سوالی که اکثر افراد از ما می‌پرسند این است که آیا میشود فقط فک پایین را ارتودنسی کرد؟ بله ارتودنسی فک پایین به تنهایی انجام میشود، البته نه در هر شرایطی!
اگر ارتودنسی فک پایین را برای اصلاح دندان های خود انتخاب کرده اید، این مطلب را بخوانید تا بدانید چگونه ارتودنسی خط فک و ظاهر چانه را اصلاح می‌کند و ارتودنسی فقط یک فک چه پیامدهایی دارد.
آناتومی دندان های فک پایین
ارتودنسی فک پایین به تنهایی امکان پذیر است، اما همانطور که گفتیم شرایط خاصی دارد. قبل از اینکه به بایدها و نبایدهای ارتودنسی فک پایین بپردازیم، بهتر است با آناتومی دندان های فک بالا و پایین آشنا شوید تا بهتر این مطلب را درک کنید.
- فک بالا استخوانی به شکل نعل است که چارچوب قسمت بالایی صورت را تشکیل می شدهد. فک بالا قوس دندانی بالایی را تشکیل می دهد.
- استخوان فک پایین به عنوان چانه شناخته می شود و مشابه استخوان فک بالا به شکل نعلی است. چانه جزء کلیدی ظاهر فرد را تشکیل می‌دهد.
فک پایین، بزرگترین و قوی ترین استخوان جمجمه انسان است و دندانهای پایینی را در خود جای می‌دهد. این استخوان، حرکت فک را برای جویدن و صحبت کردن تسهیل می‌کند. این تنها استخوان متحرک صورت شماست. فک پایین از دو بخش اصلی بدنه و فک تشکیل شده است.
در فک بالا و فک پایین ۳۲ دندان قرار گرفته است. دندان ها بایت به صورت تراز روی همدیگر قرار می‌گیرند. اگر دندانهای بالایی کمی روی دندانهای پایینی قرار بگیرد، پس یک بایت سالم دارید.
یک بایت بد، که «مال اکلوژن دندان» نامیده میشود، زمانی اتفاق می‌افتد که دندانهای فک بالا و پایین به طور نامناسب به هم برسند یا اصلاً به هم نرسند.
آیا می‌توان فقط ارتودنسی فک پایین را انجام داد؟
به صورت کلی اگر دندانهای فک بالا صاف باشد و دندان‌هایی کاملا متقارن و تراز داشته باشد و فک بالا و پایین متقارن و هم تراز باشند، می‌توان ارتودنسی فک پایین را به تنهایی انجام داد. اما باز هم این شرایط باید توسط اردتونتیست بررسی شود.
علت ارتودنسی دندان فک پایین
اکثر افراد خواهان لبخند بهتری هستند. یکی از اثرات مثبت استفاده از ارتودنسی فک پایین، بهبود خط فک یا همان چانه است. این یک راه موثر برای افزایش اعتماد به نفس و اصلاح فک برای کسانی است که یا دارای انحنای غیر طبیعی در فک هستند یا کسانی که در تراز دندانهای پایین خود مشکل دارند.
در ادامه انواع ناهنجاری فک پایین ارائه شده است:
- بهم ریختگی دندان های فک پایین
- ناهنجاری فکی آندربایت
- بیش از حد کوچک بودن فک پایین
- بیرون زدگی فک پایین
تراز نبودن دندان های پایین
الگوی نادرست قرار گرفتن دندانهای فک بالا و پایین روی همدیگر یکی از دلایل اصلی ارتودنسی است. مواردی از بهم ریختگی دندان های ردیف پایین می‌توانند مشکلات عمده‌ای از آسیب دندان گرفته تا درد شدید فک و سردرد ایجاد کنند.
توجه کنید که ارتودنسی دندان پایین به همراه دندانهای بالا نتیجه بهتری برای اصلاح بایت دندانی حاصل می‌کند.
آندربایت
کسانی که آندربایت دارند، فک پایین آنها برجسته‌تر از حد معمول به نظر می‌رسد و گونه‌ها ممکن است فرورفته‌تر به نظر برسند. با انجام درمان ارتودنسی، فک به حالت فک ایده آل برمی گردد.
آندربایت را می‌توان به موقعیت دندان‌ها یا موقعیت فک نسبت داد. وقتی مشکل از موقعیت دندان‌ها باشد، با ارتودنسی برطرف میشود. با این حال، آندربایت فک به درمان پیچیده‌تر و یا حتی جراحی فک نیاز دارد.
در برخی موارد، اختلال مفصل گیجگاهی فکی (درد TMJ) که به عنوان درد مزمن فک نیز شناخته میشود، میتواند ناشی از آندربایت باشد.
