تفاوت متخصص ارتودنسی و دندانپزشک عمومی

ارتودنتیست یا متخصص ارتودنسی و دندانپزشک هر دو متخصصانی هستند که به بهبود سلامت دهان بیماران خود کمک می‌کنند اما روش آن‌ها متفاوت است.

دندانپزشک به بهبودی و سلامت دندان‌ها، لثه، عصب‌ها و فک می‌پردازد اما ارتودنتیست به صورت ویژه بر درمان‌هایی تمرکز دارد که هدف آن‌ها صاف و هم‌راستا کردن دندان‌ها و فک‌ها است.

یک تفاوت دندانپزشک و ارتودنتیست این است که همه ارتودنتیست‌ها در وهله اول دندانپزشک هستند و آموزش اضافی در زمینه ارتودنسی دیده‌‌اند اما دندانپزشکان ارتودنتیست نیستند. در واقع تفاوت دندانپزشک عمومی و متخصص ارتودنسی به این معنی است که ارتودنتیست می‌تواند همان خدمات دندانپزشک عمومی را ارائه دهد اما دندانپزشک نمی‌تواند درمان ارتودنسی تخصصی انجام دهد.

باید به ارتودنتیست مراجعه کنیم یا دندانپزشک؟

مهمترین تفاوت دندانپزشک عمومی و متخصص ارتودنسی، در نوع خدماتی است که ارائه می‌دهند. اگر نمی‌دانید برای مشکلات دهان و دندان خود به چه پزشکی مراجعه کنید در مرحله اول باید توسط یک دندانپزشک عمومی ویزیت شوید تا نوع مشکل شما تشخیص داده شود. آنگاه می‌توانید برای دریافت خدمات تخصصی به متخصص مراجعه نمایید.

تفاوت میان ارتودنتیست و دندانپزشک عمومی

ارتودنتیست کیست؟

ارتودنتیست (Orthodontist) کسی است که به تراز شدن دندان‌ها، بایت و فک کمک می‌‌کند که شامل صاف کردن دندان‌ها نیز می‌شود.

متخصص ارتودنسی و دندانپزشک عمومی (Dentist)، زمینه آموزشی مشابهی دارند؛ چرا که هر دو تحصیلات عمومی دندانپزشکی که معمولا ۶ سال طول می‌کشد را در دانشکده دندانپزشکی پشت سر گذاشته‌‌اند. پس از فارغ‌ التحصیلی، دندانپزشک عمومی کار خود را شروع می‌کند.

اما کسی که می‌خواهد در زمینه خاصی مانند ارتودنسی تخصص پیدا کند باید مجددا چند سال در دانشگاه و محیط‌های درمانی صرف آموزش نماید تا روش‌های درمان رفع ناهماهنگی‌ها و عدم تراز دندان‌ها و فک‌ها را بیاموزد.

این تخصص از دستگاه‌های متعدد ارتودنسی ثابت، ارتودنسی متحرک و ارتودنسی نامرئی برای صاف کردن و اصلاح ایرادات دندانی استفاده می‌کند. بنابراین ارتودنتیست یا متخصص ارتودنسی کسی است که حدودا سه سال بیشتر از یک دندانپزشک تحصیل کرده و در ارائه خدمات ارتودنسی (منظم و مرتب کردن دندان‌ها نسبت به هم) تخصص دارد.

آموزش های لازم برای متخصصان ارتودنسی

یکی از تفاوت های میان ارتودنتیست و دندانپزشک در تحصیلاتشان است. به این صورت که متخصصان ارتودنتیست باید همانند دندانپزشکان عمومی، در ابتدا مراحل اخذ مدرک و مجور فعالیت دندانپزشکی را دریافت کنند.

در ادامه، مراحل تحصیلی و سوابق کاری زیر باید برای تبدیل شدن به یک ارتودنتیست طی شود:

1. گذراندن دوره دستیاری در کنار یک ارتودنتیست به مدت ۲ الی ۳ سال
2. احذ مجوز های مربوط به فعالیت به عنوان متخصص ارتودنسی

مراجعه به دندانپزشک

خدمات یک دندانپزشک عمومی شامل تشخیص، پیشگیری و درمان بیماری‌ها، مشکلات و اختلالات حفره دهان، دندان و مخاط دهان و همچنین بافت‌های مجاور و مرتبط با دندان (لثه و فک) است.

