بیماری لثه یا بیماری پریودنتال عارضه‌ای است که توسط باکتری‌ها و ذرات غذایی که بر روی سطح دندان‌ها باقی می‌مانند؛ به وجود می‌آید. وقتی این ذرات بر روی سطح دندان تجمع می‌کنند، لایه سخت و چسبنده‌ای به نام پلاک را بر روی دندان تشکیل می‌دهند. در مرحله از بیماری لثه، پلاک‌ها سخت‌تر شده و به جرم دندان (تارتار) تبدیل می‌شوند؛ و همزمان با آن، تشکیل پلاک‌های جدید نیز همچنان ادامه پیدا می‌کند. درنهایت این عوامل باعث قرمز و متورم شدن لثه‌ها خواهد شد. اگر این شرایط ادامه پیدا کند و بدتر شود، می‌تواند به بافت‌های نرم و استخوان‌های حمایت‌کننده از دندان‌ها نیز آسیب وارد کرده و در نتیجه منجر به لق شدن دندان‌ها شود. البته بروز بیماری‌های شدید لثه شیوع زیادی در کودکان ندارد، اما بیماری لثه و التهاب ملایم لثه که اصطلاحاً با عنوان ژنژیویت شناخته می‌شود، در کودکان خیلی شایع است. این بیماری در اوایل دوران کودکی شروع می‌شود و در اوایل دوره نوجوانی، شدت و میزان وقوع آن بیشتر می‌شود.
[مطالب مرتبط: دکتر ارتودنسی | ارتودنسی نامرئی ]
در بعضی موارد ممکن است بیماری لثه بدون هیچ‌گونه درد و علائمی، پیشرفت نماید. دندانپزشک اطفال در مرکز تخصصی اطفال و ارتودنسی کودکان دکتر قریشی، با انجام معاینات دوره‌ای بهطور منظم و بررسی نشانه‌های اولیه بیماری‌های پریودنتال، این بیماری‌ها را در همان مراحل اولیه آن تشخیص داده و قبل از آنکه پیشرفت زیادی کند و برای کودک شما مشکل‌ساز شود، آن را درمان می‌نماید.
فهرست عناوین
این روزها پیرامون تورم لثه کودکان، عبارات زیر جستجو می‌شود:
- آبسه لثه کودکان
- انواع ورم لثه
- درمان عفونت لثه کودکان در خانه
- آنتی بیوتیک برای عفونت لثه کودکان
- درمان خانگی التهاب لثه کودکان
- التهاب لثه در کودکان زیر دو سال
- باد کردن لثه دندان کودک
- جوش چرکی لثه کودک
[مطالب مرتبط: ارتودنسی | هزینه ارتودنسی ]
علائم بیماری‌های لثه
بیماری‌های لثه ممکن است کاملاً بدون درد باشد، بنابراین آگاهی داشتن نسبت به علائم ظاهری این بیماری‌ها و پیگیری جدی و دقیق آن از اهمیت بسیار زیادی در جلوگیری از پیشرفت بیماری برخوردار است. مهم‌ترین این علائم عبارت است از:
- ورم، قرمزی، حساسیت و خونریزی لثه
- خون افتادن لثه‌ها در زمان مسواک زدن یا کشیدن نخ دندان
- بوی بد مداوم دهان و یا بدطعم شدن دهان کودک (درمان بوی بد دهان کودکان به روش های مختلفی انجام خواهد شد)
- لق شدن یا افتادن دندان‌ها
- تحلیل رفتن یا پس کشیدن لثه از روی دندان‌ها
- علائم مشهود تجمع چرک و عفونت در اطراف دندان‌ها و لثه‌ها و در فضای بین لثه و دندان
- تغییر در وضعیت قرار گرفتن دندان‌ها بر روی هم در زمان گاز زدن
علل بیماری‌های لثه
نوجوانان
نوجوانان ممکن است که در اوایل زمان بلوغ خود دچار بیماری‌های لثه شوند. در این دوره میزان هورمون پروژسترون و احتمالاً استروژن افزایش پیدا می‌کند و باعث افزایش جریان خون در لثه‌ها می‌شود. در نتیجه، حساسیت لثه‌ها نسبت به خونریزی و بیماری‌ها هم در این زمان بیشتر می‌شود.
[مطالب مرتبط: ارتودنسی پیشگیری ]
کودکان
- مهم‌ترین علت بیماری‌های خفیف لثه در کودکان معمولاً عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است.
- ابتلاء به بعضی از بیماری‌ها می‌تواند باعث افزایش خطر بروز بیماری های لثه در کودکان شود که از مهم‌ترین آنها می‌توان به بیماری‌های زیر اشاره کرد:
- سندرم کیندلر
- دیابت نوع ۱
- سندروم دان
- پاپیلون
- سندروم پاپیلون لفور
- عوامل ژنتیکی و ارثی نیز می‌تواند خطر بروز بیماری‌های لثه در کودک را افزایش دهد. بنابراین اگر هر گونه سوابق فامیلی از بیماری‌های لثه دارید، حتماً به دندانپزشک کودک خود اطلاع بدهید.