کوچک بودن فک پایین
وقتی فک به اندازه کافی بزرگ نباشد که بتواند تمام دندانهای دائمی را حمایت کند، دندان‌ها خیلی محکم به هم فشرده می‌شوند و حتی ممکن است روی هم قرار بگیرند یا به طرفین بچرخند. این حالت بیشتر در ردیف پایین دندان‌ها دیده میشود.
بیرون زدگی خط فک پایین
پروگناتیسم یا بیرون زدگی خط فک به معنی امتداد یا برآمدگی فک پایین است. این وضعیت زمانی اتفاق می‌افتد که دندان‌ها به‌دلیل شکل استخوان‌های صورت به درستی در یک راستا قرار نگیرند. در این موارد نیز می‌توان با ارتودنسی بیرون زدگی خط فک پایین را اصلاح کرد.
قبل و بعد ارتودنسی فک پایین
در پایین میتوانید تصاویر مربوط به قبل و بعد ارتودنسی فک پایین را ملاحظه بفرمایید.
تاثیر ارتودنسی بر فک پایین
ارتودنسی دندان پایین تاثیر زیادی روی زیبایی صورت دارد. در زیر تاثیر ارتودنسی بر فک پایین را ارائه کرده‌ایم.
تقارن صورت
از ارتودنسی فک پایین می‌توان برای متقارن به نظر رسیدن صورت استفاده کرد. دندانهای کج یا شلوغ سبب میشود تا یک طرف صورت متفاوت تر از سمت دیگر به نظر برسد. این وضعیت دندانی سبب اوربایت یا آندربایت دندانی میشود.
کاهش انحنای فک
اگر از بلند یا کوتاه بودن خط فک خود ناراضی هستید، از ارتودنسی فک پایین برای اصلاح این وضعیت استفاده کنید. بریس‌های ارتودنسی برای ایجاد انحنای استاندارد در خط فک به خوبی عمل می‌کنند.
اصلاح نوک تیز چانه
چانه نوک تیز برای خیلی از افراد ظاهری ناخوشایند است. همچنین تیز بودن چانه سبب بیشتر نشان دادن سن میشود. این وضعیت را می‌توان با بریس ارتودنسی درمان کرد. ارتودنسی سبب میشود تا ناحیه چانه صاف تر شود و یک کانتور استاندارد روی صورت ایجاد شود.
آیا ارتودنسی میتواند مشکلات مربوط به فک را نیز درمان کند؟
بریس‌های ارتودنسی روی دندان‌ها متصل شده و صرفا توانایی جابه جا کردن آنها را دارند. در صورتی که مشکلات مربوط به استخوان های فک باشد، برای مثال اگر فک پایین جلو آمده باشد، ارتودنسی به تنهایی قادر به عقب بردن فک نیست. در این موارد جراحی فک برای ارتودنسی میتواند نتیجه مورد نظر را حاصل کند.
استفاده موثر از ارتودنسی ثابت در بزرگسالان، برای درمان بایت آنها است و ارتودنسی فقط میتواند شرایط مربوط به دندان را درمان کند.
ارتودنسی فک پایین در چه مواردی انجام نمی‌شود؟
در حالی که ارتودنسی نامرئی یا فلزی سنتی، می‌توانند به کاهش شلوغی و صاف کردن دندان‌ها کمک کنند، وجود آنها فقط در یک فک ممکن است مشکل‌ساز باشد، زیرا:
- با توجه به اینکه بخش مهمی از درمان ارتودنسی اصلاح بایت یا تنظیم ردیف بالا و پایین دندان‌ها است. اگر فقط در فک پایین تغییرات ایجاد کنید، احتمال زیادی وجود دارد که بعد از آن دندانهای فک پایین به درستی با دندانهای فک بالا برخورد نکنند.
- هنگامی که ارتودنسی دیمون روی هر دو ردیف بالا و پایین دندان‌ها قرار می‌گیرد، متخصص ارتودنسی میتواند مطمئن شود همه دندان‌ها در موقعیت مناسب قرار دارند و دندانهای ردیف‌های بالا و پایین به درستی به هم می‌رسند.
- در برخی از افراد نیاز است که دندانهای بالا و پایین توسط کش‌های ارتودنسی روی هم نشانده شود، زمانی که ارتودنسی فقط فک پایین انجام شود، دیگر نمی‌توان از دندانهای فک بالا استفاده کرد و در نتیجه استفاده از کش‌های الاستیک یا متدهای ارتودنسی فانکشنال بی فایده خواهد شد.
- اگر افراد نیازمند ارتودنسی قبل از جراحی باشند، ارتودنسی فقط فک پایین امکان پذیر نیست و دندانهای هر دو فک باید تراز شوند و ناهنجاری‌های آنان اصلاح شود.
