پلاک دندان، یک لایه سخت تشکیل شده از باکتری‌های دهان است. این پلاک‌ها در اثر تجمع باکتری‌ها بر روی دندان بخصوص در قسمت‌هایی که مسواک به آنها دسترسی ندارد، ایجاد می‌شوند، که اصطلاحا پلاک دندان نامیده شده‌اند. نحوه تشکیل پلاک دندانی، علت ایجاد پلاک دندان و همین طور ارتباط جرم و پلاک دندان از جمله مواردی است که همواره از سوی کاربران مورد بررسی می‌باشد. تمیز نگه داشتن مداوم دهان و دندان از عوامل مهم جلوگیری از پلاک دندان است.در این متن به بررسی ماهیت پلاک دندان و همین طور عوارض ناشی از آن بر روی دندان می‌پردازیم.
فهرست عناوین “پلاک دندان”
پلاک دندان در قسمت‌های بین لثه و دندان جای گرفته و به مروز زمان منجر به آسیب جدی به آنها می‌شود. ایجاد آبسه و آماس لثه و همین طور پوسیدگی و خرابی دندان‌ها گاها از عوارض ایجاد پلاک دندان است. امروزه برای درمان پلاک دندان در طب سنتی و همین طور علم پزشکی نوین راهکار‌های بسیاری در نظر گرفته شده است.
پلاک دندان چیست؟
بنا به تعریف ارائه شده برای پلاک دندان در ویکی پدیا، اصطلاحا به این عارضه دندانی پژک دندان نیز گفته می‌شود. محل تجمع باکتری‌ها روی دندان و لثه که به مرور زمان رنگ سفید یا زرد رنگ را به خود می‌گیرد، پلاک دندان می‌گویند. تشکیل این لایه بر روی دندان امری اجتناب ناپذیر است و تنها با پاک کردن روزانه این لایه از روی دندان بوسیله نخ دندان و مسواک می‌توان از ماندگاری پلاک دندان و ایجاد پوسیدگی و بیماری‌های لثه و دهان جلوگیری کرد.
علت ایجاد پلاک دندان
همان طور که در بخش قبلی اشاره کردیم، پلاک دندان در اثر تجمع باکتری‌های دهان که پلاک نامیده می‌شوند، ایجاد می‌شود. بزاق دهان به صورت طبیعی حاوی مواد معدنی بوده و رسوب این مواد بر روی سطوح خارجی دندان و اضافه شدن باکتری‌ها و ته مانده‌های غذایی به این رسوب ایجاد شده بر سطح دندان منجر به ایجاد پلاک می‌شود. این پلاک‌ها در زمان اولیه ایجاد به راحتی با مسواک و نخ دندان قابل شستشو بوده و از بین می‌روند.
جرم و پلاک دندان
در صورتی که پلاک دندان که در قسمت قبلی به وضوح درباره آن صحبت کردیم، به موقع و در مرحله‌های مکرر با مسواک یا نخ دندان تمیز نشود، در اثر انباشه شدن پلاک‌ها روی هم جرم دندان ایجاد می‌شود. به همین سادگی پلاک‌هایی که به راحتی قابل رویت نبودند به جرم دندان که هم قابل مشاهده و هم منجر به پوسیدگی و از بین رفتن زیبایی دندان هستند، تبدیل می‌گردد.
جرم دندان که در حال حاضر ماهیتشان برای شما قابل فهم است، با مسواک و یا نخ دندان قابل شستشو و پاک شدن نیستند. جرم دندان که سطحی سفت تر از پلاک دندان دارد، منجر به از بین رفتن بافت دندانی، پوسیدگی و همین طور بوی بدن دهان می‌شود.
نحوه از بین بردن پلاک دندان
مناسب ترین راهکار برای از بین بردن پلاک دندان، مسواک زدن و تمیز کردن مرتب و روزانه دندان‌ها و بین دندان‌ها با نخ دندان است. کشیدن مسواک بر سطح دندان پلاک‌ها را از بین می‌برد. دو بار در روز سطح دندان خود را با یک مسواک نرم تمیز کنید. با انتخاب یک مسواک مناسب از نظر اندازه و کیفیت مطمئن شوید که تمامی سطوح دهان و دندان‌های شما با مسواک تمیز می‌گردد.
