دیگر دندان ها را مسدود کند.
- دندان اضافی به صورت دندان اضافه نهفته درآمده باشد.
- دندان اضافه پشت دندان شیری با دیگر دندان های شیری جوش خورده باشد.
- دندان اضافی در کودک موجب بروز بیماری لثه و پوسیدگی دندان ها شود یا خطر آن را افزایش دهد.
- دندان اضافه در بزرگسالان منجر به ایجاد تومور یا کیست شود.
دندان نهفته
در ارتودنسی دندان نهفته به دندانی گفته می شود که به علت وجود یک مانع فیزیکی، از لثه خارج نشده است. در نتایج یک تحقیق در مورد دندان نهفته به دست آمده است که ۱۷ درصد از افراد بالای ۱۰ سال یک دندان عقل نهفته داشتند. دندان عقل نهفته و دندان نیش نهفته از رایج‌ترین ناهنجاری‌های دندان نهفته محسوب می‌شوند که باید حتما خارج و درمان شوند. ارتودنسی دندان نهفته یکی از بهترین روش‌های درمانی محسوب می‌شود.
عوامل ایجاد دندان نهفته چیست؟
عده‌ای معتقدند مهم‌ترین علت وجود دندان نهفته و یا دندان عقل نهفته، نبود فضای کافی برای رویش است. اما عوامل متعدد دیگری نیز در نهفته شدن دندان تاثیر می‌گذارند. به عنوان مثال فقدان فضا در قوس دندانی، تجمع دندانی، موقعیت نامناسب جوانه دندانی، وجود دندان اضافی، وجود کیست، عادت‌های دهانی مثل مکیدن انگشت، از عوامل ایجاد دندان نهفته هستند. در این مواقع ارتودنسی دندان نهفته کمک شایانی به فرد می‌کند.
ارتودنسی دندان نهفته
دندان نهفته تنها در عکس رادیولوژی قابل تشخیص است. به اعتقاد بسیاری از متخصصین ارتودنسی دندان نهفته باید در اولین فرصت درمان شود تا باعث ایجاد ناهنجاری‌های دندانی نشود. روش‌های درمان متفاوتی برای آن وجود دارد. جراحی و خارج کردن آن به وسیله عمل جراحی یکی از روش‌های سخت است. اما ارتودنسی دندان نهفته کمک می‌کند که قوس دندانی بدون سختی به حالت نرمال نیز برگردد.
البته ارتودنسی دندان نهفته اولین راه درمان است. اما اگر دندان نهفته پیشرفت کردن به طوری که به سمت سایر دندان‌ها حرکت کرد باید سریعا به وسیله عمل جراحی آن را خارج کنید.
اگر در محدوده سنی ۲۰ تا ۲۵ سال هستید و هنوز دندان عقل خود را مشاهده نکرده‌اید بهتر است با مراجعه به دندانپزشک متخصص، یک عکس رادیولوژی تهیه کنید تا در صورت وجود دندان نهفته سریعا به آن رسیدگی کنید.
ارتودنسی دندان نیش نهفته
علاوه بر دندان عقل، گاهی دندان نیش نیز نهفته می‌شود. معمولا هنگامی که دندان‌ها تمام فضای لثه را اشغال می‌کنند، فضایی برای رویش دندان نیش نمی‌ماند. دندان نیش نهفته در ناحیه زیر بینی و گاهی خیلی بالاتر و زیر چشم قرار می‌گیرد که تنها با عکس تشخیص داده می‌شود. با پیشرفت ارتودنسی و روش‌های مدرت، به وسیله ارتودنسی دندان نیش نهفته می توان فک بالا را باز و بزرگ کرد و دندان نیش را سر جای خود در داخل قوس هدایت کرد.
در درمان ارتودنسی دندان نیش نهفته، سیم به گونه‌ای کار گذاشته می‌شود که فک بالا باز شود. سپس یک متخصص ارتودنسی با کنار زدن لثه، دندان نیش نهفته را کمی نمایان می‌کند و سپس دندان را آرام آرام با کش در جایگاه خود قرار می‌دهد. ارتودنسی دندان نیش حتما باید توسط متخصص ارتودنسی انجام شود؛ زیرا کمی پیچیده است و به مهارت متخصص نیاز دارد.
هزینه ارتودنسی دندان نیش نهفته، هزینه ارتودنسی دندان نیش، ارتودنسی دندان نیش بالا، ارتودنسی دندان نیش بیرون زده می‌توانند با یکدیگر متفاوت باشند و باتوجه به شرایط شما و پس از ویزیت متخصص ارتودنسی، هزینه به شما اعلام می‌شود.
