استرس و اضطراب یک عامل مهم در موفقیت ارتودنسی است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم روند درمان را تحت تاثیر قرار میدهد. اضطراب برخی بیماران در مراحل مختلف ارتودنسی به حدی شدید است که میتواند ادامه درمان آنها را مختل کند.
اگر فردی استرسی و نیازمند به درمان ارتودنسی هستید یا در طول درمان مرتبا دچار اضطراب میشوید، برای آشنایی با تاثیر استرس بر درمان ارتودنسی و راهکارهای مدیریت استرس ارتودنسی تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
۶ دلیل استرس در درمان ارتودنسی
دلیل مضطرب شدن بیماران در طول درمان ارتودنسی چیست؟ علت استرس ارتودنسی در افراد مختلف متفاوت است. بیماران معمولا دلایل زیر را برای اضطراب خود بیان میکنند:
- ترس از درد: برخی افراد به دلیل عدم راحتی و تجربه درد در زمان ارتودنسی دچار استرس میشوند. کسب اطلاعات در مورد روند نصب و تنظیم بریسها، میزان درد ارتودنسی و روشهای کاهش درد میتواند ترس این افراد را کاهش دهد.
- نداشتن اطلاعات علمی: بی اطلاعی از روند درمان درمان ارتودنسی و نحوه عملکرد دستگاه ارتودنسی در جابجایی دندانها و اصلاح موقعیت فک باعث نگرانی در بیماران میشود. مشاوره ارتودنسی و به دست آوردن اطلاعات دقیق به این افراد کمک میکند تا با درک شرایط، روند درمان را بدون استرس طی کنند.
- نگرانی در مورد نتیجه درمان: برخی بیماران نیز نگران نتیجه نهایی ارتودنسی هستند و نمیدانند وضعیت دندانهایشان در پایان زمان استفاده از بریسهای ارتودنسی چگونه خواهد شد. توضیحات دقیق و شفاف متخصص ارتودنسی بهترین راه برای مطمئن شدن این افراد از نتیجه درمان است.
- از دست دادن اعتماد به نفس: تغییر وضعیت ظاهری و تغییر گفتار (در برخی موارد) بعد از نصب دستگاه ارتودنسی روی دندانها باعث کاهش اعتماد به نفس برخی بیماران میشود. آگاهی از مزایا و فواید ارتودنسی و امیدواری به نتیجه نهایی در افزایش اعتماد به نفس این افراد تاثیر مثبت دارد.
- ترس از بازخوردهای اجتماعی: برخی دیگر از بیماران نگران این هستند که با وجود دستگاه ارتودنسی از طرف دیگران مورد تمسخر قرار بگیرند و همین موضوع آنها را مضطرب و پریشان میکند. فکر کردن به نتایج درمان که موجب ارتقا سطح بهداشت و افزایش زیبایی دندانها میشود به این افراد کمک میکند که استرس ارتودنسی خود را کنترل کنند.
- نگرانی از تاثیر ارتودنسی بر زندگی روزمره: گروهی از بیماران نیز نگران محدودیت فعالیتهای روزمره، روابط اجتماعی و حتی محدودیتهای غذایی در طول درمان ارتودنسی هستند. این افراد باید بدانند قبل از آنها بیماران بسیار دیگری، این درمان و محدودیتهای آن را تجربه کرده و بدون مشکل این دوره را پشت سر گذاشتهاند.
استرس در ارتودنسی و دندان قروچه
اولین و شایعترین تاثیر استرس در ارتودنسی، دندان قروچه و ساییدن شدید دندانها به هم است. همان عکسالعملی که بسیاری از افراد در شرایط پر استرس و تنش زا به صورت ناخودآگاه از خود نشان میدهند.
دندان قروچه در ارتودنسی باعث ساییدگی و تحلیل مینای دندان، وارد آمدن فشار بیش از حد به دستگاه ارتودنسی، جابجایی، شکستن و آسیب دیدن براکتها میشود.
افزایش حساسیت دندان به گرما و سرما، بروز اختلال در مفصل گیجگاهی (TMJ) به همراه درد شدید و غیر قابل تحمل از دیگر اثرات استرس در زمان ارتودنسی و دندان قروچه است.
استرس ارتودنسی و ایجاد زخم های دهان
استرس و اضطراب موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن شده و احتمال زخم شدن و آسیب دیدن بافتهای بدن از جمله داخل دهان را افزایش میدهد. همچنین ممکن است بیمار به دلیل استرس زیاد به صورت اتفاقی قسمت داخلی گونه یا زبان خود را گاز بگیرد.
به همین دلیل برخی افراد در کنار استرس در ارتودنسی زخمهای دهانی را نیز تجربه میکنند و همواره به دنبال راهی برای درمان زخم دهان هستند.
