ارتودنسی دو مرحله ای یکی از تخصصیترین روشهای ارتودنسی است که برای کودکان و نوجوانان انجام میشود. این روش همانطور که از نام آن هم پیداست، در دو مرحله انجام میشود که هر مرحله، اهداف خاصی دارد. ما در این مطلب درخصوص این نوع ارتودنسی، مراحل و کاربردهای آن با شما صحبت کرده و هرآنچه باید درمورد آن بدانید را به شما توضیح خواهیم داد. همراه ما باشید!
ارتودنسی دو مرحله ای چیست؟
ارتودنسی دو فازی یا دو مرحله ای، نوعی ارتودنسی به شکل تخصصی است که برای منظم شدن دندان کودکان مورد استفاده قرار میگیرد و با تغییرات اسکلت فک همراه است. این نوع ارتودنسی به صورت دو مرحلهای انجام میشود و مرحله اول آن زمانی است که کودک هنوز تعدادی از دندانهای شیری خود را داشته باشد. مرحله دوم هم بعد از اینکه تمام دندانهای دائمی کودک (یا تعداد زیادی از آنها) ظاهر شدند، انجام خواهد شد.
اهداف و کاربردهای ارتودنسی دوفاز
این نوع ارتودنسی برای کودکانی تجویز میشود که از مشکلات فک و دندان شدیدی برخوردار باشند. تقسیم مراحل ارتودنسی به دو مرحله باعث میشود که تمام این مشکلات به صورت اصولی برطرف شود و کودک در بزرگسالی به مشکل برنخورد. اگر کودک شما در یکی از شرایط زیر قرار داشته باشد، نیاز به ارتودنسی دو فازی خواهد داشت.
- در استخوان فک کودک مشکلی وجود دارد که نیاز است اصلاح شود.
- مشکلی در حین رشد فک و دندانهای کودک به وجود آمده است.
- وضعیت کلی دهان و دندان کودک با مشکل یا مشکلاتی همراه است که هم از نظر زیبایی و هم از نظر پزشکی برای کودک خطرناک خواهد بود.
در اکثر مواقع، مهمترین اهداف و کاربردهای ارتودنسی دو مرحله ای شامل موارد زیر است:
- درمان کج بودن دندانها
- درمان بیرون زدگی دندانها
- رفع عقب یا جلو بودن استخوان یکی از فکها
- درمان مشکلات گفتاری ناشی از ساختار فک و دندان
مراحل ارتودنسی دو مرحله ای
برخی از مشکلات فک و دندان کودک با روشهای معمول ارتودنسی رفع نمیشوند و به ارتودنسی دومرحلهای نیاز خواهد بود. در این شرایط معمولاً پزشک مورد نظر، کودک شما را معاینه کرده و بعد از بررسی کلی وضعیت فک و دندانهای کودک، برنامه و مراحل ارتودنسی در دو مرحله را تنظیم خواهد کرد.
در صورتی که این تکنیک برای کودکتان تجویز شده باشد، مراحل ارتودنسی به صورت زیر خواهد بود.
فاز اول
این مرحله قبل از در سنین ۶ تا ۹ سالگی کودکان شما انجام میشود و اغلب شامل درمانهای محدودی خواهد بود. مرحله اول ارتودنسی ممکن است بسته به مشکل کودک شما، بین ۹ تا ۱۲ ماه طول بکشد. در این مرحله فضای کافی برای پیدایش دندانهای دائمی کودک به وجود میآید. در واقع مرحله اول شامل درمانهای پایهای است که زمینه برای درمانهای بعدی و رشد بهتر دندانها را فراهم میکند.
استراحت
مرحله استراحت هم یکی از مهمترین مراحل ارتودنسی دو مرحله ای به شمار میرود. در این زمان، دندانهای دائمی کودک شما رشد میکنند و با آزادی حرکت، کامل خواهند شد. با توجه به وضعیت فک کودک شما، ممکن است پزشک استفاده از نگهدارنده در این مرحله را هم تجویز کند.
فاز دوم
بعد از اینکه کودک تمام دندانهای دائمی خود را به دست آورد، یعنی در سنین ۱۱ تا ۱۳ سالگی، ارتودنسی وارد فاز دوم خواهد شد. مدت زمان ارتودنسی در این مرحله، چیزی حدود ۲۴ ماه خواهد بود. در این مرحله، از بریسهای مناسبی استفاده میشود تا دندانهای دائمی کودک در موقعیت درست قرار بگیرند. فاز دوم در واقع مراحل نهایی برای درمان مشکلات فک و دندان فرزندتان است و لبخند زیبایی به او خواهد بخشید.
ارتودنسی دو مرحله ای به چه افرادی توصیه میشود؟
حال که تا حدودی با نحوه ارتودنسی دو مرحله ای آشنا شدید، ممکن است با این سوال مواجه شوید که این روش برای کدام دسته از کودکان مناسب است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت معمولا کودکانی با شرایط زیر، بهترین کاندید برای انجام این تکنیک هستند:
- کودکانی که از عاداتی مثل مکیدن انگشت برای مدت طولانی برخوردار بوده و با این کار باعث تغییر شکل فک و دندان خود شدهاند.
- کودکانی که در جوییدن و گاز گرفتن مشکل دارند.
- کودکانی که نمیتوانند فک خود را به راحتی باز و بسته کنند.
- کودکانی که با مشکل کراس بایت روبرو هستند و دندانهای بالا و پایین آنها به طور کامل روی هم قرار نمیگیرد.
- کودکانی که دندانهای شیری خود را قبل از ۵ سالگی از دست دادهاند.
