سنگ لوزه (به انگلیسی: Tonsil stones) دانه‌هایی به رنگ سفید و اندازه‌ی برنج و یا نخود از جنس کلسیوم است، که بر روی لوزه ایجاد می‌شود. سنگ لوزه غالبا با چشم غیر مسلح و به راحتی قابل رویت نیست، و خاصیت پنهان شونده‌ای بین بافت‌های لوزه دارد. در صورت متورم شدن لوزه‌ها در اثر سرماخوردگی و یا بزرگ شدن این سنگ‌ها، باید برای درمان و یا خارج کردن آن اقدام شود. سنگ لوزه غالبا در لوزه‌های منتهی با زبان یا اصطلاحا لوزه‌ی زبانی دیده می‌شود. در این متن به بررسی ارتباط بین سنگ لوزه با ایدز و دیگران بیماری‌های عفونی و همین طور دلایل ایجاد سنگ لوزه می‌پردازیم.
آشنایی با علائم سنگ لوزه در درمان و جلوگیری از ابتلا به سنگ لوزه بسیار موثر است. سنگ لوزه در ابتدا ممکن است هیچگونه علائمی نداشته باشد، اما در صورت بروز بیماری‌ها و حساسیت‌هایی که منجر به تورم لوزه می‌شوند، ممکن است با درد همراه باشد. علائم، علت و درمان سنگ لوزه در قالب پرسش و پاسخ سنگ لوزه و برای رفع ابهامات شما عزیزان پیرامون این بیماری منتشر شده است.
[مطالب مرتبط: متخصص ارتودنسی | ارتودنسی نامرئی ] [مطالب مرتبط: ارتودنسی | هزینه ارتودنسی ]
فهرست عناوین
سنگ لوزه چیست؟
سنگ لوزه توده‌ای تشکیل شده از کلسیفیکاسیون (مواد کلسیومی) است که در شکاف بین لوزه‌ها ایجاد می‌شود. یکی از دلایل بدبویی دهان را می‌توان سنگ لوزه‌های نهفته در گلو دانست. این سنگ‌ها در لوزه‌های زبانی تشکیل می‌شوند و عمده دلیل ایجاد سنگ لوزه در این قسمت از دهان عدم شستشوی آن با آب دهان است.
در واقع از نظر علمی واحد‌های کوچک که تشکیل دهنده‌ی فولیکول‌های لوزه هستند، حجمشان کم شده و بصورت یک حفره بر روی لوزه ایجاد و کم کم سفت می‌شوند، این حفره‌ها اصطلاحا سنگ لوزه نامیده می‌شوند.
امروزه عمل برداشتن سنگ لوزه و همین طور داشتن اطلاعات درباره بزرگترین سنگ لوزه در راس پر سوال ترین موارد پزشکی درباره دهان و لوزه است.
سنگ لوزه چگونه تشکیل می‌شود؟
لوزه‌های ما بخشی از سیستم ایمنی بدن ما را تشکیل می‌دهند. هنگام ورود باکتریها و میکروب‌ها لوزه‌های ما آنها را دریافت می‌کنند. همچنین ذرات غذا و یا ترشحات در لوزه‌ها جای می‌گیرند و زمینه رشد باکتریها را فراهم می‌کنند.
به مرور زمان این ذرات به جای مانده در لوزه، سخت می‌شوند و تشکیل توده‌های آهکی یا کلسیمی و یا همان سنگ لوزه را می‌دهند.
علت سنگ لوزه چیست؟
از اصلی‌ترین علت تشکیل سنگ لوزه می‌توان به کلسیفیته شدن ذرات مخاط و سلول‌های مرده‌ی گیر کرده در برآمدگی لوزه‌ها و تلغیظ شدن این توده‌های سفید رنگ در انتهای حلق و متنهی به لوزه‌ها که منجر به التهاب آنها می‌گردد، اشاره داشت. اما سایر علت‌های سنگ لوزه را در ادامه می‌توانید بخوانید:
- مصرف دارو‌های مخصوص فشارخون که خشکی دهان و در نهایت بوجود آمدن شرایط ایجاد سنگ لوزه را به دنبال دارد.
- مشکلات بوجود آمده در سینوس‌ها
- حساسیت‌ها و آلرژی‌های طولانی مدت
- مصرف دخانیات
- استفاده از مواد غذایی چرب و رنگی مثل آجیل‌ها و خشکبار تهیه شده از رنگ خوراکی در مواقع سرماخوردگی
چه کسانی بیشتر دچار سنگ لوزه می‌شوند؟
علت اینکه چرا برخی افراد به صورت مکرر سنگ لوزه دارند، برای پزشکان مشخص نیست. با این حال اما محققان بر این باورند که افرادی که شکاف‌های لوزه‌های‌شان بیشتر یا عمیق‌تر است، بیشتر در معرض سنگ لوزه هستند. همچنین بروز سنگ لوزه در سنین نوجوانی بسیار شایع‌تر است.