انواع بیماری‌های پریودنتال در کودکان
- التهاب خفیف لثه (ژنژیویت) مزمن یک بیماری شایع در کودکان است. این بیماری معمولاً باعث متورم شدن بافت لثه، قرمز شدن رنگ آن و خون افتادن سریع لثه می‌شود. بیماری بیماری التهاب شدید لثه (پریودنتیت) را می‌توان با مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به طور مرتب و رعایت دقیق اقدامات مراقبتی، هم پیشگیری و هم درمان نمود. اما اگر درمان ورم لثه به موقع صورت نپذیرد می‌تواند به اشکال پیشرفته‌تر و مخرب‌تری از بیماری‌های پریودنتال تبدیل شود.
- بیماری التهاب شدید لثه (پریودنتیت) مهاجم می‌تواند افراد جوانی که مشکل سلامتی داشته باشند را درگیر نماید. بیماری التهاب شدید لثه (پریودنتیت) مهاجم موضعی بیشتر در نوجوانان و جوانان دیده می‌شود و اصولاً دندان‌های آسیاب اول و دندان‌های نیش را درگیر می‌کند. از علائم شاخص این بیماری، آسیب‌دیدگی شدید استخوان فکی می‌باشد. یکی دیگر از علائم عجیب این بیماری آن است که پلاک و جرم خیلی کمی بر روی دندان‌های بیمار وجود دارد.
- التهاب شدید لثه (پریودنتیت) مهاجم عمومی ممکن است در نزدیکی زمان بلوغ بروز پیدا کند و تمامی قسمت‌های دهان را درگیر نماید. این عارضه با التهاب شدید لثه‌ها و تجمع پلاک و جرم زیاد بر روی دندان‌ها همراه است. در نهایت می‌تواند باعث لق شدن و افتادن دندان‌ها شود.
تحلیل لثه در اثر پیشروی بیماری‌های لثه
اگر عفونت لثه (برای مثال بیماری‌های لثه) درمان نشود، به مشکل تحلیل لثه می‌انجامد. تحلیل رفتن لثه از بین رفتن پیشرونده و تشدید شونده بافت لثه است که عموماً در انتهای دندان مشاهده می‌شود. کوتاهی در درمان تحلیل لثه نیز به نمایان شدن ریشه دندان و بروز درد و حساسیت منجر می‌شود. اگر چه تحلیل لثه معمولاً در بزرگسالان بالای ۴۰ سال دیده می‌شود، اما کودکان نیز از این بیماری در امان نیستند. کودکان ممکن است در سن ۷ سالگی تحلیل رفتن لثه را تجربه کنند.
مصرف دخانیات، هورمون‌ها، مسواک زدن به شیوه اشتباه، رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان، دندان قروچه یا بیماری لثه از عامل‌های خطر تحلیل لثه در بزرگسالان محسوب می‌شود. اما علت اصلی تحلیل رفتن لثه در کودکان رویش غیرطبیعی دندان در محل نامناسب است. در صورت مشاهده نشانه‌های تحلیل لثه، مانند بلندتر شدن دندان یا شکایت فرزندتان از حساس شدن دندان، در اولین فرصت با دندانپزشک مشورت کنید.
تشخیص بیماری‌های پریودنتال
بیماری‌های پریودنتال معمولاً بر اساس سوابق پزشکی بیمار و نتایج معاینات فیزیکی کودک تشخیص داده می‌شود. در جریان معاینه فیزیکی، پزشک لثه‌های کودک و فضای بین دندان و لثه را از نظر وجود علائم بیماری‌های پریودنتال بررسی می‌کند. تصویربرداری اشعه ایکس (یک آزمایش تشخیصی که در آن از پرتوهای نامرئی انرژی الکترومغناطیسی برای تولید عکس‌هایی از بافت‌های داخلی، استخوان‌ها و اندام‌های بدن استفاده می‌شود) از دندان‌ها می‌تواند به تشخیص و درمان بیماری‌های پریودنتال کمک کند.
[مطالب مرتبط: دندانپزشک اطفال | متخصص ارتودنسی ]
درمان بیماری‌های لثه در مرکز تخصصی اطفال و ارتودنسی کودکان دکتر قریشی
متخصصین ما در مرکز تخصصی اطفال و ارتودنسی کودکان دکتر قریشی از روش‌های درمانی ویژه‌ای برای درمان بیماری‌های پریودنتال استفاده می‌کند. روش درمانی مناسب برای کودک شما بر اساس عوامل زیر تعیین می‌شود:
- سن کودک، وضعیت سلامتی و سوابق پزشکی او
- شدت و میزان پیشرفت بیماری
- میزان تحمل کودک شما نسبت به داروها، عمل‌ها و روش‌های درمانی خاص
- طول دوره زمانی مورد انتظار برای بیماری
- نظرات و صلاحدید خود شما[/alert]
درمان بیماری‌های لثه در کودکان و درمان التهاب لثه می‌تواند با استفاده از یک یا ترکیبی از چند روش زیر انجام شود:
جرم‌گیری و تمیز کردن دندان‌ها
در روش جرم‌گیری پلاک‌های باکتریایی و جرم موجود بر روی سطح دندان‌ها در بالا و زیر خط لثه حذف می‌شود.