- کودکانی که دندانهای بیرون زده دارند.
البته تشخیص دقیق این موضوع به عهده پزشک متخصص است؛ بنابراین اگر متوجه مشکلات فک و دندان در فرزندتان شدید، در همان سنین پایین به یک دندانپزشک متخصص و ماهر مراجعه کنید تا اگر نیاز به ارتودنسی دو فازی وجود داشت، برای شروع مراحل درمان دیر نشود. همانطور که میدانید، بهترین سن ارتودنسی همین سنین کودکی است و شما به عنوان والدین کودکتان وظیفه دارید به موقع برای انجام این کار اقدام کنید.
مزایای ارتودنسی دو فازی
همانطور که از مطالب قبلی متوجه شدید، این نوع ارتودنسی میتواند به درمان بسیاری از مشکلات فک و دندان کمک کند. برخی از مهمترین مزایای ارتودنسی دو مرحله ای عبارتند از:
- افزایش اعتماد بنفس کودک
- زیباتر شدن لبخند
- کمک به رشد بهتر فک
- کاهش احتمال پوسیدگی و خراب شدن دندانهای دائمی در آینده
- کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای لثه
معایب ارتودنسی دو فازی چیست؟
ارتودنسی دوفازی هم ممکن است مثل هر روش درمانی دیگر، با معایب و عوارضی همراه باشد. برخی از مهمترین عوارض ارتودنسی دو فاز عبارتند از:
- تحلیل ریشه دندان
- احساس درد و ناراحتی
- لق شدن دندان
- آسیب به مینای دندان
در صورتی که شما برای انجام این متد به یک دندانپزشک متخصص مراجعه کرده باشید، احتمال چنین عوارضی به حداقل میرسد و جای نگرانی وجود ندارد.
نحوه ارتودنسی دو مرحله ای
پزشک بعد از معاینه فرزند شما، یک برنامه درمان مناسب تنظیم میکند تا طی دو مرحله، تمام مشکلات فک و دندان کودک برطرف شود. اما به طور معمول، نحوه ارتودنسی دو مرحله ای به صورت زیر است:
- در مرحله اول، پزشک بریسها را روی برخی از دندانهای کودک که نیاز به اصلاح دارند، قرار میدهد.
- سپس از نگهدارنده ارتودنسی به صورت ثابت یا متحرک استفاده میکند.
- برای رفع ناهنجاریهای فک، ممکن است به هدگیر نیاز باشد. این هدگیر روی بخش خاصی از سر کودک قرار میگیرد.
- در مرحله اول همچنین از نگهدارنده فضای دندانی برای کودکانی که دندانهای شیری خود را انداخته باشند، استفاده خواهد شد. به این ترتیب فضای لازم برای رشد دندانهای دائمی حفظ میشود.
- بعد از اتمام مراحل فاز اول، مرحله استراحت شروع میشود تا زمانی که دندانهای دائمی به طور کامل رشد کنند. البته در این مرحله هم مراجعه منظم به پزشک و انجام معاینات لازم، ضروری خواهد بود.
- بعد از تشخیص پزشک، فاز دوم شروع میشود. در این مرحله براکتها و بریسها روی تمام دندانهای کودک قرار میگیرند.
- سپس با نصب سیم ارتودنسی، دندانها کاملا صاف و مرتب شده و مراحل درمان ارتودنسی کودکان به پایان میرسد.
مراقبتهای بعد از ارتودنسی دوفاز
ارتودنسی دو فازی به مراقبتهای بیشتری نسبت به روشهای دیگر نیاز دارد. همچنین خود کودک نمیتواند به خوبی بهداشت دهان و دندانش را رعایت کند و به کمک شما نیاز خواهد داشت. از همین رو باید مراقبتهای زیر را انجام دهید تا نتایج درمان، کاملا رضایت بخش باشند:
- بعد از وعده غذایی، از کودک بخواهید مسواک زده و از نخ دندان استفاده کند. ممکن است مجبور شوید چندبار این کار را به او آموزش دهید تا به درستی از عهده آن بربیاید.
- به هیچ عنوان اجازه ندهید کودکتان غذاهای سفت و چسبنده میل کند.
- اگر پزشک ابزارهای ارتودنسی متحرک را تجویز کرده، مراقب باشید که فرزندتان در تمام ساعات مورد نیاز از آنها استفاده کند.
- اگر فرزندتان احساس درد داشت، امکان استفاده از مسکنهای بدون نسخه با دز پایین وجود دارد.
- حتما به طور مرتب کودک خود را نزد پزشک ببرید تا معاینات دورهای انجام شده و پیشرفتهای صورت گرفته در طول مراحل درمان، بررسی شود.
هزینه ارتودنسی دو مرحله ای
برای اطلاع از هزینه ارتودنسی دو مرحله ای باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا بعد از بررسی وضعیت فک و دندان کودک، هزینه نهایی به شما اعلام شود. در واقع هزینه این کار با توجه به نوع و شدت مشکلات فک و دندان و همچنین مدت زمان طول کشیدن ارتودنسی تعیین خواهد شد.
جمع بندی
در این مطلب سعی کردیم شما را با نحوه ارتودنسی دو مرحله ای و تمام مزایا و معایب این کار آشنا کنیم. همانطور که متوجه شدید، این روش بسیار تخصصی بوده و در دو مرحله خاص، تمام مشکلات فک و دندان فرزند دلبند شما را برطرف خواهد کرد. بنابراین توصیه میکنیم در زمان درست و تا قبل از اینکه دندانهای دائمی کودکتان رشد کنند، به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا در صورت لزوم، مراحل این درمان برای فرزند شما آغاز شود.