نشانه‌ها و علائم سنگ لوزه چیست؟
سنگ لوزه غالبا سفید رنگ و یا زرد مایل به سفید می‌باشد و چون اصولا در بین غدد لنفاوی لوزه‌ها رشد می‌کنند، قابل مشاهده نیستند. در بعضی افراد این عارضه بصورت ایجاد قرمزی و تورم بر روی لوزه‌ها و در برخی دیگر بصورت حس کردن شئ در انتهای گلو بوده است (سنگ لوزه پنهان). اما بارزترین علائم سنگ لوزه می‌توان به بوی بدن دهان، درد مزمن، کم و التهاب لوزه است. همچنین تونسیلیت اغلب همراه با تب است.
افرادی که به سنگ گلو مبتلا می‌شوند، بازگو می‌کنند که چیزی در گلویشان گیر کرده است.
در صورتی که سنگ لوزه در انتهای گلو و جایی حساس قرار گرفته باشد که با درمان‌های خانگی قابل رفع نباشد، باید برای درمان آن حتما با پزشک متخصص گوش و حلق مشورت نمایید.
چه بیماری‌هایی، علائم شبیه سنگ لوزه دارند؟
لوزه‌های شما علاوه بر سنگ لوزه، دچار سایر بیماری‌های مرتبط با لوزه نیز می‌شوند. گاهی علائم این بیماری‌ها، شبیه به علائم سنگ لوزه هستند. تشخیص این که بیماری سنگ لوزه است یا دیگر بیماری‌های مربوط به لوزه، برعهده پزشک متخصص است.
اگر احساس می‌کنید لوزه‌هایتان قرمز و ملتهب است، بلعیدن برای‌تان سخت است، علت آن ممکن است وجود عفونت در گلوها باشد.
سایر بیماری‌هایی که علائمی مشابه سنگ لوزه دارند، شامل موارد زیر می‌شوند:
- گلودرد استرپتوکوکی: اگر درد شدید در گلو یا انتهای دهان احساس می‌کنید ممکن است گلو درد با منشا استرپتوکوک باشد. این بیماری شبیه تونسیلیت است و با تب همراه است.
- بیماری لثه و پوسیدگی دندان: مشکلات و عفونت‌های دندان‌ها و لثه‌ها می‌تواند به آرواره، گوش و یا حتی گلو هم برسد. پس گاهی منشا گلودرد می‌تواند عفونت‌های درمان نشده دندان و لثه باشد.
- سرطان لوزه: درد در ته حلق و دهان ممکن است به علت سرطان لوزه نیز به وجود آید. درد در گوش‌ها و حلق، مشکل در بلع و خون در دهان از سایر علائم این بیماری است. این درد مداوم و پایدار است.
اقدامات پیشگیرانه در تشکیل سنگ لوزه چیست؟
از عوامل مهم و تاثیر گذار در پیشگیری از سنگ لوزه می‌توان به رعایت بهداشت دهان و دندان اشاره نمود. مسواک زدن مداوم در شبانه روز پس از غذا و همین‌طور در هنگام بیدار شدن و قبل از خواب، راحت‌ترین و موثرترین راهکار برای جلوگیری از ایجاد سنگ در لوزه است. در کنار این امر استفاده از دهانشویه‌ها و همین طور نخ دندان هم تاثیر بسزایی در پیشگیری از سنگ لوزه دارد. برای داشتن دهانی تمیز و عاری از باکتری‌های مضر در قرقره کردن مداوم آب و همین طور ضدعفونی دهان با آب هیدروژنه بسیار تاکید شده است.
ارتباط بین سنگ لوزه و بیماری ایدز چیست؟
سوالات زیادی پیرامون این مطلب وجود دارد که آیا سنگ لوزه از موارد نشان‌دهنده‌ی بیماری عفونی ایدز است؟ یا سنگ عوارض ناشی از این بیماری عفونی می‌باشد؟ یکی از نشانه‌های مهم بیماری HIV زخم‌ها و آفات دهانی است، اما نمی‌توان سنگ لوزه را به طور حتم از علائم ابتلا به این بیماری دانست. بنابراین برای داشتن اطمینان کامل در این خصوص حتما باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
روش‌های درمان سنگ لوزه
یک سری اقدامات درمانی برای رفع سنگ لوزه در منزل وجود دارد. در صورتی که سنگ گلو برای شما قابل رویت باشد و از دیدتان پنهان نباشد، می‌توانید با بهره گیری از یک سری راهکارهای خانگی، آن را از بین ببرید.