دندانپزشک با معاینات و عکس‌برداری‌هایی که انجام می‌دهد می‌تواند مراحل اولیه بیماری‌های دهان و دندان را تشخیص داده و بیماری را قبل از اینکه به مرحله حاد برسد، درمان کند یا به متخصص مربوطه ارجاع دهد. دندانپزشک عمومی بیشتر تلاش می‌کند نقش یک پیش گیرنده را داشته و با ارائه آموزش‌های لازم به بیماران، مانع از بروز مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان و عفونت لثه شود.

خدمات دندانپزشکی

دندانپزشک به حفظ سلامت عمومی و رفع انواع مشکلات و خرابی‌های دندان می‌پردازد و در مواردی، اقداماتی برای زیبایی ظاهر دندان و اصلاح لبخند انجام می‌دهد. خلاصه برخی از خدمات دندان پزشکی:

• چکاپ‌های منظم دندانپزشکی
• معاینات عمومی و اولیه دهان و دندان
• تصویربرداری از فک و دندان‌ها (اشعه ایکس، اسکن دیجیتال و غیره)
• فیشور سیلانت دندان‌ها
• مراقبت از لثه، درمان عفونت و بیماری‌های آن
• عصب ‌کشی دندان
• پر کردن و ترمیم دندان
• روکش کردن دندان
• ونیر کامپوزیت و لمینت
• بریج دندان
• کشیدن دندان
• بلیچینگ یا سفید کردن دندان
• جرم‌گیری دندان‌ها
• باندینگ دندان
• کاشت ایمپلنت
• تجویز انواع پروتز دندان از جمله دندان مصنوعی
• کمک به درمان دندان قروچه و تجویز گارد دندان
• درمان سندروم TMD (اختلال مفصل گیجگاهی فکی) یا TMJ (مفصل گیجگاهی فکی)

آموزش های لازم برای دندان پزشکان عمومی

دندانپزشکان سال های زیادی را پیش از صدور مجوز کاری‌شان صرف تحصیل و اخذ مدارک متفات میکنند. به طور کلی مسیر تحصیلات دندانپزشکان به این صورت است که ابتدا باید با گذراندن تحصیلات دانشگاهی ۶ ساله در دانشکده پزشکی موفق به اخذ مدرک دندانپزشکی شوند.

به طور کلی دندانپزشکان دو مدرک زیر را دریافت خواند کرد:

• مدرک DDS (Doctor of Dental Surgery) یا همان دکترای جراحی دندان
• مدرک DMD (Doctorate of Medicine in Dentistry) یا همان مدرک دکترای دندان پزشکی

در اصل هردوی این مدارک یک معنی را دارند و تفاوت در اسم این دو مدرک به تفاوت در دانشگاه های ارائه دهنده این مدارک برمی‌گیردد.

پس از فارغ‌التحصیلی از دانشگاه، دندانپزشکان موظف هستند در آزمون های مربوط به صدور مجوز فعالیت شرکت کنند تا بتوانند به صورت رسمی مطب داشته باشند.

مراجعه به ارتودنتیست

ارتودنسی روشی تخصصی برای اصلاح بی‌نظمی دندان‌ها و رفع انواع ناهنجاری‌های فکی است. بنابراین اگر دندان‌های بهم ریخته یا فک نامتقارن و نامتوازنی دارید باید برای مشاوره ارتودنسی به ارتودنتیست مراجعه کنید.

ارتودنتیست با تکیه بر دانش و تجربه خود، بعد از معاینه و بررسی عکس‌هایی که از دندان‌ها و فک شما می‌گیرد، می‌تواند نوع ناهنجاری شما را تشخیص داده و برای اصلاح آن طرح درمان مناسبی را برنامه ریزی کرده و پیش ببرد.

سیم کشی دندان‌ها، استفاده از براکت‌های فلزی یا سرامیکی ارتودنسی ثابت، اینویزیلاین یا پلاک ارتودنسی متحرک، نگهدارنده ارتودنسی یا ریتینر و سایر وسایل ارتودنسی اصلاحی از جمله روش‌هایی است که ارتودنتیست برای بیمار به کار می‌گیرد.