- زمانی که دندان‌ها برای صاف شدن نیاز به فضای بیشتری دارند، در چنین زمانی برای باز شدن قوس دندانی نیاز است که قوس فک بالا نیز باز شود، این کار بدون ارتودنسی فک بالا امکان پذیر نیست.
در برخی موارد کم، ممکن است شرایطی وجود داشته باشد که بیمار واقعاً فقط به ارتودنسی فک پایین نیاز داشته باشد. اگر چنین باشد، متخصص ارتودنسی آن گزینه را برای درمان در نظر می‌گیرد.
عوارض عدم ارتودنسی هر دو فک
در صورتی که دندانهای فک پایین مشکل داشته باشند، ارتودنسی فک پایین و بالا بهتر است با همدیگر انجام شود، در غیر این صورت میتواند سبب عوارض مختلفی شود. در ادامه به عوارض ارتودنسی فک پایین می‌پردازیم:
- مشکل در جویدن
- بایت و تراز نامناسب دندان
- درد مزمن فک
- مشکلات تنفسی مانند آپنه خواب، خروپف و غیره
- پایین آمدن اعتماد به نفس
- دندان قروچه کردن
- فاصله بین دندان
اگر نحوه قرارگیری دندان‌ها روی همدیگر مشکل داشته باشد، انجام ارتودنسی فقط روی یک فک، ممکن است مشکل را شدیدتر کند، زیرا تراز بودن دندان‌ها به دندانهای هر دو فک بستگی دارد.
آیا درد ارتودنسی فک پایین طبیعی است؟
درد ارتودنسی فک پایین طبیعی است، زیرا:
- تراکم استخوان فک پایین از فک بالا بیشتر است، به همین دلیل جابه جایی دندانهای ارتودنسی شده سخت تر بوده و ممکن است فشار روی لثه وارد شود.
- از طرف دیگر بریس‌های ارتودنسی فک پایین با لب‌ها تماس بیشتری دارد و ممکن است احساس ناخوشایندی روی لب‌ها حس کنید.
هزینه ارتودنسی فک پایین
قیمت ارتودنسی فک پایین به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد. برای مثال:
- شدت ناهنجاری فک و دندان ها
- نوع مشکلات تراز دندان ها
- سن بیمار
- وضعیت دندان ها
شاید تصور کنید قیمت ارتودنسی فک پایین از قیمت ارتودنسی هر دو فک کمتر است. این یک تصور اشتباه است، زیرا هزینه ارتودنسی به عوامل مختلفی بستگی دارد و لزوما نمی‌توان این تصور را مبنای بودجه بندی قرار داد.
سوالات متداول
در ادامه به پرسش های پرتکرار شما در مورد تاثیر ارتودنسی بر فک پایین پاسخ می‌دهیم.
لزوم ارتودنسی هر دو فک چیست؟
ارتودنسی سبب تراز و بایت شدن دندانهای هر دو فک میشود. اگر می‌خواهید دندانهای هم تراز داشته باشید بهتر است ارتودنسی هر دو فک را انجام دهید.
همچنین گاهی اوقات برای تراز کردن دندانهای فک پایین نیاز است که با کش به دندانهای طرف مقابل بسته شود، بنابراین از این رو بدون ارتودنسی فک مقابل این کار امکان پذیر نیست.
آیا میشود فقط یک فک را ارتودنسی کرد؟
ارتودنسی فک پایین قابل انجام است، اما خیلی رایج نیست. دلایل مختلفی وجود دارد که بهتر است بریس‌ها را به طور همزمان روی همه دندانهای خود قرار دهید.
آیا میشود فقط فک پایین را ارتودنسی کرد؟
بله می‌توان به تنهایی فک پایین را ارتودنسی کرد، اما خیلی این کار توصیه نمی‌شود، زیرا ممکن است بعد از مدتی سبب مشکلات بیشتری در فک بالایی و یا دندان‌ها شود.
آیا برای همه روش‌های ارتودنسی باید هر دو فک را همزمان ارتودنسی کرد؟
تقریبا اکثر روش‌های ارتودنسی نیاز به بریس گذاری در هر دو فک را دارند. دلیل این امر هم این است که تراز بودن دندان‌ها و ساختار صحیح فک به اصلاحات هر دو ردیف دندان بستگی دارد.
در کلینیک‌های دکتر قریشی ما فقط به دنبال زیبا جلوه دادن دندانهای شما نیستیم؛ بلکه می‌خواهیم که شما مجموعه‌ای از دندانهای سالمی داشته باشید که در تمام عمر دوام داشته باشند.
تشخیص اینکه مراجعه کننده فقط به ارتودنسی فک پایین احتیاج داشته باشد، در نهایت بر عهده ارتودنتیست مجرب است. توصیه می‌کنیم برای معاینه فرم فک و دندانهای خود در اسرع وقت از مطب دکتر قریشی نوبت بگیرید.