یک نکته اساسی در خصوص درمان سنگ لوزه این است که حتما به خاطر داشته باشید، مراجعه به پزشک متخصص بهترین اقدام برای رفع این عارضه ایجاد شده بر روی لوزه است. سنگ لوزه در صورت بزرگ شدن می‌تواند، عوارض جبران ناپذیری داشته باشد. در صورت داشتن علائم این بیماری حتما با یک متخصص مشورت نمایید. در نهایت رعایت بهداشت دهان و دندان را فراموش نکنید.
۱. محل تشکیل شده سنگ لوزه را پیدا کنید
ابتدا با استفاده از یک آینه کوچک دستی یا دوربین جلوی گوشی خود، گلوی خود را بررسی کنید. به خوبی دقت کنید تا محل آنها را پیدا کنید. ممکن است سنگ لوزه‌ها همرنگ پوست گلوی شما باشند.
۲. از گوش پاک کن برای جدا کردن سنگ لوزه استفاده کنید
با یک گوش پاک کن استریل شده آن را تکان دهید، مواظب باشید فشاری به آن وارد نکنید تا منجر به تحریک سنگ لوزه نشوید.
۳. جدا کردن سنگ لوزه با استفاده از مسواک شخصی
در صورت نداشتن گوش پاک کن، از مسواک شخصی برای رفع آن استفاده نمایید. اگر مسواک برقی در دسترس دارید، برای این کار مناسب‌تر است. با لرزش ایجاد شده، سنگ‌های انتهای گلو بهتر دفع می‌شوند.
۴. شستشو با دهانشویه غیرالکی با فشار کم
استفاده از دهانشویه می‌تواند در رفع سنگ لوزه موثر باشد، محتوای دهانشویه را بطور مستقیم روی سنگ لوزه بزنید. اگر از اسپری دهانشویه استفاده می‌کنید، فشار آن را کنترل کنید تا دردناک نشود.
۵. قرقره با آب نمک رقیق شده
به جای دهانشویه برای رفع سنگ لوزه می‌توانید از خاصیت ضد باکتریال آب نمک استفاده کنید. یک آب نمک رقیق (نصف قاشق چایخوری نمک را در یک فنجان آب گرم حل کنید) تهیه کنید و آن را ۱۰ ثانیه در گلوی خود قرقره کنید.
۶. قرقره سرکه سیب
قرقره با سرکه سیب رقیق شده با آب، ذرات سنگ لوزه را تجزیه می‌کند. برای این کار یک قاشق غذاخوری سرکه سیب را در یک فنجان آب گرم حل کرده و سه بار در روز قرقره کنید تا سنگ‌های لوزه به مرور از جای خود کنده شوند.
پس از دفع سنگ لوزه، گلوی خود را با دهانشویه شستشو دهید. این کار به از بین بردن بوی بد دهان و میکروب‌ها کمک می‌کند.
کاربر عزیز، ممکن است راهکارهای زیادی در اینترنت برای درمان سنگ لوزه وجود داشته باشد، که به هیچ عنوان علمی نباشند. به عنوان مثال ممکن است بخواهید با استفاده از گیره مو و ناخن و انگشتان، سنگ لوزه خود را جدا کنید. این راه‌ها ممکن است به گلوه و لوزه شما آسیب جدی وارد کنند.
ممنون عالی بود
سلام من عمل لوزه انجام دادم لوزه هام بزرگ بود الان حس میکنم یه تیکه لوزه سمت راست گلوم مونده هی میخوام اون قسمت رو تکان بدم باید چی کار کنم؟ ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام وقت بخیر
من حدودا شش ماه هست که یک تغییر ناگهانی در لوزه هایم اتفاق افتاد و شروع کرد به سنگ لوزه زدن ، چند باری با گوش پاک کن آنها رو خارج کردم ولی وقتی میان بیرون از حفره لوزه لخته خون میاد بیرون و خون ری ی داره بعضی از سنگ لوزه ها رنگ سیاه دارن و همراه با خون ریزی .
مشکل از چیه؟
تمام این نکات بهداشتی رعایت میشه ،اما بازم ،سنگ لوزه بوجود میاد ،،متاسفانه
ایا راهی هست که کاملا درمان بشه و دیگه از شر این سنگ لوزه خلاص بشیم؟؟!
راه حل دائم فقط با برداشتن لوزه با عمل جراحیست؛ که با این کار یکی از سدهای دفاعی بدن در برابر ویروس و باکتریها در طول زندگی را حذف خواهید کرد.
دکتر من تو یه سایتی چند وقت طولانی بهم گفته بودن ابجوشه با اویشن و زنجبیل بخور اوایل خوب شده بود. هر روز صبح به صبح به جا چایی میخوردم ولی بعد انگار عادت بوددوباره سنگ لوزه ها ایجاد شد متاسفانه و دیدم گولم زدن یه راهی میخوام واقعا خلاص بشم
عالی بود. خب اگه حین برداشتن سنگ لوزه بیفته داخل حلق چه اتفاقی میفته؟قابل هضم و دفع؟