خدمات ارتودنسی

یک تفاوت متخصص ارتودنسی و دندانپزشک عمومی، این است که کار ارتودنتیست هم‌راستا کردن دندان‌ها و رفع ناهنجاری‌های فکی با درمان‌های غیر جراحی است. در واقع ارتودنتیست به تشخیص، پیشگیری و درمان مال اکلوژن یا اختلالات بایت می‌پردازد.

اگر مشکلاتی مانند اوربایت، آندربایت، کمبود فضای فک‌ها یا فاصله بین دندان‌ها دارید باید برای تشخیص و اجرای طرح درمان مناسب، به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. خدمات ارتودنسی به طور خلاصه شامل رفع و اصلاح موارد زیر است:

• کج بودن دندان‌‌ها
• فاصله بین دندان‌ها
• جلو زدگی و عقب رفتگی فک‌ها
• ازدحام و شلوغی دندان‌‌ها
• نامرتبی و بهم ریختگی دندان‌‌ها
• کوچک بودن فک
• انواع مال اکلوژن (اپن بایت، کراس بایت، اورجت، اوبایت، آندربایت)
• عدم انطباق خط میانی لخند
• باریک بودن فک
• نهفتگی دندان
• اصلاح موقعیت دو فک نسبت به هم
• عقب ‌ماندگی یا جلو زدگی چانه
• جلو آمدن دندان‌ها
• ارتودنسی کودکان

سوالات متداول

در ادامه به پرسش های پرتکرار در مورد تفاوت وظایف و تخصص دندانپزشک عمومی و ارتودنتیست پاسخ می‌دهیم.

ارتودنتیست کیست؟

ارتودنتیست یا متخصص ارتودنسی کسی است که حدودا سه سال بیشتر از یک دندانپزشک تحصیل کرده و در ارائه خدمات ارتودنسی (منظم و مرتب کردن دندان‌ها نسبت به هم) تخصص دارد.

تفاوت متخصص ارتودنسی و با دندانپزشک چیست؟

یک دندانپزشک خدمات عمومی مانند مانند معاینه، پیشگری و تشخیص اولیه بیماری‌های دهان و دندان و درمان‌های ابتدایی از جمله ترمیم، عصب کشی، ونیز و غیره را انجام می‌دهد.

اما ارتودنتیست، تحصیل در زیر شاخه تخصصی ارتودنسی را ادامه داده و می‌تواند به طور ویژه به مشکلات فک و دندان را درمان کند. او با کمک ابزارها و دستگاه‌های مختلف ارتودنسی ثابت و متحرک به رفع نامنظمی دندان‌ها و اختلالات فک‌ها می‌پردازد.

برای درمان چه خدماتی باید به ارتودنتیست مراجعه کرد؟

برای دریافت خدماتی مانند رفع فاصله بین دندان‌‌ها، درمان دندان‌‌های کج، اصلاح دندان‌های شلوغ و بهم ریخته، درمان فک جلو آمده یا عقب رفته، درمان کوچک بودن فک، اصلاح فک نامتقارن، آندربایت، اوربایت، اورجت، کراس بایت، اپن بایت و موارد مشابه باید به متخصص ارتودنسی مراجعه کرد.

با وجود تفاوت دندانپزشک عمومی و متخصص ارتودنسی که در این مطلب به آن‌ها اشاره شد، متاسفانه برخی دندانپزشکان، با درج عبارت “ارتودنسی” روی تابلو مطب، کارت ویزیت و سرنسخه، اقدام به ارائه خدمات ارتودنسی می‌کنند.

در حالی که دوره آموزشی این درمان تخصصی را نگذرانده‌اند و دانش و مهارت کافی برای اینکار را ندارند. لذا توصیه می‌شود بیماران با تفاوت متخصص ارتودنسی و دندانپزشک آشنا باشند و برای اصلاح ناهنجاری‌های فک و بهم ریختگی دندان‌ها حتما به “متخصص ارتودنسی” مراجعه نمایند.

مطالب مرتبط

مدت زمان ارتودنسی چقدر طول می کشد؟ آیا بعد از ارتودنسی دندان برمیگردد؟ علت + درمان برگشت ارتودنسی ارتودنسی کاموفلاژ یا جبرانی بند ارتودنسی چیست؟ کاربرد و روش نصب بند ارتودنسی مطب دکتر سعید قریشی، متخصص ارتودنسی در غرب تهران بهترین روش ها برای اصلاح کراودینگ دندان