مینای دندان سختترین بافت بدن است که از دندان در برابر آسیبهای فیزیکی و شیمایی محافظت میکند. این بافت محکم و مقاوم ممکن است به مرور زمان و در اثر عوامل مختلف فرسوده شده و نتواند وظیفه خود را به درستی انجام دهد. با فرسایش مینای دندان، فرد دچار درد و حساسیت دندان میشود.
در ادامه به بررسی علل و علائم از بین رفتن مینای دندان پرداخته و روشهای درمان پوسیدگی مینای دندان را با هم مرور میکنیم. تا پایان با ما همراه باشید.
عوامل فرسایش مینای دندان
فرسایش و از بین رفتن مینای دندان عمدتا به دلیل تماس اسید با سطح دندان اتفاق میافتد. این اسید میتواند از خوراکیها و نوشیدنیهایی باشد که مصرف میکنید، یا اسید معدهای باشد که به علت تهوع یا رفلاکس به وارد حفره دهان میشود. همچنین اسید تولید شده توسط باکتریهای تجمع یافته در پلاک دندان میتواند پوسیدگی مینای دندان را در پی داشته باشد.
اسیدها مواد معدنی محافظ دندان را در خود حل کرده و باعث نرم شدن سطح دندان میشوند که نتیجه آن پوسیدگی مینای دندان است. به طور کلی علت از بین رفتن مینای دندان را باید در موارد زیر جستجو کرد:
- زیادهروی در مصرف نوشیدنیهای اسیدی مانند نوشابههای گازدار، نوشیدنیهای انرژیزا، آبمیوهها، شراب و نوشیدنیهای الکلی
- مصرف بیش از حد مرکبات، دمنوشها و نوشیدنیهای با عطر لیمو
- رژیم غذایی حاوی نشاسته و قند بیش از حد
- مصرف زیاد آبنباتهای میوهای
- سرکه
- قرص ویتامین C
- کاهش بزاق و خشکی دهان
- بیماریهای گوارشی به ویژه مشکل رفلاکس اسید معده
- دندان قروچه
- عوامل ژنتیکی
- مصرف برخی داروها مانند آنتی هیستامینها و آسپرین
علائم از بین رفتن مینای دندان
برای جلوگیری از پیشرفت پوسیدگی و فرسایش مینای دندان و اقدام به موقع برای درمان این عارضه لازم است علائم آن را بشناسید. مهمترین نشانههایی که به شما میگوید مینای دندان در حال تحلیل و از بین رفتن است عبارتند از:
- شیشهای شدن دندان: صاف و براق شدن غیر طبیعی دندان نشان دهنده آسیب و نازک شدن مینای دندان است.
- درد و حساسیت دندان: احساس درد و افزایش حساسیت دندان به شیرینی، گرما و سرما علامت دیگری از فرسایش و سابیدگی دندان به حساب میآید.
- شکستگی و لب پر شدن دندان: دندان که فرسوده شده باشد دچار شکستگیهای جزئی شده و لبهها آن نامنظم میشود.
- تغییر رنگ دندان: با تحلیل و از بین رفتن مینای دندان شاهد تغییر رنگ دندان خواهیم بود که به صورت زردی یا تیرگی خود را نشان میدهد.
درمان های پوسیدگی مینای دندان
متاسفانه هنگامی که مینای دندان ضعیف شده و از بین میرود امکان ترمیم آن وجود ندارد. زیرا مینای دندان سلول زندهای ندارد که بتواند مینا را از نو بسازد و ضخامتش را به حالت طبیعی برگرداند.
از این رو، منظور از درمان از بین رفتن مینای دندان، روشهایی است که دندانپزشک برای تقویت مینای دندان انجام میدهد تا ساختار داخلی دندان را از آسیب و پوسیدگی نجات دهد.
رایجترین روشهای ترمیم و بازسازی مینای دندان را در ادامه توضیح میدهیم.
فلوراید تراپی برای درمان فرسایش مینای دندان
فلوراید یک ماده معدنی است که به تقویت مینای دندان و افزایش استحکام آن کمک میکند. زمانیکه روند فرسایش دندان به تازگی آغاز شده و دندان در معرض پوسیدگی قرار دارد، میتوان با وارنیش دندان یا اعمال فلوراید موضعی فرآیند پوسیدگی و فرسایش را متوقف کرد.
فلوراید تراپی برای درمان از بین رفتن مینای دندان تنها زمانی کاربرد دارد که پوسیدگی در مراحل اولیه بوده و مینای دندان آسیب جدی ندیده باشد.
کامپوزیت برای درمان از بین رفتن مینای دندان
یکی از مواد کاربردی در ترمیم دندان آسیب دیده و مینای تحلیل رفته، کامپوزیت است. دندانپزشک ماده خمیری کامپوزیت را روی دندان آسیب دیده فرم داده و با کمک اشعه مخصوص سفت میکند. این ماده استحکام و دوام بالایی دارد و موجب تقویت ساختار دندان میشود. از طرفی کامپوزیت دندان دارای طیف رنگ گستردهای است که امکان انتخاب رنگ هماهنگ با دندانهای طبیعی را فراهم میکند.