زخم شدن دهان در ارتودنسی، تحمل بریسها را دشوار و خوردن و نوشیدن را آزار دهنده میکند. همچنین مسواک زدن و استفاده از دهانشویه در دهان زخمی دردناک و ناراحت کننده است.
تاثیر استرس بر طول درمان ارتودنسی
داشتن استرس فرآیند درمان هر بیماری را کند میکند. این مسئله در مورد طول درمان ارتودنسی و روند بهبودی زخمهای دهانی نیز صادق است. به عبارت دیگر مدت زمان ارتودنسی در افراد استرسی طولانیتر است.
این افراد اگر در حین درمان با مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان، زخم دهان و بیماریهای لثه مواجه شوند، استرس وضعیتشان را وخیمتر کرده روند درمان آنها بیشتر طول میکشد.
تاثیر استرس بر رژیم غذایی در ارتودنسی
بسیاری از افراد هنگامی که استرس دارند به سراغ خوردن خوراکیهای ناسالمی میروند که برای سلامت دهان و دندانها مضر است.
تاثیر استرس بر درمان ارتودنسی با افزایش تمایل به خوردن تنقلات شیرین و اسیدی یکی از عادت بد در این افراد است که موجب پوسیدگی دندانها، التهاب و عفونت لثه میشود.
تاثیر استرس در زمان ارتودنسی بر بهداشت دهان
برخی افراد زمانی که دچار استرس میشوند رفتارهای ناسالم و آسیب زنندهای را انجام میدهند. برخی از این رفتارها مانند جویدن ناخن یا اشیا سخت، دندان قروچه، خوردن غذاهای شیرین، چرب، شور و اسیدی یا کنار گذاشتن مراقبتهای بهداشتی دهان میتواند سلامت دندانها و بریسهای ارتودنسی را به خطر بیندازد.
پوسیدگی دندان، بیماریهای پریودنتال، شکستن براکت ارتودنسی، بوی بد دهان و تجمع جرم و پلاک اطراف براکتها از جمله عواقب مخرب تاثیر استرس بر ارتودنسی و بهداشت دهان است.
روش های کاهش تاثیر استرس بر درمان ارتودنسی
هنگامی که برای شروع درمان به بهترین متخصص ارتودنسی در تهران مراجعه میکنید باید موضوع استرس در زمان ارتودنسی را با او در میان بگذارید. ارتودنتیست با ارائه اطلاعات کافی و دقیق به شما در مورد روند درمان میتواند تا حد زیادی ترسها و نگرانیهای شما را رفع کرده و خیالتان را از بابت نتیجه درمان راحت کند.
علاوه بر این، روشهای زیر برای کنترل استرس در ارتودنسی بسیار مفید هستند:
- با مطالعه منابع معتبر، دیدن فیلم و عکسهای مربوط به روند درمان ارتودنسی اطلاعات خود را در این زمینه افزایش دهید.
- ابهاماتی که موجب استرستان میشود را با متخصص ارتودنسی در میان بگذارید.
- با کسانی که مانند شما در حال طی کردن دوره درمان هستند یا قبلا دندانهایشان را ارتودنسی کردهاند، هم صحبت شوید.
- نسبت به نتیجه درمان خوشبین باشید.
- فعایتهای بدنی سبک مانند پیاده روی را برای کاهش استرس در ارتودنسی امتحان کنید.
- خواندن کتاب یا دیدن فیلم مورد علاقه برای کاهش اضطراب و غلبه بر تاثیر استرس بر ارتودنسی مفید است.
- به صورت روزانه دوش بگیرید.
- اگر مرتبا دچار استرس میشوید به مشاور یا روانشناس مراجعه کنید.
- خواب کافی داشته باشید.
- تمرینات یوگا و مدیتیشن ذهن شما را آرام و استرستان را کم میکند.
- وقایع روزانه و افکارتان را بنویسید. نوشتن موجب کاهش اضطراب میشود.
- نوشیدنیهای آرامبخش میل کنید.
- هنگام استرس شدید، به جای فشردن دندانها به هم، یک عروسک یا توپ کوچک را با دست فشار دهید.
اندکی استرس و اضطراب در طول مراحل درمان ارتودنسی کاملا طبیعی است و افراد زیادی آن را احساس میکنند. اما بیمارانی هستند که به دلیل استرس بیش از حد، انجام ارتودنسی را به تعویق میاندازند.
این افراد تحت تاثیر استرس بر درمان ارتودنسی اتفاقات ناگواری مانند ساییدگی و پوسیدگی دندان، افزایش حساسیت دندان، اختلال مفصل گیجگاهی، درد شدید، زخم و بیماریهای دهان را تجربه میکنند. متاسفانه درمان ارتودنسی برای این افراد بیش از سایرین طول میکشد و حتی ممکن است درمان با شکست مواجه شود.
اگر برای شروع درمان نیاز به مشاوره دارید و به دنبال ارتودنتیست خوب هستید، با مطب دکتر سعید قریشی تماس بگیرید.