داروهای آنتی‌بیوتیک
از داروهای آنتی‌بیوتیک و داروهای دیگر اغلب همراه با جرم‌گیری و تمیز کردن دندان‌ها به منظور متوقف ساختن روند گسترش عفونت و التهاب در دهان و درمان التهاب لثه استفاده می‌شود. داروهای آنتی‌بیوتیک در اشکال مختلفی شامل دهان‌شویه‌های پزشکی و ژل‌ها یا فیبرهای حاوی آنتی‌بیوتیک عرضه می‌شود. این ژل‌ها در داخل پاکت‌های لثه‌ای گذاشته می‌شوند تا باکتری‌ها را به تدریج از بین ببرند و به بهبودی لثه‌ها کمک کنند.
جراحی
برای درمان موارد پیشرفته بیماری‌های پریودنتال ممکن است که دندانپزشک مجبور به باز کردن و تمیز کردن پاکت‌های لثه‌ای درگیر در بیماری داشته باشد. در این صورت دندانپزشک بعد از بریدن و تمیز کردن این پاکت‌ها با استفاده از بخیه بریدگی‌های لثه را به جای خود بر می‌گرداند تا به شکل محکم‌تری اطراف دندان را بپوشاند.
پیوند لثه
اگر شدت بیماری و تخریب بافت لثه بیشتر از آن باشد که بتوان آن را به وسیله بخیه محکم نمود، دندانپزشک قسمتی از بافت سالم لثه را از جای دیگری از دهان برمی‌دارد و آن را در جایی که لثه‌ها آسیب زیادی دیده است، پیوند می‌زند. این بافت پیوندی جایگزین بافت بیمار می‌شود و به محکم نگه داشتن دندان‌ها و بهبود زیبایی ظاهری آنها کمک زیادی می‌نماید.
نکاتی در مورد پیشگیری از بیماری‌های لثه
بیماری‌های لثه معمولاً قابل پیشگیری هستند. کافی است که از همین الان شروع کنید و حسابی مراقب دندان‌های خود باشید. پس برای شروع اقدامات مراقبتی بیش از این منتظر نمانید.
حداقل دو بار در روز و هر بار به مدت حداقل سه دقیقه دندان‌های خود را مسواک کنید و هر روز آنها را با نخ دندان تمیز کنید. اگر مطمئن نیستید که کودک شما روش صحیح مسواک زدن و کشیدن نخ دندان را می‌داند، دندانپزشک یا متخصص بهداشت دهان و دندان می‌تواند بهترین روش‌های آموزش کودکان را به شما نشان بدهد.
برای مسواک زدن دندان‌ها همیشه از خمیر دندان‌های حاوی فلوراید استفاده کنید. بعضی از پزشکان نیز توصیه می‌کنند که هر روز از دهان‌شویه‌های حاوی فلوراید برای شستشوی دندان‌ها استفاده شود.
از مسواک‌های دارای پُرزهای نرم و صیقلی استفاده کنید، زیرا این مسواک‌ها کمتر به بافت لثه‌های حساس آسیب وارد می‌کند. مسواک کودک خود را حداقل هر ۳ تا ۴ ماه یک بار عوض کنید، زیرا خود مسواک‌های کهنه و فرسوده نیز می‌تواند به لثه‌های کودک شما صدمه بزند.
رژیم غذایی سالم و مقوی داشته باشید. از دادن خوراکی‌ها و مواد غذایی که با قند زیاد آماده می‌شوند مانند اسنک و تنقلات شیرین به کودک خود اجتناب کنید، زیرا باکتری‌ها به قند خیلی علاقه دارند و به همین علت بر روی بقایای مواد قندی در دندان‌ها، پلاک‌های باکتریایی تشکیل می‌شود.
مراقبت مداوم از دندان‌ها اهمیت زیادی در حفظ سلامت دهان و دندان کودک شما دارد. به منظور مراقبت مداوم از دندان‌های کودک خود بهطور مرتب – به ویژه برای جرم‌گیری و تمیز کردن دندان‌ها – حداقل دو بار در سال به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک کودک شما می‌تواند پلاک‌های باکتریایی و لایه‌های سخت جرم دندان که به خاطر مسواک نزدن یا عدم رعایت بهداشت دهان بر روی دندان‌های کودک شما تشکیل شده است را حذف کند.