از بین تمام روشهای ترمیم مینای دندان، استفاده از کامپوزیت مقرون به صرفه ترین گزینه است.
ونیر برای درمان تحلیل مینای دندان
ونیر پوسته نازکی است که روی سطح دندان چسبانده شده و علاوه بر بهبود ظاهر دندان، موجب تقویت و افزایش استحکام آن میشود. ونیر دندان به طور کلی شامل دو نوع سرامیکی (لمینت) و کامپوزیتی است و میتواند نواقص ظاهری دندان را به خوبی بپوشاند.
این گزینه درمانی به دلیل زیبایی و ظاهر طبیعی برای محافظت و ترمیم از بین رفتن مینای دندان جلو بیشترین استفاده را دارد.
روکش دندان برای ترمیم مینای پوسیده دندان
هنگامی که تحلیل و فرسودگی مینای دندان به حدی باشد که نتوان با روشهای قبلی آن را ترمیم و تقویت کرد باید به سراغ گزینه دیگری به نام روکش دندان رفت.
روکش کلاهکی به شکل تاج دندان است که در نزدیکی خط لثه به دندان طبیعی متصل میشود. روکشها ظاهر و عملکرد دندان را بهبود بخشیده قدرت جویدن را افزایش میدهند.
ارتودنسی برای درمان از بین رفتن مینای دندان
دندانهای نامرتب و بهم ریخته بیشتر در معرض تحلیل و فرسایش قرار دارند. به ویژه زمانی که مشکل بینظمی دندانها با ناهنجاریهای فکی همراه باشد. در این حالت دندانهای خلفی دچار خوردگی بیش از حد میشوند. راه حل پیشگیری از این اتفاق، رفع مشکلات فکی و بهم ریختگی دندانها است.
روش های مراقبت از مینای دندان
با رعایت نکات زیر میتوان اسید دهان را خنثی کرده و از مینای دندان در برابر پوسیدگی و فرسایش مراقبت کرد.
رژیم غذایی سالم
تا حد امکان مصرف غذاها و نوشیدنیهای اسیدی مانند نوشابههای گازدار و الکلی، آبمیوهها و مرکبات را محدود کنید. همچنین بهتر است از مصرف فست فودها، نانها، میوه خشک، چیپس و موارد مشابه به عنوان میان وعده اجتناب نمایید. زیرا اینگونه مواد غذایی تولید اسید را محیط دهان افزایش داده و موجب پوسیدگی مینای دندان میشوند.
در صورت مصرف خوراکیهای اسیدی و نشاستهای دهان خود را با آب فراوان بشویید. به یاد داشته باشید مسواک زدن بلافاصله بعد از خوردن چنین غذاهایی میزان از بین رفتن مینای دندان را افزایش میدهد.
نوشیدن آب کافی
بزاق دهان نقش بسزایی در کاهش اسیدیته دهان و حفظ سلامت دندانها دارد. برای جلوگیری از خشکی دهان و افزایش بزاق سعی کنید در طول روز آب و مایعات فراوان بنوشید.
آدامس زایلیتول
راهکار دیگری که برای افزایش بزاق دهان وجود دارد جویدن آدامس بدون قند در بین وعدههای غذایی است. اینکار به تقویت دندانها و کاهش اسید دهان کمک میکند. توصیه میشود از آدامس حاوی زایلیتول استفاده کنید زیرا این قند برای سلامت دندانها مفید است.
ترک سیگار
نیکوتین و سایر مواد سمی موجود در سیگار تاثیر مستقیمی بر تحلیل و فرسایش مینای دندان دارند. برای مراقبت از مینای دندانها سیگار کشیدن را کاهش داده و ترک کنید. اگر ترک سیگار برایتان مقدور نیست بعد از هر بار سیگار کشیدن مسواک بزنید و دهانتان را به خوبی بشویید.
مشورت با دندانپزشک
اگر احساس میکنید علائم از بین رفت مینای دندان را دارید یا میخواهید از این اتفاق پیشگیری کنید، به دندانپزشک مراجعه نمایید. مراجعه منظم به دندانپزشک برای چکاپ دندانها و انجام اقدامات پیشگیرانه بهترین راه حل برای جلوگیری از تحلیل مینای دندان و ترمیم و درمان به موقع آن است.
از بین رفتن مینای دندان عارضه ناخوشایندی است که به دلیل برخی عادات اشتباه و مشکلات جسمانی اتفاق میافتد. فرسایش مینای دندان، سلامت دندانها را به خطر انداخته موجب درد و حساسیت، تغییر رنگ و پوسیدگی آنها میشود.
اگر نگران تحلیل و فرسایش مینای دندانهایتان هستید یا علائم آن را در خود مشاهده میکنید هرچه سریعتر برای جلوگیری از پیشرفت پوسیدگی و درمان مینای دندان تحلیل رفته با مطب دکتر سعید قریشی تماس بگیرید.