۱. استفاده از مسواک برای جلوگیری از ایجاد پلاک دندان
از خمیر دندان‌های مناسب و حاوی مواد ضد میکروب و فلوراید، استفاده کنید، این مواد به جلوگیری از پوسیدگی دندان‌های شما کمک می کنند. برای تمیز کردن پلاک دندان‌های بین دندان و لثه حتما از نخ دندان استفاده نمایید. از پاک کننده‌های بهداشتی برای تمیز کردن قسمت‌هایی از دندان و دهان که برای شما قابل رویت نیست، جهت جلوگیری از انباشته شدن پلاک دندان و تبدیل آن به جرم دندان بهره برید. در نهایت توجه عمیق شما به بهداشت دهان و دندان از مهمترین عوامل جلوگیری از ایجاد پلاک دندان و عوارض ناشی از آن است.
۲. استفاده از نخ دندان برای جلوگیری از ایجاد پلاک دندان
توصیه دیگر انجمن‌های دندانپزشکی به افراد استفاده از دهان‌شویه، علاوه بر مسواک و نخ دندان برای پاکیزگی دهان و همین طور جلوگیری از پلاک دندان می‌باشد. دهانشویه‌های ضد میکروب (آنتی باکتریال) باعث کاهش فعالیت باکتری‌های دهان و در نتیجه جلوگیری از ایجاد پلاک‌های دندانی و بیماری‌های دهان، دندان و لثه می‌شود. برای انتخاب و استفاده از دهان‌شویه حتما با پزشک خود مشورت کنید.
۳. استفاده دهان شویه برای جلوگیری از ایجاد پلاک دندان
درمان پلاک دندان در طب سنتی چگونه است؟
استفاده از روش‌های سنتی در درمان پلاک دندان و جرم دندان از قدیم تا به امروز رواج داشته است، برخی افراد برای رفع این مشکل به طب سنتی روی آورده و بیشتر از مواد شیمیایی و نسخه پزشکان از مواد طبیعی و داروهای گیاهی برای رفع جرم و پلاک دندان خود استفاده می‌کنند.
در این قسمت به دو مورد از استفاده گیاهان و طب سنتی در درمان پلاک دندان اشاره می‌کنیم:
برطرف کردن جرم و پلاک دندان با پوست بادام، گردو، یا فندق
نصف لیتر آب و ۶۰ گرم پودر پوست بادام، گردو یا فندق را به مدت ۱۰ دقیقه جوشانده و در نهایت محلول غلیظ شده و مانند خمیر دندان را به مدت ۵ دقیقه در محل جرم و پلاک دندان قرار دهید.
برطرف کردن جرم و پلاک دندان با زغال و نمک
از قدیم استفاده از پودر شده زغال و نمک و کشیدن آن بر روی دندان برای سفید شدن دندان و همین طور از بین رفتن جرم و پلاک دندان توصیه می‌گردد.
راهکار‌های زیادی برای استفاده از مواد طبیعی جهت از بین بردن پلاک دندان و جرم ناشی از آن وجود دارد، اما بر استفاده از آنها حتما با افراد مطلع مشورت نمایید. زیرا استفاده از مواد نامناسب می‌تواند، منجر به آسیب جدی به دندان و لثه گردد.
پلاک دندان در ارتونسی چیست؟
از اصلاح پلاک دندان در امر ارتودنسی بعنوان یک نگهدارنده مناسب پس از ارتودنسی استفاده می‌شود. این نوع پلاک دندان یک ابزار دندانپزشکی بوده با پلاک و یا باکتری روی دندان تفاوت دارد . قیمت پلاک دندان متناسب با نوع استفاده در دندان‌های مختلف می‌تواند متفاوت باشد. پلاک دندان به عنوان یک محافظ طول دوره درمان و ارتودنسی دندان به کار گرفته می‌شود، و مدت زمان استفاده آن وابسته به وضعیت دندان‌ها و نوع عمل ارتودنسی با تشخیص پزشک متفاوت است.
نگهداری از دندان‌ها یک امر مهم در زیبایی و سلامت دهان می‌باشد، با رعایت نکات بهداشتی دهان و همین طور استفاده از مسواک و نخ دندان و دهانشویه‌های مختلف خود را از هر گونه آسیب دهان و دندان در امان نگهدارید.
